in , , ,

Geleceğin yeni gözdesi

Son dönemin en hızlı büyüyen sektörlerinden espor, az sayıda girişimcinin oyun tutkusuyla gelişti. Bugün, 300’e yakın amatör ve 15 civarında profesyonel kulübü barındırıyor. Türkiye’de alanın öncülerine göre, bu hızla yakın zamanda milyar dolarlık bir sektör var olacak.

gelecegin-yeni-gozdesi

SuperMassive Blaze Kurucuları

Herkesin pandemi nedeniyle evlere kapandığı dönemdi. Okumak, izlemek ve düşünmek için daha fazla zamanın olduğu bu dönemde Akfen Holding Yönetim Kurulu Üyesi Pelin Akın Özalp, normal ajandasının yanı sıra “yükselen teknolojilere” de kafa yoruyordu. Yeni teknolojiler ve iş modelleri, geleneksel işleri ciddi şekilde etkilemeye başlamış, daha önce etkisi hiç görülmeyen yeni sektörler ortaya çıkmaya başlamıştı.

Tam bu sırada Netflix’te bir film dikkatini çekti. Girişimci Hakan Baş’ın da yapımcıları arasında olduğu “İyi Oyun”, espor üzerine çekilmişti. Filmde, oyun tutkunu bir gencin, kendini birden profesyonel espor sektörünün içinde bulması konu ediliyordu. Oyuncuları arasında Kerem Bürsin de vardı.

Pelin Akın Özalp, filmi izledikten sonra araştırmalarına devam etti ve uzun süre bu alana ilgi gösteren Hakan Baş’ı aradı. Lidyana ve Ace Games’in kurucuları arasında yer alan Baş, büyük bir tesadüf ki, o dönemde büyük bir hazırlık içindeydi. SuperMassive ve Blaze takımlarının birleşmesi gündemdeydi. Farklı alanlarda uzman ve takımları olan iki kurum, güçlerini birleştirip, yeni bir espor şirketi olarak ortaya çıkacaktı. Espor’a yatırım yapmak için bir fırsat doğmak üzereydi.

Hakan Baş’ın ardından Hummingbird Yönetici Ortağı Fırat İleri ile görüştü. Gram Games’in kurucusu, Peak Games’in yatırımcısı olan İleri, hem yatırımcı hem de oyun tutkunu idi. Pelin Akın Özalp, Fırat İleri’den de espor’un dünyadaki gelişimini, dinamiklerini ve geleceğini dinledi. Kendi araştırmalarını da üzerine koyup, bu alana yatırım yapmaya karar verdi. Enerji, taahhüt, inşaat gibi alanlarda yoğunlaşan bir grubun genç bireyi olarak yeni dünyayı anlamaya ve yeni fırsatları izlemeye ilk adımını da böylece atmış oldu.

GELECEĞİN SEKTÖRÜ MÜ?

Son dönemin en hızlı büyüyen sektörlerinden espor, 2020’de dünyada 1 milyar dolar civarında bir değere ulaştı. 2021’de 1.28 milyar, 2025’de ise 2.9 milyar doları yakalaması bekleniyor. Yıllık büyüme oranının yüzde 25-30 arasında olacağı tahmin ediliyor.

Espor sektörünün en önemli tetikleyicisini online oyun alanı oluşturuyor. Büyüme büyük ölçüde bu sektördeki gelişmelerden de kaynaklanıyor. Boston Consulting Group’a göre dünyada online oyun tutkunu sayısı 2021 itibarıyla 3 milyara ulaştı. Oyun ve espor sektörlerinin büyüklüğü aynı yıl 175 milyar doları buldu. Tahminler, sadece oyun alanının 2023 yılında 200 milyar doları bulacağı yönünde.

SuperMassive Blaze Kurucusu Bora Koçyiğit’e göre, Türkiye’de ise oyun sektörü 1 milyar dolara ulaştı. Bunun içinde espor’un aldığı payın 50 milyon dolar olduğu tahmin ediliyor. Koçyiğit, “Espor’da sponsorluk dışında büyük bir gelir yok. Ancak, yeni gelirlerle bu alan hızlı büyüyecek” diyor ve devam ediyor:

“ABD ve Avrupa’da yayın ve turnuvalardan gelir elde ediliyor. Aynı zamanda ‘merchandising’ gelirleri hızlı büyüyor. Türkiye’de de gelişmeye başladı. Ağırlıklı olarak Twitch ve YouTube’dan izleyen 6 milyon civarında önemli bir izleyici var. Bu grubun artışıyla sektörün büyüyeceğini öngörüyoruz.”

