Fast Company Türkiye
İbrahim&Nezih Barut
İş hayatında seni en çok zorlayan bir konuyu anlatır mısın?
Nezih Barut: İş yaşamımda karşıma çıkan ilk ve en önemli zorluklardan birisi, 1976 yılında İngiltere’ye gidiş ve beklediğimden önce Türkiye’ye dönmek zorunda kalmamdır.
Gittikten üç ay sonra annemden gelen telefon üzerine dönmek zorunda kaldım. Fabrikadaki sendikayla anlaşmazlık vardı. Anlaşmazlık devam edince lokavt kararı alarak fabrikayı kapattık. Yeni şirket ve fabrika kurarak sıfırdan başladık. Anneme ‘Üretimden sorumlu müdür olacağım’’ dedim. Annem bu işi başarabileceğime inanmadı. Cesaret ve azim gösterdim. Çeşitli görevlerde bulunduktan sonra 1981 yılında yönetimi eniştem Mekin Bey’den devraldım. İşte bütün bu süreç benim hayatımdaki en zorlu ama her zaman gurur duyarak hatırladığım dönemdir. İnsan kendisine inanıyorsa yapamayacağı hiçbir şey yok.
Zeynep&Aydın Harezi
Baba, her şeyini kaybetme korkusunu hiç yaşadın mı?
Aydın Harezi: Yaşadım ama her zaman bir şekilde üstesinden gelebileceğimden emindim. Risk almak iş yapmanın bir parçası, risk olmadan başarı olmuyor. Eğer risk alma konusunda ilk elden deneyim edinmemiş, bu yönde seçimler yapmamış ve sonuçlarını görmemiş olsaydım, farklı ve büyük zorluklarla karşı karşıya kalan, işlerini başarıya ulaştırmak için ciddi riskler alıp seçimler yapan ortaklarla bağlantı kurarken gerekli empatiden ve anlayıştan yoksun olabilirdim.
İlahi adalete olan inancım ve yaşamımda yaptığım iyilikler veya yanlışların dengesini kurup Tanrı’ya karşı mahcup olmadığımı hissettiğimde bulduğum huzur ile güç buldum.
Sen büyürken de kıvrak zekan ve merhamet duygun ileride senin ne kadar başarılı ve adil bir yönetici ve lider olacağının belirtileri idi. Her zaman rahmet ile andığım çok büyük insan deden Rauf Karadeniz senin başını okşayarak, “Bu kız ileride şirketin başında olacak” derdi.
Senin de iş hayatında devamlı olarak risklerle karşı karşıya olduğunu görüyorum ve gördüm. 2010’da dünyanın ilk enerji gemisi projesini Irak’ta yaptığınızda, 22 yaşında her hafta sonu gece yarısı 3 uçağıyla Bağdat’a gittiğini dün gibi hatırlıyorum. Şimdi Endonezya’dan Küba’ya, 11 ülkede 25 enerji gemisinin operasyonlarını yürütüyor olman bana büyük gurur veriyor.
Risk alma konusunda, umuyorum ki benden sana geçmiş olan cesaretin sayesinde Karpowership, global bir marka olarak dünyayı aydınlatıyor ve aydınlatmaya da uzun yıllar daha devam ediyor olacak.
Gülden&Nafi Güral
Kendini bir çizgi film karakterine benzetsen kim olurdun? Neden?
Nafi Güral: Temel Reis olurdum. Çünkü, o, ıspanak yiyerek güç kazanıyor. Ben de gücümü ailemden alıyorum. Bir insanın aile ilişkileri ne kadar güçlüyse hayata karşı da o oranda güçlü olur diye düşünüyorum. Bu sebeple hayatta en değerli varlık aile. Her şeyini kaybedebilirsin ama arkanda duran, sana güç veren bir ailen varsa çok daha çabuk ayağa kalkıp yoluna devam edebilirsin. Biz atalarımızdan böyle gördük, sizlere de bunu aktardığımızı düşünüyorum.Ayrıca Temel Reis’in güçlenmek için ıspanak yemesi onu izleyenlere de ilham olmuş ve o dönem ıspanak tüketimi artmış. Sonuçta ıspanak vücuda pek çok faydası olan bir besin. Ben de hem iş hem özel yaşamımla sizlere örnek olmaya çalışıyorum.
“Babam, görüşüme katılmasa bile beni desteklemiştir.
