Ozan Özerk: “Hedefimiz ABD’de halka arz”

YAZI: İPEK KOŞAN

Ailesi KKTC’den Norveç’e göç eden Ozan Özerk, ilk parasını 12 yaşında kazandı. Hafta sonları yakındaki benzin istasyonundaki markette çalışıyor, harçlığını çıkarıyordu. Biraz büyüyünce, bu kez girişimciliğe terfi etti. Dünyada kişisel bilgisayar rüzgarı esiyordu ve bu alanda ciddi bir fırsat olduğunu görmüştü. Arkadaşlarıyla parçalar alıp bilgisayar montajı yapmaya koyuldular. Ardından 1990’ların başında web sitesi tarafına yöneldiler. İnternet patlama dönemine girmişti ve çok sayıda şirket web sitesine ihtiyaç duyuyordu. Ozan Özerk ve arkadaşları bir süre bu alana odaklandılar.

Kendi deyimiyle, “Piyasa çok dinamik, değişim hızlıydı.” O nedenle yeni çıkan teknolojiler ve trendlere göre hızlı karar alıyorlardı. Cep telefonlarına yönelik kurdukları girişim de bunun sonucu oldu. 2001-2002 yıllarında Nokia ve Ericsson, Norveç’te test olarak piyasaya cep telefonları sürmeye karar vermişti. Norveç devleti de büyük yatırımlar yaparak mobil telefon ağını geliştirdi ve herkesin cep telefonu kullanmasına yönelik inisiyatif aldı. Amacı, pazarı geliştirmek ve bu alandan vergi elde etmekti. Devletin de desteğiyle Norveç’te ciddi bir cep telefonu pazarı doğmaya başlamıştı.

Ozan Özerk ve üç arkadaşı, 2005 yılında, üniversite eğitimleri devam ederken, Norsk Ideutvikling isimli bir şirket kuracaklardı. Cep telefonu, büyük telekom ve medya şirketlerine yazılım altyapısı sağlıyorlardı. O zamanlar SMS’in yanında MMS vardı. Dr. Ozan Özerk, o dönemi, “Biz büyük bir medya şirketine hizmet veriyorduk. Medya şirketi de büyük telekom şirketine hizmet veriyordu” diye anlatıyor.

Dr. Ozan Özerk, Ozan SuperApp’e ve sonraki girişimlerine giden yolculuğunu Fast Company dergisiyle paylaştı.

Avrupa’nın ilk sosyal medya sitesi

Piyasaya yeni telefonlar gelmeye başlayınca bazı içerikleri internetten indirmek mümkün oldu. İnsanlar ücretsiz alabileceği ürün ve hizmetlere artık para ödemek istemiyordu. Bizim normal cep telefonu dediğimiz piyasa yavaş yavaş ölmeye başlamıştı. Ancak başka bir piyasa oluşuyordu. Tam bu sırada Amerika’da Myspace, Avrupa’da Netlog gibi sosyal medya siteleri ortaya çıkıyordu.

Ben ve iki arkadaşım cep telefonları için içerik sattığımız siteyi sosyal medya sayfasına dönüştürerek Norveç’in en büyük sosyal medya sayfasını yarattık. Adını ise “Biip.no” koyduk. Blog üzerine kurulmuş web sayfası yaratan bir sayfaydı. Gelir modeli reklama dayalıydı. Sistemi neredeyse şimdiki Facebook ile bire bir aynıydı. Bir süre bu işi yürüttük, iyi de gidiyordu.

2008 yılında Egmont ve Nettavisen, şirketimizi 12 milyon dolara satın aldı. O zaman 26 yaşındaydım. Satın alındıktan sonra yeni şirketin Kids and Teens bölümünde çalışmaya devam ettim. Burada neredeyse 2,5 sene çalıştım. Ardından üç yıl zorunlu tıp doktorluğu görevini yapmak için ayrıldım.

Yeni bir girişim yolculuğu

Satıştan sonra işe İngiltere’de devam etmeye karar verdik. O dönemde paranın bir ülkeden başka bir ülkeye gitmesi sıkıntılıydı. Benim düşündüğüm ilk şey şu oldu: Acaba para döngüsünü, bu para transferini daha dijital bir ortamda yapabilir miyiz? Çok sayıda farklı para biriminin manuel olarak çalıştığı bir ortamda bunu dijital çevirebilir miyiz? Bu sorunun yanıtını arayarak yeni girişimimizi başlattık. İlk basamak buydu.

