Fast Company Türkiye
PEMRA HİÇSÖNMEZ
Frame Gayrimenkul Danışmanlık ve
Frame London Real Estate Kurucusu
Önce bize kendinizden, girişimcilik öncesi ve sonrasından söz eder misiniz?
Kariyerime finans sektöründe başladım. Yaklaşık 19 yıl boyunca Türkiye ve İsviçre’de uluslararası bankaların üst düzey yöneticiliğini yaptım. Senelerdir döviz ve borsaları, emlak piyasasını çok sıkı takip ederim. Neredeyse tüm ekonomik programlarını seyreder, güvenilir ekonomistlerin analizlerini okurum. Kendi yatırımlarım dahil her zaman en doğru yatırım nedir sorusunun peşinde oldum.
Finans sektöründeki bilgi birikimim ile çocukluğumdan gelen gayrimenkul tutkumu birleştirip kendi işimi kurma fikri de böyle doğdu. Çocukluğumdan beri evlere, onların içini değiştirmeye, dekorasyona hep meraklıydım. Hem fikrin hem de şartların olgunlaşma sürecini tamamladıktan sonra 7 yıl önce Frame Gayrimenkul şirketimi kurdum.
2021’in Mart ayında da Londra’da Gayrimenkul ve Property Management Service olarak hizmet verdiğimiz Frame London Real Estate faaliyete geçti. Sahip olduğum bilgi birikimim ve yıllarca yaptığım gözlem bana gösterdi ki en büyük yatırım her zaman gayrimenkul oldu. Bu sebeple hayalini kurduğum Frame Gayrimenkul’ü kurarak sadece kendime değil, tüm müşterilerime kazandırmayı amaçladım.
Ekibim ve ben işimizi o kadar severek ve inanarak yapıyoruz ki, her işlem sonunda iki tarafın da mutlu olması bize manevi bir mutluluk da veriyor. Doğru yatırım için müşterilerimizi doğru yönlendirmek adına sürekli araştırıyor ve en doğru yatırımı bulmaya çalışıyoruz. Bunun için uzun dönemli yatırımlar için şehrin bittiği yerden alım yapmak, dövize endeksli gelir sağlamak için yurt dışına yatırım yapmak, iyi bir gelir elde etmek için doğru zamanda satmak veya olabilecek en iyi rakamlara ev/ofis kiralamak gibi deneyime ve araştırmaya dayalı hizmeti en iyi şekilde sunduğumuza inanıyorum.
Frame Gayrimenkul’ü kurduktan sonra Londra’da hizmet veren Frame London Real Estate’i hangi potansiyeli görerek hayata geçirdiniz, şimdiye kadar nasıl bir mesafe aldınız?
Frame London Real Estate, tamamen Frame Gayrimenkul şirketimizin İstanbul ve Bodrum’da 7 yıl içinde başarılı bir yere gelmesinden ve hitap ettiğimiz müşteri portföyümüzün yurt dışına açılma ihtiyacından kuruldu. Artık yatırımlarını yurt dışında da yapmak isteyenler azımsanmayacak kadar çok. Diğer yatırımlara göre gayrimenkulün çok daha kazançlı olması ve yurt dışındaki ekstra fırsatlar da bu yatırımlarda özellikle etkili.
Biz de elimizden geldiğince Türk müşterilere Londra’da alım, satım ve kiralama fırsatları yakalayabilmeleri ve kendileri yokken de mülkleriyle ilgilenilmesi için “Property Management Service “hizmetlerini veriyor, mülklerinin bakımını ve yönetimini en iyi şekilde değerlendirmelerini sağlıyoruz. Henüz 1 yılımızı bitirmedik ancak beklentimizden de iyi bir nokta olduğumuzu söyleyebilirim.
Hedef kitlenize nasıl bir fark yaratıyor, mevcut şirketlerden hizmetlerinizle nasıl ayrışıyorsunuz?
İngiltere’de mevcut Property Management Service veren gayrimenkul şirketleri genelde oldukça yüksek rakamlarla hizmet veriyor ve kültürel istek ve ihtiyaçları zaman zaman gözden kaçırabiliyorlar. Biz bu kültür farkını minimize ediyor ve daha ulaşılabilir rakamlar ile çalışıyoruz.
Bir diğer katma değerimiz de dil bariyerini ortadan kaldırmamız. Müşterimizin dilinden anlamak, her zaman yanında olduğumuzu hissettirmek ve iyi bir çözüm ortağı olmak adına müşterilerimizle her zaman yakın temas içinde çalışıyoruz.
Yurt dışında gayrimenkul yatırımı yapmak isteyenler için nasıl bir strateji izliyorsunuz?
Frame Gayrimenkul olarak güzel bir müşteri portföyümüz var. Bu anlamda bir reklam stratejisinden çok WOMM’a, yani bizi bilen ve bizle çalışmış insanların referansları ile yeni müşterilere ulaşmayı hedefliyoruz. Güvene dayalı bir iş yaptığımız için bu stratejinin bizim açımızdan daha verimli ve doğru olduğunu düşünüyoruz.
