%23,5
DAĞLARCA ÇAĞLAR
Çağdaş Holding İcra Kurulu Üyesi
“Bodrum gün geçtikçe bir yaz ayı destinasyonu olmaktan çıkıp, 12 ay yaşanabilen bir cazibe merkezi haline geliyor. Tüm bu ilgi de doğal olarak bölgedeki fiyatları yukarı yönlü etkiliyor. Endeksa’ya göre, son bir yılda Bodrum’da konut satış fiyatları yüzde 49 arttı. Ortalama metrekare fiyatı, Bodrum genelinde 9.715 lirayı buldu. 6 ay sonraki öngörü ise 12 bin lira seviyesinde olacağı yönünde. Bu da yüzde 23,5’lik bir prime karşılık geliyor. Bodrum, metrekare kiralama fiyatında 30 TL ile tüm tatil beldelerinin üzerinde. Bunlar aslında Bodrum’un yakın gelecekte çok daha da değerli bir yere dönüşeceğini gösteriyor.”
%65
MEHMET KALYONCU
GYODER Başkanı
“Gayrimenkul, ülkemizde en güvenli yatırım araçlarından biri olarak görülüyor. Ancak, ev sahipliği oranı 2019 itibarıyla yüzde 58.8 düzeyinde. Biz, bu oranın yüzde 65 olması gerektiğine inanıyoruz. Çünkü, ülkemizin artan bir nüfus dinamiği var. Gayrimenkul sektörünü ve vatandaşı direkt etkileyen ‘birinci el konutlara yönelik düşük faiz oranı uygulaması’, ülkemizde konut sahipliği oranının artırılması için büyük önem arz ediyor.”
%1
ÖNDER YİĞİT
Yiğit Group YKB Yardımcısı
“Türkiye’de konut sektörü için en önemli konulardan birinin faiz oranları olduğunu geçtiğimiz birkaç yıl içinde gördük. Pandemi başladığında oranlar düşük olduğu için konut satışları çok hızlıydı. Konut kredisi oranlarının tekrar yükselişe geçmesiyle, konut satışları ciddi şekilde geriledi. Bizim sektör için en kritik rakam kredi oranlarıdır. O nedenle oranın hızlı bir şekilde yüzde 1’in altına, mümkünse aylık yüzde 0.99’a gerilmesini bekliyoruz. Bunu yakaladığımızda canlılık yeniden gelecektir.”
%3.76
GÖKHAN ÇETİNSAYA
Artaş Grubu YKB Yardımcısı
“Konut sektörü açısından, içinde bulunduğumuz dönemde en önemli oranlardan birini yabancılara satış oluşturuyor. 2020 yılında toplam konut satışları içinde yabancılara satışların oranı yüzde 2.72 düzeyinde gerçekleşmişti. Aynı oran 2021 yılının ilk 3 ayında yüzde 3.76’ya yükseldi. Bu rakamlar yaşadığımız pandemiye rağmen yabancıların, Türkiye’deki gayrimenkul sektörüne ilgisinin devam ettiğini gösteriyor.”
%75
MERT BOYSANOĞLU
Mesa Yönetim Kurulu Başkanı
“MESA olarak uzun yıllar satış metrekaresi olarak ‘bağımsız bölüm brüt alanı’ esas aldık. Ancak sektördeki yeni anlayışla, ‘satılabilir alan’ hesabına ortak alanlar da konu edildi. Bizim hedefimiz, her zaman konut sahiplerine maksimum verimli alanı sağlamak oldu. Tüm projelerimizde daire brüt alanı/satış alanı oranlarımızı maksimize edebilmek için tasarım süreçlerinde titizlikle çalışıyoruz. Bu verimlilik oranının en az yüzde 75 olmasına özen gösteriyoruz.”
%0,99
EYÜP AKBAL
Fuzul Yapı YKB
“Sektörümüzün önünü açacak en önemli rakam, konut kredi oranının yüzde 1’in altına düşmesidir. Türkiye genelinde Mart ayında ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 49,7 azaldı ve 21 bin 815 olarak gerçekleşti. Bunda, şu anda aylık yüzde 1.57 düzeyinde seyreden konut kredisi oranının büyük payı olduğunu düşünüyoruz. Yüksek faiz nedeniyle satış talebi oldukça düşük gerçekleşiyor. O nedenle yüzde 0.99’u kritik olarak görüyor, bu orana çekilmesini bekliyoruz.”
