Türkiye’nin Sürdürülebilirlik Liderleri

Fotoğraf: Pixabay

DEĞERLENDİRME NASIL YAPILDI?

Türkiye’de ‘sürdürülebilirlik ve iklim’ konusuna dikkat çekmek amacıyla başlattığımız Sürdürülebilirlik Liderleri 50 Araştırması, bu yıl 4’üncü kez gerçekleşti. Araştırma için Türkiye’nin önde gelen holding, şirket ve bankalarının yanı sıra startup’lardan başvurular alındı. 3 ay devam eden başvuru alma süresince aday gösterilen liderler arasından, jürinin yaptığı değerlendirmeyle, ilk 50 lider belirlendi.

Türkiye’nin yanı sıra çeşitli ülkelerden iş liderleri ile uzmanların yer aldığı jüri, değerlendirmesini, “algı” yerine, başvuru formlarında iletilen “metin” üzerinden yaptı; projeler, alınan sonuçlar ve hedefleri dikkate aldı. Sürdürülebilirlik alanında öne çıkan şirket ve liderleri bir araya getiren bu liste için, mart ayı içinde fiziksel bir etkinlik de planlıyoruz.

Açıkladığımız 50 Lider çalışmasına yönelik jüri üyelerinden ilk kez çok sayıda “Seçmekte zorlandık” değerlendirmesini aldık. Şirketler, geçmiş yıllara göre daha fazla proje gerçekleştirmiş, bunları da daha iyi anlatmışlardı. Tamamında “Sıfır Karbon” hedefinin bulunması da başka bir özellik idi. Çok az sayıda şirket “Sıfır karbon” hedefi üzerinde çalıştıklarını, bazıları da global hedefin açıklanmasını beklediklerini paylaştılar.

SONUÇLARI NASIL OKUMALI?

Türkiye’nin Sürdürülebilirlik Liderleri 50 listesi, 4’üncü kez, büyük bir katılımla gerçekleşiyor. Bu yılın çalışmasına 149 şirket başvuru yaptı. Çeşitli sektörlerden (Z Kuşağı dahil) liderlerin katıldığı jüri üyeleri değerlendirmeyi gerçekleştirdi. Bu çalışma, sizlerin de yakından takip ettiğiniz gibi, “başvuruya” dayalı ve verilen bilgilerin değerlendirilmesiyle sonuçlanıyor. O nedenle, açıklanan sonuçlarda, şirketin/liderin aktardığı bilgiler ve içerik önem kazanıyor. Lider çok başarılı bir performans göstermiş olsa bile başvurusu yeterince etkili değilse, listede daha aşağı sıralarda yer alabiliyor ya da İlk 50’ye girmeyebiliyor. Bize görüş soran iletişimcilere/şirket yöneticilerine bunu ısrarla iletiyoruz.