TÜRKİYE’DE SEKTÖRÜN PROFİLİ

Türkiye’de ilk espor takımı 2003 yılında Dark Passage adıyla Ertuğ Okçuoğlu tarafından kuruldu. İlk kadrosunu ise Counter Strike için oluşturdu. Ardından League of Legends (LoL) için de kadrosunu kurdu.

Esas büyüme ise 2010’ların ikinci yarısında başladı, sektör hızlandı ve yeni oyuncular girdi. O dönemde espora ilgi duyan Hummingbirds’ün kurucusu Fırat İleri, kendisini bu alanla ilgilenmeye iten tabloyu şöyle anlatıyor:

“O yıllarda Gram Games’i birlikte kurduğumuz Kaan Karamancı ile ev arkadaşıydım. Bir sürü arkadaşımız, Fenerbahçe-Galatasaray derbisi yerine espor izlemeyi tercih ediyordu. Bu bana çok tuhaf geliyordu. Bizim yaşımızdakiler bu kadar büyük ilgiyle izliyorsa, gelecek kuşağın daha da önem vereceğini düşündüm. Biraz araştırınca espor’un önemli bir gelecek vaat ettiğini, Türkiye’de bu sektörün çok başlangıç aşamasında olduğunu gördüm. Amatör ruhlu bir lig vardı, oyuncu maaşları çok düşüktü. Sponsorluklar yok denecek düzeydeydi. Büyük kulüplerden sadece Beşiktaş vardı.”

SUPERMASSIVE KURULUYOR

Fırat İleri, oyun tutkunu olmasının yanı sıra bir yatırımcı olarak fırsatı görmüştü. Yatırım fikrini önce Hakan Baş’a açtı. Bir takım kurma konusunda anlaşınca, hayata geçirmenin yollarını aramaya başladılar. Buldukları çözüm basitti:

SuperMassive adında bir takım kuracaklar, lige hızlıca girmesi için de bir takımın yerini alacaklardı.
İki ortağın espor takımını kurarken o dönemdeki hesaplarını Fırat İleri şöyle ortaya koyuyor:

  • “Dünyada sporun diğer alanlarında düşüşler olurken, espor’a büyük ilgi vardı.
  • Özellikle 18-34 yaş aralığında ilgi çok yüksekti. Araştırmalar da giderek artacağını gösteriyordu.
  • 20-30 yıl sonra Türkiye’nin en büyük spor kulübünün belki de bir espor kulübü olacağını düşündük.

Belki de Fenerbahçe ve Beşiktaş gibi takımlar, futbolla değil, espor’daki faaliyetleriyle anılacaklar.”

SuperMassive, bu öngörü ile yola çıktı, en önemli oyuncuları bünyesine aldı. Fırat İleri’nin deyimiyle, “milli takım” oluşturuldu. O dönem için “yüksek” kabul edilen 4-5 bin TL’lik maaşlar ödendi. Bahçeşehir, Vodafone, Coca-Cola ve Ülker gibi markalar ilk kez bu alana sponsor olarak dahil edildi.

Bir avuç öncü girişimci ve oyun tutkusuyla gelişen sektörde bugün 300’e yakın amatör kulüp sayısına ulaşıldı. Profesyonel olarak faaliyet gösterenlerin sayısı ise 15 düzeyinde. Bora Koçyiğit’e göre, ilgi devam ediyor ve her yıl ortalama 25-30 arasında yeni takım kuruluyor. Koçyiğit, “Bunların sayısı sürekli artıyor ve her yıl 4-5 takım profesyonel yapıya dönüşüyor” diye konuşuyor.

FIRAT İLERİ
Hummingbird Yönetici Ortak

NİYE CAZİP BİR ALAN?