%1.0
ALTAN ELMAS
Sur Yapı YKB
“Konut sektöründeki ön kritik gösterge olan faiz oranlarını görüyoruz. Çünkü, faiz oranlarının aylık yüzde 1’in altına indiği dönemlerde tarihi konut satış rekorlarına tanık olduk. 2020 yılının Haziran ayında kredili satışların payı yüzde 60’lara kadar yükselmişti. Şimdi bu oran yüzde 19.6 düzeyinde… Konut kredisinde aylık yüzde 1, ‘psikolojik sınır’ olarak kabul ediliyor. Şu andaki yüzde 1.5 düzeyindeki oranlar, satışın önünde bir engel olarak duruyor. Biz de Sur Yapı olarak, 0,99 kredi oranıyla geçtiğimiz aylardan beri devam eden kampanyamızı sürdürüyoruz.”
Psikolojik sınır %1
ERDEN TİMUR
NEF Gayrimenkul CEO
“Konut sektöründe, konut kredi faiz oranlarının yüzde 1’in altında olması, konut satış adedini otomatik olarak tetikliyor. Yüzde 1, sektörümüzde psikolojik bir sınır olarak öne çıkıyor. İstatistiki olarak baktığımızda, yüzde 0,50 baz puanlık konut kredi faiz indirimi de yaklaşık 200 bin konut satışını etkiliyor. Örneğin, 2017’de faiz oran ortalaması yüzde 1 düzeyindeyken, ipotekli konut satışı 473 bine ulaşmıştı. 2018’e geldiğimizde faiz ortalaması yüzde 1,5 seviyelerindeyken ise 276 bin konut satışı gerçekleşti. Son 2 yılda da faiz kampanyası veya yüksek kredi oranı, bize benzer eğilimi gösterdi.”
%40
İNANÇ KABADAYI
Ege Yapı YKB
“Konut kredisi faiz oranlarındaki artış, konut satışlarını doğrudan etkiliyor. Faizlerin aylık ortalama yüzde 1.50 düzeylerinde olmasının etkisini TÜİK istatistiklerinde de görüyoruz. Geçen yılın Ocak ve Şubat aylarında 43 bin civarında olan ipotekli satışların toplamdaki payı yüzde 37 idi. Mart-Nisan aylarında yüzde 40’a çıktı. Oysa faizlerin yükselmeye başladığı Eylül ayından sonra oran geriledi ve yüzde 15-22 bandında gerçekleşti. Satış adetleri ise 10-25 bin bandına kadar geriledi. Sektörün büyümesi ve tüketicinin dilediği konuta uzun vadede sahip olabilmesi için kredili satış oranını çok önemli buluyoruz. Bunun için, yılın ikinci yarısında ilk etapta yüzde 40 seviyelerine ulaşmasını sağlamamız lazım.”
%9
SEBA GACEMER
Sinpaş Yapı CEO
“Sinpaş olarak bir insan kaynağımız var. Bu kaynağı korumak için belirli sayıda ve büyüklükte projeyi hayata geçirmemiz gerekiyor. Bir ortalama ile gidiyor, zaman zaman bunun üzerine çıkıyoruz. Bu stratejiyi ‘3×3’ şeklinde formüle ettiğimiz bir kriter ile yürütüyoruz. Burada ilk yüzde 3, gelirler içinde satış giderinin payını gösterir. İkinci yüzde 3 pazarlamanın, diğeri de genel yönetimin payını ortaya koyar. Bu yüzde 9 bizim için çok önemlidir. Örneğin, bazen satışın payı biraz artar ya da düşebilir. Ancak yüzde 9’u tutturmaya çalışıyoruz. Bunu yaptığımızda kendimizi başarılı buluyoruz. Bundan şaştığımızda, örneğin, genel yönetim giderleri yüzde 6-8’e çıktığında az çalıştığımızı, daha fazla proje ürettiğimizi düşünüyoruz.”
Fotoğraf: Pixabay