İLK 10’UN BAŞVURULARINDA FARK YARATAN PROJELER

KOÇ HOLDİNG Deprem bölgesinde 5.5 milyar TL ile “Umut Kentler” oluşturdu. Bu alanlarda yaşayan 20 bine yakın kişinin eğitim, psikolojik, sosyal, sportif ihtiyaçlarını karşılıyor.
ARÇELİK Geri dönüştürülmüş plastik içeriğini yüzde 40’a, biyo bazlı malzeme içeriğini yüzde 5’e yükseltmeyi ve su geri dönüşüm oranını yüzde 70’e çıkarmayı planlıyor. 2050 yılına kadar küresel operasyonlarında ‘net sıfır’ emisyona ulaşmak hedefleniyor.
SABANCI HOLDİNG 2030’a kadar Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyonlarını yüzde 42 azaltma hedefini, Bilime Dayalı Hedefler Girişimi’nin 1.5 derece hedefiyle uyumlu olarak açıkladı. 2023’te bu emisyonlarda yüzde 11 azalma sağlandı. Su tüketimi önceki yıla göre yüzde 9 düştü, yenilenebilir enerji tüketimi ise 3 kat arttı.
MİGROS Bilime Dayalı Hedef (SBT) ile 2030’a kadar yüzde 42 karbon azaltımı, 2050’de ise “karbon net sıfır” hedefi açıklandı. 100 milyon dolarlık GES yatırımıyla şirketin elektrik tüketiminin 1/3’ünü kendi üretmesi kararı alındı.
FAZLA Geliştirdiği teknoloji ve iş birlikleri sayesinde 97 bin tondan fazla gıdayı kurtararak 146 bin ton karbon emisyonunun önüne geçti. Bağış modülü aracılığıyla ve Gıda Kurtarma Derneği ile 1.3 milyona yakın ihtiyaç sahibine ulaşıldı.
THY 2050 Karbon Nötr Havayolu’ hedefine ulaşmak için 5 aksiyon açıkladı. Bu kapsamda yeni alınacak uçaklarla karbon salımının, önceki uçaklara kıyasla yüzde 15-20 oranında azaltılması hedefleniyor. Sürdürülebilir Havacılık Yakıtı (SAF) kullanımı, farklı hatlarda ve artan frekanslarda yaygınlaştırmak da önemli bir hedef olarak öne çıkıyor.
PEGASUS 2050’ye kadar ‘Net Sıfır Karbon Emisyonu’ taahhüdü kapsamında 2030 yılı ara dönem belirlendi. Buna göre uçuşlardan kaynaklı birim yolcu kilometre (RPK) başına düşen karbon emisyonunun 2030’da, 2019 yılına göre yüzde 20 azaltılması hedefleniyor.
GARANTİ BANKASI 50’den fazla sürdürülebilirlik temalı ürün ve hizmet oluşturan Garanti BBVA, ana hissedarı BBVA’nın 2025’e kadar 300 milyar Euro’luk sürdürülebilir finansman sağlama hedefine paralel olarak 2025’e kadar sürdürülebilir dönüşüm için finansman taahhüdünü 400 milyar TL olarak güncelledi.
KOTON Ürünlerinde sürdürülebilir hammadde ve üretim tekniklerine yönelen Koton’un toplam cirosunun yüzde 25’i sürdürülebilir ürünlerden oluşuyor. Better Cotton’ı imzalayan Türkiye’nin ilk perakende markası oldu; bu tür ürünün kullanım oranını yüzde 25’e taşıdı.
BEYMEN 2023’te Better Cotton’a (BCI) üye oldu. Beymen Club’ta BCI sertifikalı pamuk oranı yüzde 13’e ulaştı. Buna iyi tarım pamuğu da eklenince oran yüzde 35’e çıkıyor. 2023 yılında bu kullanımlar sayesinde 10.7 milyon litre su tasarrufu sağlandı. Hedef, BCI pamuk oranını tüm markaları için yüzde 50’ye çıkarmak.

“SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK LİDERLERİ GELECEĞİ DÖNÜŞTÜRÜYOR”

MURAT BİLGİÇ
TSKB Genel Müdürü

LİDERİN ROLÜ
Son yıllarda yaşadığımız teknoloji ve ekosistem kaynaklı dönüşüm, hepimizi iş ve özel yaşam bakımından yeniden şekillendiriyor. Her değişim döneminde olduğu gibi bu dönemde de geleceğe yön veren liderler, ilerlemede önemli bir rol oynuyor. Ekosistem onarıcı sürdürülebilir kalkınmayı konuştuğumuz günümüzde dönüşümün niteliğini ve hızını, sürdürülebilirlikte liderleşen kurumlar belirliyor. Sürdürülebilirlik kavramını içselleştirerek stratejik bir yaklaşımla işine ve yaşamına entegre edebilmiş kurumların, yeşil dönüşüm yolunda oluşturdukları etkinin her geçen gün büyüdüğünü memnuniyetle takip ediyorum.
YEŞİL DÖNÜŞÜM ZORUNLULUK
Avrupa Yeşil Mutabakatı, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması, Türkiye İklim Kanunu ve Ulusal Emisyon Ticaret Sistemi hazırlıklarıyla, ülkemizde ivmesini artıran yeşil dönüşüm bugün hepimiz için bir zorunluluk haline gelmiş durumda. Başarının yolu ise sürdürülebilir bir gelecek için kendimize iddialı ve ölçülebilir hedefler koymaktan, somut çözümlerin parçası olmaktan geçiyor. Hepimizin birbirimizden öğreneceği çok şey var. Etkili işleri ve dönüşüm liderlerini takdir eden ödül programlarını görünürlüğe katkı sağlayarak farkındalığı yükselttikleri için çok önemli buluyorum.
FARK YARATAN LİDERLER
Bu yaklaşımla Fast Company Türkiye’nin Sürdürülebilirlik Liderleri listesini üç yıldır büyük bir heyecanla destekliyoruz. Fark yaratan vizyonlarıyla ve istikrarlı adımlarıyla bu yıl listemizde yer alan, ülkemizin ve dünyamızın sürdürülebilir yarınları için örnek teşkil eden şirketlerimizi ve başarılı liderlerini yürekten kutluyorum.
TSKB’NİN KALKINMA VİZYONU
Bu vesile ile, sürdürülebilirlik alanında erken dönemde yola çıkmış ve ülkemizi global arenada yüz akıyla temsil eden bir kalkınma ve yatırım bankasının lideri olarak, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarını ve ülkemizin ‘Net Sıfır’ yolculuğunu güçlü şekilde desteklemeye, topluma ve insana değer katarken doğayı koruyan sorumlu projelerle etki alanımızı büyütmeye devam edeceğimizi buradan bir kez daha taahhüt ediyorum.
Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılında tüm kurumlarımızı ülkemizin sürdürülebilir ve kapsayıcı kalkınmasına nitelikli katkı sunmaya, iş birliği halinde çıtayı yükseltmeye davet ediyorum.