Yatırım şirketi Hummingbird’ün yönetici ortağı Fırat İleri, bu sorunun yanıtını verirken şu başlıklara dikkat çekiyor:

  • Uzun vadede önü açık bir iş. Bunun işaretlerini Avrupa ve ABD’de görüyoruz. Espor takımlarının değerleri 300-500 milyon dolarlara geldi. Çok büyük altyapı yatırımları yapıyorlar. Spor kulüpleri neden gelişiyorsa, espor da aynı nedenlerden dolayı büyüyecek.
  • Türkiye’de gösterim için lisans hakları yok. Ancak, Avrupa’da milyonlarca dolar değerine ulaştı. Türkiye’de de yakında başlayacak.
  • Trendlere, gençlerin alışkanlıklarına bakınca, 10-20 yıllık vadede büyük bir sektöre ulaşacağını görüyoruz.
  • Ben yatırım ve ilgim nedeniyle espor’a girdim. Ancak, bu alanda Türkiye‘den global bir girişim çıkacak diye bakıyorum. Bu yeni kulübün, Türkiye’deki spor kulüplerinin ilk 5-6’sının büyüklüğünü yakalayacağını düşünüyorum.
  • Yatırımcı ilgisi bireylerden sonra kurumsallarda da gözleniyor. Şu anda ilgi var. Ancak, espor’un rakamları, henüz onların anlayacağı düzeyde değil. Birkaç yıl içinde yeni yatırımların olacağını, 1 milyar dolarlık değerin oluşacağını düşünüyorum.

OYUNCU TARAFININ GERÇEKLERİ

  • MAAŞ Lig oyuncularında aylık maaşlar 50-60 bin TL’ye kadar ulaşıyor. 7 bin dolar alanlar da var.
  • YABANCI Bir takımda 5 oyuncudan 2’si yabancı olabiliyor. SuperMassive Güney Kore’den ünlü bir oyuncuyu transfer ederek önemli bir dönemi başlatmıştı. Şu an takımlar yerli oyunculardan kurulu.
  • SUPERMASSIVE BLAZE Bünyesinde çok sayıda takım var. League of Legends, Valorant, PUBG gibi takımlar için 50 kişilik bir kadro var. Bunların yanında her takımın bir koçu, analisti ve menajeri de bulunuyor. Bu kişilerin sayısı da 25’i buluyor.
  • OYUNCULAR Futbolda olduğu gibi profesyonel oyuncuların başka işi yoktur. Hayatı idman, maçlar ve eğitimlerle geçer. 24 saatleri programlanmıştır. Fenerbahçe’nin Dereağzı, Beşiktaş’ın Ümraniye tesisleri gibi, SuperMassive Blaze’in Ümraniye’de Gaming House’u var. Oyuncular orada kalıyor, hazırlıklarını ve maçlarını yapıyor.
  • TRANSFER Maaşın yanı sıra bonservis ücreti de var. SuperMassive Blaze, geçen yıl Valorant takımını kurdu. 250 bin dolar bonservis ödedi, direkt lige katıldı. O yıl Avrupa Ligi’ne girdi ve final oynadı.
  • EN İYİ KAZANAN Dünyaca ünlü Güney Koreli Faker’ın yıllık kazancı 4.6 milyon dolar olarak tahmin ediliyor. Şu anda 24 yaşında. Bu işi yapmanın, reflekslerdeki zayıflama nedeniyle 25 yaşından sonra zor olduğu söyleniyor.

 

BORA KOÇYİĞİT
SuperMassive Blaze Kurucusu

ŞAMPİYONUN KAZANCI

“Avrupa’da şampiyon olmanın takımlara büyük katkısı var. Birincisi, sizi çok büyük bir kitle takip ediyor. Şampiyonluklar size ilgiyi, dolayısıyla izleyici sayısını artırıyor. İnsanlar, takımları başarısına göre tutuyor. Bunun yanında parasal boyutuna dikkat çekmek gerekiyor. Şampiyonlarda büyük ödül havuzu var. Biz Valorant’ta şampiyon olduk ve Avrupa Ligi’ne kaldık. 12 takım mücadele ediyor. İlk 3’e kalırsak, Dünya Şampiyonası’na katılacağız. O turnuvanın ödül havuzu en az 10 milyon dolar olacak.”

