Çok ortaklının ‘unicorn’ şansı

YAZI: M. RAUF ATEŞ

Kadıköy’de bir apartman dairesinde girişimciliğe adımını atan Sidar Şahin, ilk dönem startup’lardan sonra oyun işine girdiğinde yola “yalnız” çıkmak yerine ortaklarla çıkmaya karar verecekti. Henüz 19.5 milyon dolar yatırım aldığı dönemde verdiği bir söyleşide, 1.5 yıllık şirketinin başarısının sırrını anlatırken şunun altını çizmişti:

“Bu işe gönül vermiş doğru insanlarla işe başlamak, sonradan doğru ekibi kurmak. Bu iş, doğru ekip işi.”

İzlezene.com ve trendyol.com gibi girişimlerin kurucuları arasında yer alan Peak Games’in kurucusu Sidar Şahin, Rina Onur ve Safa Sofuoğlu ile yola çıkmıştı. Henüz girişimin ilk döneminde, “Rina Onur işin strateji tarafında, Safa Sofuoğlu teknoloji tarafında… Zamanımızın çoğunu yeni oyunlar ve ürünlere yoğunlaştırarak geçiriyoruz” diye konuşmuş, “ortaklı” yola çıkmanın önemini vurgulamıştı.

Peak Games’ten yıllar sonra Spyke Games’i kuran Rina Onur Şirinoğlu, bu kez 4 ortağıyla birlikte yeni macerasını başlatmıştı.

Stanford’un araştırması önemli

Sidar Şahin ve Rina Onur Şirinoğlu’nun altını çizdiği “ortaklı yola çıkma” konusunun önemini, yakın zamanda Stanford Üniversitesi’nden Prof. Ilya Strebulaev yaptığı araştırma ile ortaya koydu. “Startup’ların başarısı ile ortaklık sayısı arasında ilişki var mı?” sorusunun yanıtını arayan Prof. Strebulaev, bu konuda şu sonuçlara ulaştı:

• Yıllardır girişimcilerden ve yatırımcılardan aldığım soruların başında bu gelir. Sonuçta yaptığım geniş kapsamlı araştırma ile bunu ortaya koydum.
• Araştırmaya göre ‘tek kurucu’ ile yola çıkan şirketlerin ‘unicorn’ hedefine ulaşabilme olasılığı yüzde 38 daha düşük.
• 3 ve 4 kurucusu olan startup’lar yüzde 74 oranıyla ‘unicorn’ olma şansına sahipler. Bu sonuca 1123 Amerika merkezli startup’ı inceleyerek ulaştık.
• Birden fazla kurucuyla yola çıkan şirketlerde, yetkinlik ve uzmanlıkların çeşitliliği önemli rol oynuyor. Uzmanlaşmış kurucular ciddi fark yaratabiliyor.

“Bütünleyici yetkinlik getirir”

Peak Games’in kurucu ortaklarından Rina Onur Şirinoğlu, “Çok ortaklı yola çıkmak çok önemli. Ancak, bunun yanı sıra aslında birbirlerini bütünleyici özellik ve yetkinliklere sahip kurucu ortaklık yapılarının daha iyi işlediğini düşünüyorum” diye konuşuyor:

“Böylece birbirlerinin eksiklerini tamamlayabilen, birbirlerinin fikirlerini mantık düzleminde sorgulayabilen ve doğru karara ulaşabilen bir yapı ortaya çıkıyor.

Çekirdek kadronun, ürünün ya da hizmetin en küçük detayına kadar hakim olabilme yetkinliği, atılan her adımın daha güvenle/bilinçle atılmasına neden oluyor.

Biz Spyke’da ortağız. Her kurucu ortak çok önemli bir fonksiyon ya da bölümün başında. Böylece her liderle birlikte şirket vizyonunu ve kültürünü muhafaza edebilme olanağına da sahip oluyoruz.”

2 ve 3’üncü girişim ‘solo’ olmalı!

Çeşitli yatırımları hayata geçiren Colendi’nin kurucusu Bülent Tekmen, “Girişimcilik uzun ve engebeli bir yol” diyor. O nedenle “birden fazla kurucu ortak ile ilerlemenin çok anlamlı olduğuna” inanıyor. “Ancak” diyor ve ekliyor:

“Ortaklı yola çıkmanın bir o kadar da riskli olduğunu unutmamak gerekiyor. Bana göre esas başarı, yola birlikte devam etmektir.”

Fuudy’nin kurucusu İlker Baydar, “Ortaklar farklı uzmanlıkları ve sektörleri bir araya getiriyorsa başarıya ulaşabiliyor” diyor. Ancak, tek kurucuyla çok başarılı olmuş şirketlerin de olduğunun altını çiziyor: “Bana göre tek bir kurucu, iyi bir ekiple de aynı başarıyı yakalayabilir.”

İlker Baydar’ın dikkat çektiği “tek kuruculu” ve başarılı şirketler arasında Amazon, Dell, Ebay ve Tumblr yer alıyor.

V-Count’ın Kurucusu Demirhan Büyüközcü ise farklı bir yaklaşımın altını çiziyor. Ona göre, ilk girişim deneyiminde “çok ortakla yola çıkmak” doğru bir karar. Ancak, özellikle başarılı çıkış (exit) yapanların 2 ve 3’üncü startup’larında tek başına olmalarının daha anlamlı olduğunu söylüyor. Büyüközcü, “Belirli bir deneyim edindikten sonra tek başına yapılan yatırımların çok başarılı olduğunu görüyorum” diyor.

KRİTİK RAKAM

• 2-3 Kişi: Girişimci Ali Tamaseb’in araştırmasına göre ideal kurucu ortak sayısı 2-3 arasında değişiyor.
• %20: Milyar dolarlık değere ulaşan startup’ların yüzde 20’si ‘solo’ (tek) kurucuya sahip. Kaynak: Ali Tamaseb
• %38: Tek kuruculu şirketlerin “unicorn” olma olasılığı Stanford Üniversitesi’nden Prof. Ilya Strebulaev’un aratırmasında yüzde 38 olarak çıktı.
• %74: Stanford Üniversitesi’nden Prof. Ilya Strebulaev, 3-4 kurucuya sahip şirketlerin unicorn olma ihtimallerini yüzde 74 daha fazla hesaplıyor.

“TEK ORTAKLILARA YATIRIM YAPMIYORUZ”

“Biz tek ortaklı startup’lara yatırım yapmıyoruz. En az iki kurucu ortak olması bizim açımızdan önemli bir seçim kriterini oluşturuyor. Hatta kurucu ortaklar arasında akrabalık ya da evlilik gibi ilişkilerin olmamasına da dikkat ediyoruz. Bize göre bağımsız ve birbirinin özelliklerini tamamlayan kurucular olmalı. Bizim yatırım yaptığımız girişimlerin 35’inin unicorn olduğuna da dikkat çekmek isterim.”

“DÜŞTÜĞÜNÜZDE KALDIRACAK
BİRİSİNE İHTİYACINIZ OLUR”

• Ortaklı girişimlerin daha başarılı olduğu düşüncesi kesinlikle doğru. Girişimcilik zor zanaat… Her an sizi aşağı çekebilecek bir şey başınıza gelebilir ya da birinden moral bozucu bir şey duyabilirsiniz. Bu durumlarda sizi yukarı kaldırıp kendinizi iyi hissettirecek ortaklara ihtiyaç oluyor.
• Ayrıca network anlamında da birden fazla kişinin oluşturduğu ağ her zaman tek kişininkinden daha büyüktür.

NEVZAT AYDIN
Yemeksepeti Kurucusu