Ek olarak Londra emlak piyasasını takip etmek ve bilgi almak isteyen müşterilerimize aylık e-bülten ile ulaşıyoruz. Doğru yatırım için arzu edenlerle online Zoom üzerinden toplantılar düzenliyor, online danışmanlık veriyoruz. Bizi arayan, email gönderen veya sosyal medyadan ulaşanlarla Zoom ile online toplantı yapıp birbirimizi tanımaya çalışıyoruz beklentilerini dinliyoruz. Alternatifli çalışma yöntemlerimiz ve bu konudaki esnekliğimiz sayesinde müşterimize en uygun olanı birlikte belirliyor, onlara özel portföyler sunuyoruz.
Ayrıca her aşamasında yanında olduğumuz müşterilerimize online ev ziyareti hizmeti de sunuyoruz. Türkiye’den Londra’ya gelmeye gerek kalmadan online ev gezdirdiğimiz insanların sayısı azımsanmayacak kadar çok.
Pandemiyle birlikte gelen yeni normal sizin iş yapmanızı ve yatırımcıların tercihlerini nasıl değiştirdi?
Pandemi ile birlikte mesafe ve zaman kavramımız çok değişti. Artık mülk bakmak için yol katetmeye ve buna hatırı sayılır bir vakit ayırmaya gerek kalmadı. Artık müşterilerimize portföylerimizi tamamen dijital ortamda gezdirmeye başladık. Bu hem bize, hem mülk sahibine hem de mülkle ilgilenen kişiye zaman anlamında müthiş bir verimlilik sağladı. Böylelikle müşteriler hem zamanlarını daha iyi kullanıyor, hem de seçeneklerini birkaç portföye indirip daha kolay sonuca ulaşabiliyorlar.
Pandemi döneminde iş yaşamından günlük yaşama kadar her alanda sosyal medyaya ilgi arttı. Eskiden bir mülk almak için sadece emlak sitelerine bakılırken şimdi bizim gibi kişiye özel hizmet veren firmaların sosyal medya hesapları da yaşayan birer platform haline geldi. Böylelikle müşterilerimize ulaşabileceğimiz kanallar da arttı.
Yurt dışında gayrimenkulde şu anda en çok hangi ülkeler tercih ediliyor, siz hangi ülkelere dikkat çekiyorsunuz?
Yurt dışında son dönemde en çok tercih edilen ülkelerin başında her zamanki gibi İngiltere geliyor. Londra dünyanın en pahalı şehri olmasına rağmen hâla en gözde ve en çok yaşanmak istenen şehri olarak biliniyor. Buraya talep hiçbir zaman bitmiyor.
Brexit veya kriz dönemlerine rağmen konut fiyatları düşmüyor, aksine artıyor. 2021 yılı sonu itibarıyla İngiltere’de emlak piyasasında yıllık yüzde 8 artış ile son 15 yılın en yüksek konut fiyat artışı gerçekleşti. Buna rağmen satın almalar devam ediyor. Özellikle Mart 2022’ye kadar olan Stamp Duty indirimi (pul vergisinin indirilmesi) piyasaları daha da hareketlendirdi. Covid-19 salgınının da fiyat artışına sebep olduğu düşünülüyor.
Kısacası Londra’ya her zaman talep var. Üstelik ev kiraları da oldukça yüksek ve alternatif şansı da yok denecek kadar az. Yeni binalar, sıfır mülkler çok pahalı, eskileri de masraflı ama bu alım isteğine engel olmuyor. Yaşam kalitesinin yüksek olması, gezilebilecek görülebilecek yerlerin çok olması, şehrin bir gece hayatı/gastronomi/ kültür ve sanat dünyasının merkezi olması, eğitimin çok iyi olması gibi pek çok konu Londra’nın neden iyi bir seçenek olduğunun birer kanıtı.
İngiltere’den sonra en çok talep gören ülke ise Portekiz. Portekiz’in çekici olmasının sebebi hem kültürünün hem de mevsiminin Türkiye’ye çok benzemesi ve mülk fiyatlarının diğer Avrupa ülkelerine göre çok daha düşük olması. Öte yandan bir de tek bir mülk alımı ile Golden Visa vermesi durumu var. Golden Visa şartlarının yerine getirilmesi için bir yıl içinde sadece 7 gece ülke içinde geçirmek yeterli. Dolayısı ile Avrupa Birliği vatandaşı olabilme sürecine girmek için bize göre en doğru ülke Portekiz.
YURT DIŞINDA GAYRİMENKUL YATIRIMCISINA 3 ÖNERİ
- Öncelikle müşterimizin hangi bölgede ve nasıl bir bütçe ile çalışmak istediği çok önemli. Dolayısı ile hedefi belirlemek için ön tanışma ve beraber vakit geçirmeye önem veriyoruz. Yatırımcıya da ne istediğini bilmesinin önemini mutlaka anlatıyoruz.
- Yatırımın amacı da çok önemli… Nitekim tamamen yaşamak için düşünülen portföyler ile sadece yatırım amaçlı değerlendirilecek portföyler ayrı ele alınmalı. Bunun için de yatırımcının hedefini doğru belirlemesi gerekmekte. Yatırım amaçlı satın almalarda örneğin biz her zaman şehrin sınırına yöneliriz.
- Yaşam için düşünülen satın almalarda ise kişinin işi, sosyal yaşamı gibi farklı noktalar değerlendirilir. Uzun vadeli bir alım gerçekleşecek ise ailenin işinin, ofislerin veya çocukların okul mesafesi Londra için gerçekten önemli bir husus olmalı.
ADVERTORIAL