Bazen yanlış olduğunu bile bile ona izin vermiştir. Hatalı çıktığımı anladığında da ‘Muratçığım buradan senden tek ricam, bu işten bir şey öğrenmiş olman’ demiştir.”
Görkem &İsmail Alapala
İlk büyük başarısızlığında ne yaptın, etkisi ne kadar sürdü?
İsmail Alapala: Aslında birkaç gün aralıklarla “Niçin?” sorusunun cevabını aradım. Ve araya zaman koyarak, işin başında düşüncemi sınırlama ihtimali olan etkenlerden bağımsız düşünmeye çalıştım.
Etkisi birkaç hafta sürdü. Hatamı tespit edinceye kadar.
Görkem Alapala: Yan yana, iş ortağı olarak çalışma olanağın olsa kimi tercih ederdin?
İsmail Alapala: Jeff Bezos/Amazon
Ozan&Sani Şener
Acaba bugüne kadar neyi eksik yaptın? Hem TAV Havalimanları Holding’de hem de kendi hayatında bir fırsatın daha olsaydı neleri farklı yapardın?
Sani Şener: Pişman olmam gereken çok şeyler var özellikle yaptıklarımın karşısında vefasızlık gördüğüm insanlara verdiğim emekler… Ama bu emeklerin sonunda çoğu da bir yerlere geldiler; başka firmalarda veya başka hayatlarda… Onun için emekler de boşa gitmemiş o yüzden pişman da değilim.
Yönetim stilimde hiçbir farklılık olmazdı sadece rekabetçi üstünlüğümüzü biraz daha fazla çeşitlendirebilirdim. Herkes gibi ben de bilgiye, büyük veriye çok fazla kafayı taktım, bu doğru idi. Halen de çok doğru ama herkes bilgiye artık çok kolay ulaşabiliyor. Demek ki bilgi çok önemli ama sizi yarışta tutuyor. Rekabetçi avantaj için bilginin dışındaki özelliklerimizi biraz daha geliştirmeliydik. Çok fazla yaptık ama daha fazla, daha değişik üstünlüklerimiz olmalıydı.
Banu&Erdal Aksoy
Baba, iş yaşamında geçmişin bir muhasebesini yapsan; geleceğe dair bana ne söylerdin?
Erdal Aksoy: Banu, 60 yılı aşkın, çok zorlu mücadeleyi ve çok çalışmayı gerektiren, başarıyı ve birçok başarısızlığı barındıran uygulama ve tecrübeleri haiz, iş ve aile hayatımda, bundan sonrası için kendimi ağırlıklı ülkem ve insanlığa hizmette daha neler yapabilirime adamış iken, Dünya çapında bir kriz içinde kendimizi bulduk.
Demek ki yeni bir sayfa açmak gerekiyor. Geçmişin muhasebesi ile geleceği okumayı doğru buluyorum. Evvela sahip olduklarımı küçümsemiyorum ve bundan dolayı şükrediyorum. En büyük birikimimiz geçmişi ve geleceği ile ailemizdir.
Beni bugünlere hazırlayan, uzun bir geçmişi olan ailemin itibarını daima ön planda tuttum ve aynı itibarın devamı yönünde temeller atmaya çalıştım.
En büyük varlığım sizleri; aileyi çok daha iyi noktalara taşıyacak, bilgi ağacı gibi yetiştirdim ve tecrübe edinmenize imkan verdim.
Çok çalışmayı, başarı ile sevinmeyi, ancak başarısızlık karşısında pes etmemeyi, düşsek de kalkmanın yollarını bulacak birikim ve olumlu yaklaşımı genlerimize işledik.
Yahya&Murat Ülker
Gelecekte torunlarının seni nasıl bilmesini isterdin?
Murat Ülker: Sevgili Yahya, sizleri, yani çocuklarımı ne kadar çok sevdiğimi ve sakındığımı bilmenizi isterim. Her fani çocuklarına bir miras bırakmak ister. Ben isterim ki, “Salih bir insandı, güzel iş yaptı” desinler.
Bir baba olarak böyle anılmayı tercih ederim. Senin ve kardeşinin çocukları, benim torunlarım ise sevdiğin, saydığın baba olarak bilse yeter. Sence yetmez mi?
Ferit Şahnek – Doğuş Holding YKB
“Ayhan Bey bize, ‘Çocuklar, her zaman değişimlere ayak uydurun.
Hatta, değişimlerin daha da ilerisini görebiliyorsanız proaktif bir şekilde bunları ilk yapan siz olun’derdi.”
