Kripto para logoları neden birbirine benziyor?

Kripto para piyasasındaki son çöküş, 10.000’den fazla kripto varlığının değerinin sürekli olarak güncellendiği Binance’in CoinMarketCap’i gibi fiyat izleme siteleriyle yatırımcıları kaynaştırdı. Burada güçlü Bitcoin’den en düşük memecoin’e kadar her kripto para biriminin listelenmesine kendi logosu eşlik ediyor. Onları bir arada görünce logolarındaki benzerlikler de gözünüze çarpıyor.

Markalaşmanın en temel formu olan logolar, kripto alanında da çok büyük öneme sahip. Çünkü halkın çoğu bu alana hâlâ temkinli yaklaşıyor. Amerikan Merkez Bankası’nın yakın zamanda yaptırdığı bir ankete göre, Amerikalılar’ın sadece %12’si kripto para birimi kullandı veya yatırım yaptı. Aslında logo, ürkütücü şekilde soyut ve şifreli olabilen ve hatta bazı şüpheli tekliflere meşruiyet kazandırabilen bir girişime çehre kazandırmaya yardımcı olabilir.
Peki bu kripto paraların logoları hangi formu alıyor? Kriptonun çok yeni bir kavram olmasından dolayı logolarının da daha önce hiç görmediğimiz şekilde, benzersiz bir tasarım yoluyla farklılaşmaya gideceğini düşünmüş olabilirsiniz. Ancak tam tersine, kripto logolarının tasarımına yönelik yaygın yaklaşım, insanların zaten aşina olduğu şeylere atıfta bulunmak. Örneğin Bitcoin’in logosu dolar işaretine, bir madeni paraya ve turuncu rengiyle altına atıfta bulunuyor. Dahası, kripto işaretleri de birbirine benzeme eğilimi gösteriyor. Mesela en iyi 500 CoinMarketCap listesinin logolarından %13’ü, eski moda para birimi sembollerine benzer şekilde, çizgiler veya boşluklar bulunan ilk harfleri kullanarak Bitcoin’in yolundan gitti.

Bitcoin’in logosu tanıdık parasal sembolleri çağrıştırıyor: dolar işareti, madeni para ve altın.
Aslında bunu sürpriz olarak görmemeliyiz. Her yeni teknolojinin yükselişiyle birlikte, onu halkın tanımasını ve kabulünü kolaylaştıracak şekilde grafiksel olarak tasvir etme ihtiyacı ortaya çıkıyor. Mesela elektrik teknolojisi ilk çıktığında bir dizi şimşek logosunu hayatımıza getirdi. İnternet bizi, gezegeni çevreleyen, genellikle bilgileri temsil eden çeşitli tasarım öğelerini içeren dot.com logolarıyla tanıştırdı.

Diğer kripto logolarının fütüristik bir havayı yansıtma girişimleri, ironik bir şekilde, NASA’nın 1975 yılında kullandığı ‘solucan’ logosundakiler gibi yatay çizgisi olmadan kullanılan A’nın roket fırlatmayı andıran şekilde ikiye katlanması ya da ESPN’in 1985 logosunda olduğu gibi yatay beyaz boşluklarla vurgulanan parçalanmış harfleri gibi geçmişin tasarımlarından ilham alıyor. Hatta eski şimşek grafikleri bile bu logoların bazılarında görünüyor, ancak insanlara kriptonun büyük elektrik tüketimini hatırlatacağı için belki de hiç akıllıca değil.

MİSTİK PİRAMİTLER
Kripto logolarının karakteristiği olarak özellikle iki şekil ortaya çıkıyor. Bunlardan ilki piramitler. Muhtemelen piramidin hem yukarıyı hem de aşağıyı esrarengiz bir şekilde işaret ettiği logosuyla Ethereum’un etkinliği sayesinde olsa gerek, düzenli olarak karşımıza çıkıyor. Görünüşe göre, doların arkasındaki İlluminati bağlantılarını hatırlatan sembolün mistik çekiciliği ve piramit satış sistemi kavramını grafiksel olarak çağrıştırması risklerine de değiyor.

Ancak kripto para logoları arasında gerçek patlamayı yapanın altıgen şekli olduğunu söyleyelim. Soyut bir aslan başını çağrıştıran Crypto.com’dan Chainlink’e ve UNUS SED LEO’ya (başka bir aslan) altıgen birçok logoda karşımıza çıkıyor. 1960’larda kimya firmalarının amblemlerinde trend olan altıgenin, son on yılda Amerikan logolarında kullanımı yaklaşık üç katına çıktı. CoinMarketCap ilk 500’ün %9’undan fazlasında kullanılıyor. Bir daireden daha ticari ama bir kareden de daha havalı olan altıgen, karşılıklı bağlantının gücünü ve petek deseninde “kovan zihninin” derinliğini ima ediyor.
Altıgenin şu anki popülaritesi muhtemelen tasarımcıların blok zincirine dayalı bir girişim olarak kriptonun basit gerçeğini tasvir etme girişiminden kaynaklanıyor. Yani bir küpü veya bloğu üç çeyrek perspektifte döndürdüğünüzde karşınıza bir altıgen çıkar. Her durumda, Twitter’ın bu yılın başlarında NFT sahipleri için altıgen profil resimlerini tanıtması da kripto alanının fiili amblemi olarak bu şeklin statüsünü iyice sağlamlaştırdı.

Kripto evrildikçe logoları da değişecek. Her alanda olduğu gibi, bu sembollerin ortak ve iyi bilinen tasarım öğeleriyle aşinalık ve meşruiyet yaratmakla alternatif görsel yaklaşımlarını keşfedip farklılığı teşvik etmek arasında bir denge kurması gerekecek. Kriptoda son zamanlardaki sarsıntı göz önüne alındığında, aşinalık ve güvenilirliği işaret etmek adına giderek daha genel olan altıgenleri tercih ettiğini görüyoruz.
James I. Bowie

(Northern Arizona Üniversitesi’nde sosyolog olan James I. Bowie, logo tasarımı ve markalaşma üzerine çalışmalar yapıyor. Araştırmalarına kendine ait web sitesi Emblemetric.com’da da yayınlıyor.)