Fast Company Türkiye
Yazı: Melinda Gates
Melinda Gates, Pivotal Ventures ile girişimleri maddi olarak destekleyerek geçirdiği 20 yıllık filantropiden öğrendiği dersleri hayata geçiriyor.
Dünyayı değiştirme konusunda, sermayeyi, onunla ilgili farklı bir vizyonu olan insanların eline geçirmenin yardımı oluyor. Birkaç yıl önce, “geleneksel olmayan” girişim sermayesi fonlarına sessizce yatırım yapmaya başladım. Elbette “geleneksel olmayan” deyimi, beyaz adamlar tarafından işletilen şirketlere aşırı şekilde endekslenmiş olmayan fonlar için bir sektör jargonuydu. Bu yatırımlarla, değerli kirlere verilen fonların, mevcut girişim sermayesi fonlarının dağılımına nazaran daha eşit şekilde dağıldığına inanan bir maddi destekçiler topluluğuna katıldım.
Sand Hill Yolu’na yolculuğum, o kadar yer arasından Tanzanya’daki bir kumsalda başladı. Yıl 1993’tü ve Bill’le ben nişanımızı kutlamak için Doğu Afrika’daydık. Bu yolculuk, aşırı fakirlik ve hastalığın gündelik gerçekliğiyle ilk karşılaşmamızdı ve gördüklerimizden derin bir şekilde etkilendik. Eve dönmeden önce, uzun bir yürüyüş yaptık ve Microsoft’un yarattığı zenginliğin çoğunu topluma geri vermeyi konuştuk. Uzmanları dinlemek, onlara danışmak ve onlardan öğrenmekle geçen birkaç yıldan sonra, eşitsizliği bitirmeye adanmış bir dernek kurmaya karar verdik.
Üç çocuğum büyüdükçe, derneğimizde daha göz önünde bir rol aldım ve gelişmekte olan ülkelerde kadınlar ve genç kızlarla hedefleri ve yollarına çıkan engeller hakkında konuşarak vakit geçirdim. Ailesini fakirlikten kurtarmak ve topluluklarına fayda sağlamaktan başka bir şey istemeyen çok sayıda güçlü, çalışkan kadınla tanıştım. Sadece, kadın olarak doğdukları için böyle bir şansa hiçbir zaman sahip olamazlardı.
Bu yolculuklardan dönerken, dünya üzerinde kadınların gerçek bir eşitlik kazandığı hiçbir ülke olmadığı gerçeğini düşündüm. Gerçek şu ki burada ABD’de bile bir sürü yeteneği harcıyoruz. Kadınlar hâlâ hükümette, medyada ve neredeyse her sektörün en üst seviyelerinde yeteri kadar temsil edilmiyor. Derneğimizin öncelikleri için ayrılan vakit veya kaynakları azaltmadan, kendi ülkemde eşitliği artırmak için daha fazla şey yapmam gerektiğine karar verdim. Bu karar beni Pivotal Ventures’a götürdü.
Pivotal Ventures, Amerika Birleşik Devletleri’nde kadınlar ve siyahi vatandaşlar için eşitliğin önünde duran engelleri kaldırma konusunda çalışıyor. Pek çok şekilde, derneğimizde yaptığım işlerin doğal bir devamı gibi geliyor. Fakat aynı zamanda bana eşitsizlikle mücadele konusunda yeni fırsatlar da sağlıyor. örneğin, yaklaşımımızın bir kısmı, teknoloji gibi toplum üstünde büyük bir etkisi olan sektörlerdeki cinsiyet farkını araştırmayı ve daha çabuk bir etki için yatırım yapmanın yollarını aramayı içeriyor. Elbette bu da bizi girişim sermayesine yatırım yapmaya götüren şeyin ta kendisi.
Doğru yatırım kararı
Bugün girişim sermayedarlarının verdikleri kararlar, yarının teknoloji liderlerinin kim olacağını ve kimin geride kalacağını belirliyor. Fakat verilere göre, yatırımcıların ne tür yeniliklerin ve ne tür girişimcilerin maddi desteği hak ettiğine dair dar görüşlü bir tutumları var. 2017’de, kadın girişimciler, girişim sermayesi desteklerinin sadece yüzde 2’sini aldılar ve bu rakam siyahi kadınlar için daha da kötü. 2009’dan bu yana, girişim desteklerinin sadece onbinde 6’sı siyahi kadın girişimcilere gitti.