İngiltere’de yaptığım ilk faaliyet bir “gateway” faaliyetiydi. Sanal POS kullanan, banka transferi yapan şirketleri bir platformda toplamaktı. Sanal POS’tan bir para çekildiğinde, örneğin bunu dolara çevirip Amerika’ya nasıl göndereceğimizin yollarını arıyorduk. Konu buydu. Şirket başarılı oldu.

Çok bacaklı, çok büyük bir platformdu. Fakat sanal POS dünyası giderek küçülüyordu. Bu konu üzerinde çalışırken farklı bacaklar da kurmaya başladık. Şirketi 2018 yılında sattık, başka bir alana odaklandık. Ozan Elektronik Para da bunlardan bir tanesiydi. Biz Ozan SuperApp’i şu nedenlerle kurduk:

• E-ticaret sitelerinde ödeme altyapısı çok zayıftı. Bizim hedefimiz, son kullanıcıya cüzdana benzeyen bir hizmet sağlamak ve ödemeyi kolaylaştırmak.
• Para transferleri çoğu ülkede çok zayıf. İkinci amacımız, para transferini geliştirmekti.
• Sadece finansal ürünleri değil, finansal ürünlere yakın olan ürünleri de aynı hizmet içinde sunmak istiyoruz.

Ozan SuperApp’in hedefinde ne var?

Ozan SuperApp, Türkiye’de yaratılan B2C bir ürün ve son kullanıcıya hitap ediyor. Şu anda çok küçük bir hacimle testlerini yapıyoruz. Hedefimiz, Türkiye’de ürünün ilk betasını ayağa kaldırıp ürünün çalıştığını ve piyasada hangi alt ürünlerin nasıl hizmet verdiğini öğrenmek.

Buradaki tecrübemizle Avrupa ve Amerika’da büyümeyi hedefliyoruz. Ürünü bu yılın sonunda farklı ülkelere taşımayı planlıyoruz. İngiltere ve Avrupa Birliği’nden başlayacağız.
Ürünü daha fazla ülkede piyasaya sokmak ve ürün içeriğini geliştirmek istiyoruz. 3 temel hizmet varsa bunu 7’ye, 15’e çıkarmayı ve sonunda 100’ü geçmeyi amaçlıyoruz. Örneğin, insanlar İngiltere’de sınav bileti alırken, Norveç’te sağlık sigortası alır. Amerika’da üniversite parasını yatırır. Farklı ülkelerde farklı talepler ve iş ortaklıkları doğabilir. Bütün bu hizmetleri Ozan SuperApp altında vermek istiyoruz.

5 yıl sonra İngiltere ya da Amerika’da borsada olan bir şirket olacağımızı düşünüyoruz. Ozan SuperApp’i halka arz ederiz ya da daha büyük bir yatırım şirketi veya bir rakip şirketin satın alması gerçekleşebilir.

Yeni girişimler gelecek mi?

Finans sektöründe bazı şeyleri değiştirmeye çalışıyoruz. Blockchain dünyasıyla çok yakından ilgileniyoruz. Teknolojinin verdiği olanaklar yavaş yavaş e-ticareti, finansal teknolojileri, sigorta teknolojilerini ve buna benzer teknolojileri bir yerde buluşturuyor.

Ödeme şirketleri, kendi çıkardıkları ürünlerle e-ticaret de yapıyor. Sigorta sektöründe de benzer gelişmeler var. Uçak bileti alırken bile seyahat sigortası yaptırıyorsunuz. Bunlar yavaş yavaş ayrı ürünler olarak değil, başka bir ürünün doğal parçası olarak gerçekleşiyorlar.

Uber’e bindiğiniz zaman oradan bir hizmet almış oluyorsunuz. Ama arkada çok ilginç bir ödeme altyapısı dönüyor. Eskiden sigorta formunu kendimiz doldururduk. Sıkıntılı ve uzun bir süreçti. Şimdi hepsi çok kolay. Bu alanların hepsi ilgimizi çekiyor.