ÖNE ÇIKAN RAKAMLAR

  • %60: Gelirlerin ortalama yüzde 60’ı sponsorluklardan kaynaklanıyor. Yayın anlaşmalarıyla bu oranın düşmesi bekleniyor.
  • %75: Espor’a ilgi duyanların önemli bölümü yüksek gelir grubu ailelere ait. Bu da sponsorlara alım gücü konusunda büyük bir etki yapıyor.
  • 474 milyon: İzleyici sayısı 2021’de yüzde 9’a yakın artışla 474 milyona ulaştı. 2022’de yüzde 10’dan fazla büyüme bekleniyor. En büyük izleyici grubu 193 milyon ile Çin’de, onu ABD ve Brezilya izliyor.
  • 5.25 dolar: Espor izleyicilerinin şirketlere yarattığı değer 2021’de 4.63 dolar idi, 2022’de 5.25 dolara çıkması bekleniyor.
    Kaynak: Newzoo

“HEM YATIRIM HEM HOBİM”

  1. Espor, yeni kuşak tarafından daha yakından takip ediliyor. Geleneksel sporların aksine profesyonel oyunculara daha yakın hissedilen bir alan.
  2. Oyunların dinamik bir yapısı var ve taleplere göre güncellenmeleri mümkün.
  3. Oyunların her anı heyecan dolu ve maçların seyir keyfi giderek yükseliyor.
  4. Bu sporun ulaştığı kitle giderek artıyor, doğal olarak beraberindeki ekonomi de hızlı büyüyor.
  5. Biz de doğru markalaşma ve yaratmaya çalıştığımız taraftar kitlemizle, SuperMassive Blaze’e hem hobi hem de uzun soluklu bir yatırım gözüyle bakıyoruz.
    HAKAN BAŞ
    Super Massive Blaze Kurucu Ortağı
PELİN AKIN OZALP
SuperMassive Blaze Ortağı, Akfen Holding YKÜ

BEN NİYE YATIRIMCI OLDUM?

  • Aslında hem gaming hem de espor sektörü hiç ilgimi çekmeyen, hatta mesafeli olduğum alanlardı. Ancak, oğlum olunca, bunun kaçınılmaz bir gerçek olduğunu ve gelecekte buna göre pozisyonlanmak gerektiğini çok net idrak ettim.
  • Covid’in etkili olduğu, benim de hamileliğime denk gelen dönemde günlük işlerimden biraz daha sıyrılıp, düşünmeye, incelemeye ve farklı işlere yönelmeye zamanım oldu. Böylece yükselen teknoloji ve yeni trendlere ayak uydurmak gerekliliğini iyice gördüm. Bu yüzden bir yerden başlamak gerektiğini, bunun da yolunun teknoloji fonlarını iyi tanımak ve espor gibi bireysel yatırımlar yapmak olduğuna karar verdim.
  • Hâlâ bir oyuncu değilim, sadece yatırım olarak bakıyorum ama kısa dönem için değil. 10 seneyi gözden çıkardım diyebilirim.
  • E-entertainment (E-eğlence) işinin, geçmişten daha fazla anlam kazandığını pandemi döneminde gördük. G.Kore, ‘K Pop’ ile ABD’nin uzun yıllar süren üstünlüğünü ele geçirdi. Espor gibi alanlarda büyük üstünlük sağladı. Bugün G. Kore’nin en küçük oyun şirketi bir Unicorn oldu. Bunu espor takımlarının Unicorn olacağından söylemiyorum. Ama kitleyi etkileme konusundaki nüfuzlarından dolayı önemli birer araç olduklarını düşünüyorum.
  • Türkiye’nin en önemli avantajını gençler oluşturuyor. 20 milyon genç var… Online ödeme yöntemlerinin gelişme hızını da dikkate aldığımızda, bu sektör, bizim globalde parlamamız için büyük bir avantaj sağlıyor. Genç nüfusu nedeniyle, Avrupa’da oyun sektörünün geleceğinin Türkiye’de olacağına dikkat çekiliyor. Bu sektörler gençlere ayak uydurma konusunda bana büyük katkı yapacak.

Yazar: Fast Company Türkiye

©Fast Company Dergisi, Türkiye’de Fast Dergi Yayıncılık A.Ş. tarafından Türkiye Cumhuriyeti yasalarına uygun şekilde yayınlanmaktadır. Fast Company’nin isim hakkı ABD’de Mansueto Ventures’a, Türkiye’de Fast Dergi Yayıncılık A.Ş.’ye aittir. Dergide yayınlanan yazı, tablo, fotoğraf ve görsellerin her hakkı saklıdır. İzinsiz, kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Ömer-Aras’ın-“Deneyimlerinden”

Şirket Doktoru

adidas-Bozcaada-Yarı-Maratonu-denizlerin-ve-okyanusların

adidas Bozcaada Yarı Maratonu denizlerin ve okyanusların geleceği için koşuldu