Tuba&Şerafettin Memiş
Baba, iş hayatında bana neler tavsiye edersin?
Şerafettin Memiş: İş hayatı için en büyük tavsiyem mücadeleci ve sabırlı ol. Yeni bir işte ya da projede hemen başarı elde edemeyebilirsin, zarar edebilirsin. Yaptığın işe inanıyorsan pes etmeden, işini bozmadan yoluna devam etmelisin.
Çalışanlarına önem vermelisin. Ekip çalışmasına önem ver, empati ile çalış, uyumlu ol ve güçlü bir ekip kur. Bir şirketin en büyük değerinin çalışanlar olduğunu unutma.
Şirkette hangi işi yapıyorsan yap ama iyi bir idareci ol. Her zaman şirketin tüm işleyişinden haberdar ol. İyi yönet.
Her zaman hakkaniyetli, adaletli ve dürüst ol. Şirket yönetirken geniş açıyla bak, şirketin tüm işleyişine ve her detayına vakıf ol. Sürekli yeni fikirlere ve projelere sahip ol.
Kübra&Hüseyin H. Orakçıoğlu
Babacığım, babanın senin iş hayatındaki etkisi nasıldı?
Hüseyin H. Orakçıoğlu: “Babam başarılı bir iş insanı ve başarılı bir siyaset insanı idi. Hayatı boyunca dürüstlükten ayrılmadı. Benim de iş hayatı prensiplerimin temelinde bu kurallar var. İnsan yaptığı işi sevmeli ve prensibi doğruluk olmalı. Sonrasında zaten kurallar çerçevesinde işinizi yürütmeniz, devam ettirmeniz kolaylaşıyor.
İş hayatı dürüstlük ve prensiplerle işler. İş hayatında yapılan yanlışlar ve hatalar, ticaretinizi ve itibarınızı zedeleyebilir. Babamın doğruluk kuralının her zaman faydasını gördüm. İtibarı olmayan kimse iş hayatında ayakta kalamaz. Çok çalışma ve prensipler başarıyı getirir.’’
Selim&Hamdi Akın
Baba, iş hayatın boyunca seni en çok zorlayan 3 konuyu paylaşır mısın? Ve torunlarının seni nasıl hatırlamasını istersin, paylaşır mısın?
Hamdi Akın: 1. Profesyonel yöneticilerimin rekabetlerini yönetmek.
2. Ortaklığın yürütülmesinde her iki tarafın profesyonellerinin ilişki yönetimi.
3. Üst düzey personel ödüllendirilmelerindeki adaleti sağlamak. Kısaca “üst düzey personelimin” yönetimi diyebilirim.
Bu arada torunlarım şüphesiz dedelerini, anne ve babalarının evde samimi ortamda anlattıklarıyla tanıyacaklar. Ancak, biraz daha araştırmalarını isterdim. Çünkü, her şeyi oradan öğrenemezler. “Mazisinde usulsüzlük, yolsuzluk, hak yeme ya da borcunu ödememe gibi sorunları olmayan, tertemiz, global bir işadamı” olarak tanımalarını isterim.
Mert&Zafer Kurşun
İş hayatında en çok neyi ihmal ettiğini düşünüyorsun?
Zafer Kurşun: İş hayatımda elbette başarısızlıklarım, hatalarım olmuştur. Bunların bir bölümünün etkisinde de kaldığımı samimiyetle söylemek istiyorum.
Şunu söyleyebilirim: Hatalar yaptım ve hepsinden bir ders almaya, onları bir daha tekrarlamamaya çalıştım. Bugünlere gelmemde aldığım derslerin de payı olduğunu düşünüyorum. Belki bir yanlışım da çok çalışmak! Çok çalışmaktan kendimi ihmal ettim…
RAHMİ KOÇ – Koç Holding Onursal Başkanı
“Rahmetli babam, ‘Ben borcumu zamanında ödeyeceğim ama alacağımı zamanında alamayabilirim. Bu nedenle benim itibarım çok mühimdir. İtibarımı zedeleyecek hiçbir şey yapmam’ derdi.”
Pırıl Yamantürk Arhan&Müşfik Yamantürk
Baba, torunlarının seni nasıl tanımasını isterdin?
Müşfik Yamantürk: Ailesine, ülkesine ve işine düşkün birisi olarak. İşlerimi yaparken bunları göz önünde tuttum. Bu arada ailemi ve kendimi de ihmal ettim.