BAŞARININ 6 ALTIN KURALI

1. Deneyim
   Girişim yapacağınız sektör kendi tecrübenize ve ilgi alanınıza yakın olmalı.
2. Değişim
   Bütün sektörler değişim içerisinde. Eskiden yavaş değişen sektörler de hızlandı. Tıpta her 50 yılda bir icat olurken artık her gün icat oluyor.
3. Rekabet
   Sen çok iyi bir baklava üreticisiysen baklava için de her zaman bir gelecek vardır. Ama bazı sektörlerde rekabet çok artıyor.
4. Global
   Artık global piyasa var. Adana’daki radyo kanalı internet üzerinden Los Angeles ile de buluşabiliyor. Global düşünmek çok önemli.
5. Hata yapmak
   Hata yapmaktan ve batmaktan korkmamak önemli. İnsanlar hep hatasız olmaya çalışıyor. “Hayatımda hiç hata yapmadım, her şey dört dörtlük” diyen insandan korkarım.
6. Dinamizm
   Bu dönemde dinamik olmak gerekiyor. Çay yapmak için yola çıkıp kahve de yapabilirsiniz. Çünkü dünya değişiyor, kapı kapıyı açar.

NEDEN OZAN İSMİNİ KOYDUK?

“Çünkü, kısa bir kelime. Anlamı var. Ozanlar kültürlerin temsilcisiydiler. Dünyada artık herkes İngilizce isimler koyarak bir yere gelmeye çalışıyor ama farklı kültürler de var. Biz bir Türk yatırımcı olarak Türk ismi olmasını istedik. Getir ve Gittigidiyor gibi isimler de bu nedenle çok hoşuma gidiyor.”

GİRİŞİM ÜZERİNE GİRİŞİM

• Clearsettle
  2016 yılında Londra’da kuruldu. Dijital bir banka platformu. Daha çok B2B çalışan bir sistem. İngiltere’de Finansal Yürütme Kurumu (FCA) tarafından yetkilendirilen bir ödeme kuruluşuydu. 2019’da onu çalışanlara devrettim. Oradan büyük bir kâr beklentisi olmadığı için daha geleceği olan ürünlere odaklandım.
• OpenPayd
  2018 yılında kurduk. Bankalar ve ödeme kuruluşlarını, diğer finans kuruluşlarıyla ya da büyük ticari şirketlerle buluşturan bir platform. Bütün dünyada tanınan, sektörün önde gelen şirketlerinden biri. 60’tan fazla lisansı var. Dünyada bu kadar lisansı olan çok az şirketten biriyiz. Çoğu AB’de olmak üzere 700’e yakın büyük müşterimiz var.
• European Merchant Bank
  2018 yılında Litvanya’da kurduğum dijital bir banka. Litvanya’daki KOBİ’lere, perakende müşterilerine ve finansal teknoloji şirketlerine hizmet veriyor.
• Eurotrader
  Avrupa Birliği’nin Finansal Araç Piyasaları Direktifi (MiFID II) tarafından yönetiliyor ve Avrupa Ekonomik Alanı (EEA) genelinde lisansa sahip. Eurotrader, hem B2B hem de B2C alanında özel finansal hizmetler sunuyor.
• Investalgo
  2018’de kurduk. İngiltere ve KKTC’de ofisleri var. Kurumsal ve ticari aracı şirketler için bir teknoloji sağlayıcısı olarak hizmet veriyor.

OZAN SUPERAPP’İN GETİRDİĞİ 4 FARK

1. Hizmet seviyesi açısından çok iyi durumdayız.
2. Çok zengin içeriğe sahibiz. Biz sadece finansal ürünleri değil; sigorta, ve gelişen teknolojilerin getirdiği ödeme aracı olan her şeyi son tüketici ile buluşturmak istiyoruz.
3. Ürünün altında çok sayıda alt ürün olacak. Örneğin, gerekirse İngiltere’de yaşayan birisi Hindistan’daki akrabalarının su faturasını da ödeyebilecek.
4. Lisans altyapısı açısından dünyanın en büyüklerinden biriyiz.