Fast Company Türkiye
SEDA DOMANİÇ
REFABRIC KURUCU ORTAĞI VE YKB
Moda sektörüne odaklı bir B2B yapay zeka yazılımı olan Refabric, sektörün iş akışı ile değer zincirini kökten değiştirme potansiyeline sahip yenilikler sunuyor. Yazılım üç ayrı alanda hem verimi artıyor, hem de kaynak israfını önlüyor.
Çok kısaca özetlemem gerekirse: Refabric, tasarım süreçlerini yapay zeka ile dijitalleştirerek, yaratıcı ekiplerin çok daha hızlı ve esnek çalışmasını sağlıyor. Sezon trendleri ile markaya ait geçmiş verileri birleştirerek hem daha isabetli tasarımlar çıkarırken, hem de koleksiyon geliştirme sürelerini ciddi ölçüde kısaltıyor. İkinci olarak, platformumuz, markaların ürünlerini henüz fiziksel üretim aşamasına geçmeden, dilediğiniz yaş, cinsiyet, etnisite ve beden tipinde yapay zeka ile yaratılmış modeller üstünde, farklı açılardan fotoğraflayarak, pazarlamasına olanak tanıyor. Bu sayede firmalar, tüketici taleplerini önceden ölçebiliyor ve satış süreçlerinde daha verimli, veri odaklı kararlar alabiliyor. Son olarak, üretim sürecine doğrudan entegre olabilen sistemler sunarak, geleneksel tedarik zinciri yapılarını da dönüştürüyoruz.
15 YILLIK DENEYİMİN ETKİSİ
15 yılı aşkın bir süredir moda alanında çalışan bir profesyonel olarak, sektörün tıkanıklıklarını ve verimsizliklerini yakından gözlemledim. Özellikle tasarım, üretim ve pazarlama süreçlerinde yaşanan kopukluklar ve kaynak israfı, sektörde dönüşüme ihtiyaç olduğunu net bir şekilde ortaya koyuyordu.
Yapay zeka devriminin başlamasıyla birlikte güçlü bir ekiple beyin fırtınalarına başladık. Gördük ki, yapay zeka moda sektörüne hızlı bir giriş yaptı. Başlangıçta sadece hayal gücümüzü genişleten ve eğlendiren uygulamalarla karşımıza çıkarken, artık günlük iş akışlarına doğrudan nüfuz eden yazılımlar geliştiriliyor. Bu dönüşüm sürecinde, biz de moda alanında uzmanlaşan yapay zeka destekli yazılımların dünya çapındaki öncülerinden biri olma hedefiyle yola çıktık.
Ben kendi adıma, tekstil ülkesi Türkiye’den bu sektörde öncü olabilecek bir ya da birkaç teknolojik girişimin dünya çapında başarılı olmasını çok arzu ediyorum. Türkiye’de bu sektörde yıllardır birikmiş değerli bilgi var, yetenek var, üretim gücü var ve en önemlisi teknolojik gelişimden ciddi fayda sağlayabilecek kocaman bir moda sektörü var. Bu özgün kombinasyon bile kendi içinde bence bir ‘evraka’ anını temsil ediyor.
LVMH’NİN PROGRAMINA SEÇİLDİK
Refabric, 2023’te kurulduğundan bu yana moda sektöründe güçlü bir değişim yaratma hedefiyle hızlı bir büyüme gösterdi. Mayıs 2024’te ilk MVP ürünümüzü tamamlayarak teknoloji tabanlı moda çözümlerimizi hayata geçirdik.