BÜYÜK JÜRİMİZ
Aclan Acar
Acar Stratejik Danışmanlık
Ahmet Dördüncü
Global Compact Türkiye Başkanı
Ali Pandır
Bağımsız YKÜ
Anders Wijkman
Club of Rome eski Başkanı
Arzu Aslan Kesimer
Yıldız Ventures YKÜ
Ayse Güçlü Onur
Egon Zehnder Türkiye Lideri
Bülent Gürcan
Teknosa ve Gratis eski CEO
Canan Özsoy
GE Türkiye eski CEO, bağımsız YKÜ
Carter Phipps
Conscious Leadership kitabı yazarı
Cem Kozlu
Global Relations Başkanı, bağımsız YKÜ
Dünya Tangün
GenZ Danışma Kurulu Üyesi
Ece Börü
TSKB Yönetim Kurulu Başkan Vekili
Erdal Karamercan
Eczacıbaşı Holding YKB Vekili
Esra Bezircioğlu
KAGİDER Başkanı
Fatma Dilan Güneş
GenZ Danışma Kurulu Üyesi
Gülser Corat
UNESCO eski Cinsiyet Eşitliği Direktörü
Hasan Süel
Vodafone Türkiye İcra Kurulu Üyesi
Hüseyin Binzat
Turgut Aydın Holding COO
İlkay Demirağ
ESG ve Yatırım Danışmanı
İnanç Dedebaş
Publicis Group Türkiye CEO
Ingmar Rentzhog
We Don’t Have Time Kurucusu
Işıl Hasdemir
Dell Türkiye GM
İzel Levi Coşkun
Mazars Denge CEO
Lale Saral Develioğlu
Bağımsız YKÜ
Levent Erden
Next Academy Kurucusu
Mehmet Göçmen
Sabancı Holding eski CEO
Mehmet Nane
Pegasus YKB Vekili
Mert Terzioğlu
Simon-Kucher YKÜ
M. Rauf Ateş
Fast Company Türkiye Kurucusu
Murat Bilgiç
TSKB Genel Müdürü
Müge Arpacıoğlu
H&M Türkiye GM
Nikos Mourkogiannis
Purpose kitabı yazarı
Nurgün Eyüboğlu
Bağımsız YKÜ
Pelin Akın Özalp
Akfen Holding YKÜ, Young Owners Club Eş Başkanı
Selen Kocabaş
SSM Strategy YKB Bağımsız YKÜ
Sezin Özünaldım
GenZ Danışma Kurulu Üyesi
Sina Afra
Tiko Kurucusu
Şule Yücebıyık
Science of Impact Kurucusu
Talat Yeşiloğlu
Fast Company Türkiye Yayın Yönetmeni
Tamer Saka
BMS Group CEO
Tarık Serpil
Marsh Türkiye CEO
Tuğrul Ağırbaş
Genwise Kurucu Ortağı
Turgay Durak
Koç Holding eski CEO
Volkan Ural
İnteraktif Çevre GM
Zehra Öney
Wtech Başkanı