Şirket Doktoru

NOBEL ALANLARIN ORTAK ÖZELLİĞİ

Mart ayı içinde Vehbi Koç Vakfı ödülü sahibini buldu. Bu yılın ödülünü Rockefeller Üniversitesi Metabolik Düzenleme ve Genetik Bölümü Başkanı Doç. Dr. Kıvanç Birsoy aldı. Prof. Birsoy, 2015 yılında kurduğu laboratuvarında, kanser hücrelerinin enerji ihtiyaçlarını ve besin kullanım mekanizmalarını araştırıyor, bu alanda öncü çalışmalar yürütüyor. Hedefini de “Metabolizmanın kanser ile diğer hastalıklardaki rolünü derinlemesine anlamak ve bilgiyi yeni tedavi stratejilerine dönüştürmek” olarak açıklıyor.

Prof. Kıvanç Birsoy, ödülünü alırken önemli bir konuya dikkat çekti. Küçük, ancak etkili bir üniversite olan Rockefeller’den çok sayıda Nobel ödüllü bilim insanı çıktığını söyledi ve onların ortak özelliklerinin altını çizdi. Kendisinin de onların yolundan gittiğini belirtirken, ilk sıraya “Merak” özelliğini koydu. Bu insanların önemli bölümünün, bazı konular ve sorulara takıntılı olduğunu ekledi. “Ben de sorular soruyor ve yanıtlarını bulmaya çalışıyorum. Takıntılıyım” diye başarıya giden yolu tanımladı. Ben de önceki sayıda “merak” ve “soru sorma” konusunu kapsayan bir araştırma hazırlamıştım. Orada da çok sayıda başarılı liderin, “meraklı şirket” yaratma çabasında olduğunun altını çizmiştik.

ÜRETKENLİK İÇİN İDEAL ÇALIŞMA SÜRESİ

Dünyada uzaktan çalışma, haftada 5’ten 4 güne inme ve “hibrit” model gibi konular konuşuluyorken, teknolojinin lider şirketlerinden farklı öneriler geliyor. Hepimiz özellikle yapay zeka tarafında rekabetin arttığını görüyoruz. OpenAI’dan gelen yenilikçi haberlere, son dönemde başka şirketler de eklendi. Bunları Çin’den DeepSeek ve ManusAI izledi. Rekabet böyle olunca, geçtiğimiz haftalarda Google’un kurucularından Sergey Brin, şirket içinde bir duyuru yaptı.

Gemini adlı yapay zeka bölümüne gönderdiği mesajda Brin, “Yarışı kazanabileceklerine” dikkat çekiyor ve şu talebini iletiyordu: “Standart haftalık çalışma süresini 40 saatten yüzde 60 artırıp, daha uzun çalışalım.” Devamında da çalışanlardan en azından hafta içi her gün ofiste bulunmalarını istedi ve ekledi: “Haftada 50 saatlik çalışma, üretkenliğin en iyi noktasıdır.”

Oysa, Indeed’in araştırmasına göre çalışanların yüzde 56’sı, aşırı mesai ve iş kaynaklı sorunlardan dolayı “tükenmişlik” yaşadığını söylüyor. Bu, Covid öncesine göre 10 puan daha fazla bir oranı ifade ediyor. Eğer Google’un patronu başta olmak üzere Elon Musk gibi kurucuların “ofise dönün, çok çalışın” çağrısı etkili olursa, “tükenmişlik düzeyi” iyice artabilir.

AYŞEGÜL 5.0’DAN BAŞARININ 3 ADIMI

Fast Company Marketing Council’in başkanlığını yapan sevgili Ayşegül İldeniz’in ikinci kitabı da yayınlandı. ‘Ayşegül 5.0’ adlı kitap, geleceği anlamaya yönelik önemli saptamaları içeriyor. Kitapta altını çizdiğim çok sayıda bölüm oldu. Ancak, “merak” konusunda yazdığı birkaç paragrafı, Nobel ödüllü bilim insanlarının özellikleriyle ilgili olduğu için paylaşmak istedim.

“Merak, cesaret ve empati” başlıklı bölümde İldeniz şu saptama ve önerilerde bulunuyor:
Bu üç adım, bireysel yolculuğunuzu başlatırken, aynı zamanda çevrenizle güçlü bağlar kurmanızı sağlayacak:

• Merakla yola çıkıp dünyayı anlamaya çalışın… Önce işin kendisine değil, sürece, yani maceraya odaklanın. En önemlisi de kendimizi anlamaya çalışmak.
• Cesaretle denemeye çalışın. Hiç yapamayacağınızı düşündüğünüz işlere girişin. Yaratmaya, başarısızlığa, yüzleşmeye ve yeniden denemeye hazır olun. Cesaretin demir zırhını yolda edinin.
• Empatiyle hareket edin. İnsanları anlamaya ve onlara hizmet etmeye çalışın. Yolda, kendinizi tanımanın da bu sürecin bir parçası olduğunu fark edeceksiniz.”

MERAK EDİYORUM!

Bir konuyu gerçekten merak ediyorum. Global yayınlarda ve sosyal medyada gördüğüm bir veri… Bazı şirketler, alım yapmayacakları halde “iş ilanı” veriyorlar. Türkiye’de ne kadar yaygın bilmiyorum ama Wall Street Journal’da yayınlanan bir habere göre, online yayınlanan iş ilanlarından 5’te 1’i bu nitelikteymiş. Aslında “pozisyonu doldurma niyetleri” olmadığı halde bunu yapanların amacı ne acaba? Güçlü görünmek mi? Ya da CV toplamak mı? Piyasanın nabzını tutmak mı? “Hayalet” (Ghost) diye nitelendirilen bu konuyu büyük bir sorun olarak görenlerin sayısı da artıyor.