Ağustos 2024’te 1.16 milyon dolar yatırım ile ‘Tohum öncesi’ turumuzu tamamladık. Kısa sürede aldığımız sonuçlarla Eylül 2024’te dünyanın en prestijli moda inovasyon programı olan LVMH La Maison des Startups’a başvuran binlerce uluslararası şirket arasından ilk 25’e seçilen girişim olduk. Şubat 2025’te ürünümüzün ilk çıkışından beri müşterimiz olan, Türkiye’nin en büyük tekstil ihracat firmalarından, bünyesinde Jimmy Key ve Ekoten gibi şirketleri de barındıran Sun Tekstil’den stratejik bir yatırım daha aldık. Bugün itibarıyla Refabric platformu 25 binden fazla tekil kullanıcıya ulaştı. Halihazırda ürün demosunda 150’den fazla marka bulunuyor ve aylık üyeliklerimiz hariç, yıllık sözleşmelerle çalıştığımız 12 büyük global ve yerel marka iş ortağımız var.
Vizyonumuz, veriye dayalı yaratıcılık ve operasyonel verimlilik alanlarında yeni bir standart belirleyerek, modada yapay zeka destekli yazılımların küresel düzeyde lider sağlayıcısı olmak.
HAYAL KURMAK YETERLİ DEĞİL
İlk melek yatırımcılık deneyimime 2010 yılında adım attım. O dönemde okuduğum bir makalede karşılaştığım şu söz, o zamandan beri hep kulağımda yankılanır: “Fail often, fail fast, fail cheap.”
Her girişim, elbet alanında çığır açmak ve küresel ölçekte başarıya ulaşmak hedefiyle yola çıkar. Ancak girişimcilik yalnızca büyük hayaller kurmakla değil, aynı zamanda sorumluluk bilinciyle hareket etmekle de ilgili.
Bazen işler planladığınız hızda büyümeyebilir; böyle durumlarda doğru girişimci, devam etmek için mücadele etmek ile doğru zamanda durmak arasındaki dengeyi iyi kurabilmelidir. Refabric şu an ciddi bir ivme ile ilerliyor, bu ilerlemeyi yakından takip etmek ve sonuçlarını ölçmek kaynakların doğru yönetilmesi için öncelikli görevimiz.
‘YAPAY ZEKAYLA FARK YARATIYORUZ’
- %88 Tekrarlayan moda tasarım süreçlerinde harcanan zaman yüzde 88 oranında azalıyor.
- %90 Refabric kullanan müşterilerimizin görsel üretim maliyetlerinde yüzde 90’a varan tasarruf sağlıyoruz.
- 10 KAT Süreçlerin kısalmasıyla ürünlerin pazara sunulma süresi 10 kat hızlanıyor.
- %30 Dönüşüm oranlarında yüzde 10, ortalama sipariş değerinde yüzde 28 ve reklam tıklama oranlarında ise yüzde 30 artış kaydediliyor.
ZORLUKLARI NASIL AŞTIK?
- YETENEK HAVUZU Odaklandığımız alana özgün doğru yetenek havuzunu oluşturabilmek önemli bir zorluk oldu. Refabric’in kurucu ortakları arasında tekstil, endüstri ve bilgisayar mühendisleri var. Kurucu ortaklarımızdan Begüm Doğru Öztekin tekstil tasarım ve üretim süreçlerinde derin bir uzmanlığa sahipken; Safiye Dinçtürk Turgut, YZ ve ML alanında Türkiye’nin önde gelen uzmanlarından biri. Hakan Baş da daha önce birçok başarılı girişimi hayata geçirmiş deneyimli bir isim. Benimle birlikte bu alandaki problemlere doğru çözümler üretebilecek bir temeli oluşturduğumuzu düşünüyorum.
- EKİBİ GÜÇLENDİRMEK İkinci zorluk ise bu ekibi güçlendirmek ve genişletmek oldu. Üretken yapay zekanın hayatımıza girişinden beri sadece 3 yıl geçtiğini kendimize hatırlatmamız gerekiyor. Biz ise bir de bu kocaman devrimin moda ve tekstil alanına odaklıyız; dolayısıyla aradığımız teknik bilgiye sahip yapay zeka mühendislerinin sayısı oldukça az. Biz de yetenek havuzumuzu Portekiz, Almanya gibi ülkelerde genişleterek, ekibimize ait tüm moda ve tekstil bilgisini ML mühendislere uzun çalışmalarla aktararak bu dar boğazı aştık.