Bana göre bu yatırım farkı, kimin iş kurduğundan ziyade kimin destek sağladığıyla ilgili. Top 100 girişim sermayesi rmalarındaki ortakların sadece yüzde 8’i kadın ve bu rmaların yarısından fazlasında tek bir kadın ortak bile yok. Sonuç da kadınlara ve siyahi vatandaşlara adil bir fırsat vermeyen bir erkekler kulübü oluyor.
Harvard Business Review’da yayımlanan bir çalışma, yatırımcıların genç erkek girişimcileri “umut vaat ediyor” olarak tanımlarken, genç kadın girişimcileri “deneyimsiz” olarak tanımladığını buldu. Tanınmış bir sermaye yatırımcısı, “Stanford veya Harvard’dan çıkmış beyaz erkek ve inek öğrencileri” desteklemeyi tercih ettiği konusundaki ünlü söylemiyle daha da ince bir noktaya parmak bastı. Yıkıcı inovasyonu yücelten insanların, bu inovasyonların aynı yerden çıkmasını beklemesi ironik.
Yatırımcılar eş bulma, fotoğraf paylaşma ve yemek sipariş etme uygulamalarına milyarlarca dolar döktüler fakat kadın sağlığı ve çocuk bakımı gibi kategorilere çok daha az ilgi gösterdiler. Bu karşılanmamış ihtiyaçları anlayan girişimci ve yatırımcıları daha çok dinlemek isterim çünkü bunlarla kendi hayatlarında karşılaşıyorlar. Tüketicilerin de bunlarla karşılaştığına bahse girerim.
Bu yüzden, sorumlulukları sınırlı bir ortak olarak harekete geçtim ve kadınlar ve siyahi vatandaşların işlettiği şirketlere öncelik veren Aspect Ventures ve Female Founders Fund gibi rmalara yatırım yapmaya başladım. Bill ile benim derneğimiz aracılığıyla yaptığımız yardımların aksine, Pivotal Ventures ile yaptığım bu yatırımlar, filantropi (hayırseverlik) değil. Güçlü geri dönüşler bekliyorum. Hatta amaç da bu zaten.
“Bugün yatırımcıların verdikleri kararlar, yarının teknoloji liderlerinin kim olcağını ve kimin geride kalacağını belirliyor”
Hedeflerim
önemli konular hakkında sadece konuşmak yerine yatırım yaparak, bu yatırımlarda yatan piyasa fırsatlarını vurgulamayı ve bunların yolunu açan yatırımcıların pro lini yükseltmeyi umuyorum. Aspect Ventures’ın kurucu ortağı olan Theresia Gouw, altı kez Midas Listesi’ne giren yatırımcı oldu ve “umut vaat eden” şeylere dair sektörün geri kalanından farklı bir tanımı var. Kariyerini, yeni yerlerden yeni kirler bulup, bunlara yatırım yaparak inşa etti. Firmasının portföyündeki şirketlerin yüzde 40’ı kadınlar tarafından ve yüzde 30’u da azınlıklar tarafından kurulmuş. Bunlara Ellevest, The Muse ve UrbanSitter gibi şirketler de dahil (bu da ebeveynleri çocuk bakımına bağlayan yeni platformlar için gerçekten de piyasada bir ihtiyaç olduğunu kanıtlıyor).
Onun firmasına yatırım yapmanın yanında, bu alana girmeleri için daha çok Theresia Gouw’u teşvik edecek en iyi stratejileri bulacak araştırmaları destekliyoruz ve girişim sermayesi rmalarının en iyi uygulamaları ölçeklendirmesine yardımcı olabilecek All Raise gibi profesyonel organizasyonlarla çalışıyoruz.
Bu yeni destekçiler daha köklü olanlarla rekabet edebilir mi? Kesinlikle. (Geçtiğimiz yıl, #MeToo ve Time’s Up hareketleri, çeşitliliği destekleme konusunda girişim sermayesi rmalarının üstündeki sosyal baskıyı dramatik bir biçimde artırdı.)
Kaçınılmaz olarak, girişim sermayesi destekleri kadınlara ve siyahi vatandaşlara yatırım yapmayı “geleneksel değil” şeklinde kategorilendirmeyi bırakacak ve onları sağduyu olarak görmeye başlayacak. Bu, Pivotal Ventures’la ben olsam da olmasam da gerçekleşecek. Fakat ben de bunun hızlanmasına yardımcı olmak için elimden gelen her şeyi yapacağım.
Gates’in odaklandığı oranlar
% 2.0
2017’de kadınların girişim sermayesinden aldıkları destek.
% 0.0006
ABD’de girişimci desteklerinden yararlanan siyahi kadın oranı.
