Mehtap Demir
YAZI: MEHTAP DEMİR
Z KUŞAĞININ PROFİLİ
1995-2010 yılları arasında doğanların oluşturduğu grup, “Z Jenerasyonu” olarak tanımlanıyor. 2020 sonu itibarıyla dünyanın yaklaşık üçte birini (yüzde 32) oluşturan bu kuşağa, internetin içine doğmaları nedeniyle, “dijital yerliler” de deniyor. Araştırmalar, bu kuşağın, daha çok sorguladığını, zor beğendiğini, kolay vazgeçebildiğini ve yüksek beklentilere sahip olduğunu ortaya koyuyor.
McKinsey’nin “Gerçek Gen: Z Kuşağının Şirketler İçin Anlamı” araştırmasına göre, bu kuşağın tüm davranışlarının altında “gerçeği arama” motivasyonu yatıyor. Araştırmada şu saptamaların altı çiziliyor:
- Bu kuşaktaki genç, ‘kimlik tanımı yapmıyor.’ Kendisini tek bir şekilde tanımlamaktan kaçınıyor. Kendi gerçekliğini ve özgün düşüncelerini ifade edebiliyor.
- Diğer kuşaklara göre daha ‘kapsayıcı’ davranıyor. Kendi gerçeklerinden başka doğrular olabileceğini kabul ediyor, ona göre daha kucaklayıcı bir hayat yaşıyor.
- Diyaloğa daha açık bir yapısı var. İletişime, farklı görüşlere ve düşüncelere çok açık… Farklılıkları kabul ediyor, daha hoşgörülü ve saygılı.
- Z kuşağındaki bireyler daha ‘gerçekçi’ bir profil çiziyor… Onlarda “Hayatı pragmatik yaşa” ve “Her şeyin arkasındaki gerçeği ortaya çıkar” düşüncesi öne çıkıyor.
LİDERLERİN YENİ ANALİZİ
Nielsen’in araştırmalarına göre bu kuşak şu anda Türkiye’de nüfusun yüzde 36’sını oluşturuyor. Bu oran, dünya ortalaması olan yüzde 32’nin biraz üzerinde seyrediyor. İş dünyasına göre, bu nedenle, Z kuşağının etkisi, tüketimden şirketlere kadar Türkiye’de daha yoğun hissedilecek.
Yemeksepeti CEO’su Nevzat Aydın, bu kuşağın etkisini hissetmenin kaçınılmaz olduğunu söylüyor. “Z kuşağı tam olarak teknolojinin içine doğmuş, bugün hepimizin hayatını etkileyen teknolojilerin olmadığı bir dünyayı hayal dahi edemeyen bir nesil” tanımını yapan Aydın, şöyle devam ediyor: “Bu yeni nesli artık birçok sektörün, özellikle de bizim gibi dijitalde iş yapanların asıl hitap etmesi gereken bir kitle olarak görüyoruz.”
Aydın’a göre iş yaşamına henüz girmeye başlayan Z Kuşağı, 10 yıl sonra işgücünün 5’te birinden fazlasını oluşturacak. Bu nedenle de bu kuşağın ne istediğini şimdiden tam olarak anlamak ve onlar için uygun çalışma koşullarını yaratabilmek liderlerin önceliği olmalı.
Deloitte’un farklı kültürlerden 6 bin gençle yaptığı “Welcome to Generation Z” araştırması ise bir ölçüde bu soruya yanıt veriyor. Buna göre yeni kuşak şunları bekliyor:
- Şirketin değerlerinin, kendi değerleriyle uyuşmasını istiyor.
- Irk, cinsiyet, din ve benzeri alanlarda çeşitlilik sağlanmasından yana.
- İşverenin kendisine iyi olanaklar sağlaması ve iyi davranmasını talep ediyor.
Yeni kuşağın, “Anlam peşinde olduklarını ve etki yaratan şirketleri tercih ettiğini” belirten Boyner Büyük Mağazacılık CEO’su Eren Çamurdan şunları söylüyor:
“Araştırmalarda gençlerin çok büyük bölümü, şirketlerin çevre ve toplum yararı gözetmeleri gerektiğine inandığını söylüyor. Daha önemlisi, şirketlere bir misyon yüklüyorlar. Kısacası, şirketlerin bir aksiyon almasını istiyorlar. Gençler, her anlamda dahil olacakları ya da dokunacakları markaları artık kendileri seçiyor.”
ŞİRKETİNİ ÖZENLE SEÇEN KUŞAK
Linkedln’in yaptığı araştırma, kuşakların hangi tip şirketleri seçtiğini, “ayrılma nedenlerine” dayalı ortaya koyuyor. Z Kuşağının “ayrılma gerekçesinin” ilk sırasında “Daha çok ücret ve sosyal haklar” yer alıyor. Diğer kuşaklarda “Yeni ve güçlü görevler üstlenme” gerekçesi dikkati çekiyor. Şirkette “anlam” aradıkları gibi, “Hızlı yükselme, daha çok maaş ve yan hak” onların talepleri arasında yer alıyor.
Eczacıbaşı Holding İK Grup Başkanı Eylem Özgür, “İşe alım sürecinde bir şirketi tercih etmek için mevcut veya geçmiş çalışanlarından mutlaka bilgi alıyor, deneyimlerini dinliyorlar. İşe alım sürecinde duyduklarını kendi deneyimleri ile gözden geçiriyorlar” diyor.
ING Türkiye İK Genel Müdür Yardımcısı Meltem Kalender Öztürk, bu kuşağın iş yerlerinin ve çalışma ortamlarının teknolojik açıdan gelişmiş olmasını beklediklerini söylüyor. Öztürk, “Fikirlerini özgürce paylaşabilecekleri, iş ve özel hayat dengelerini kurabilecekleri çalışma modellerini tercih ediyorlar” diye ekliyor.
Dell Technologies Türkiye CEO’su Işıl Hasdemir’e göre bu kuşağın şirket seçiminde “teknoloji” önemli bir rol oynuyor. Hasdemir, “Ülkemizdeki Z Kuşağı’nın yüzde 57’si dünya ortalamasını aşarak araştırma ve geliştirme gibi alanlarda çalışmak istiyor. Türkiye’deki öğrencilerin yüzde 86’sı en son teknolojilerle çalışma konusuna ilgi göstererek tüm dünyadaki akranlarını geride bırakıyor” diyor. Ona göre, Türkiye’de Z kuşağındaki gençlerin yüzde 66’sı, teknolojinin şirket seçiminde etkili olduğunu söylüyor. Bu oran ABD’de ise yüzde 37 düzeyinde seyrediyor.
TERFİ VE MAAŞ BEKLENTİSİ
Liderlere göre ise, bu kuşak, çalışmalarının karşılığında “yüksek ve adil” ücretlendirilmek, ekstra bir çaba gösterdiklerinde anında ödüllendirilmek istiyorlar. Ücret konusu Z Kuşağı için bir tabu değil ve şeffaflıkla konuşabildikleri bir konu. Aynı şekilde ücretlendirmedeki şirket politikalarının ve ücret yapısının da şeffaf olmasını ve kendileriyle açık bir şekilde paylaşılmasını talep ediyorlar.
Şeffaflık talepleri, terfi için de geçerli. Bu kuşak kariyer adımlarını ve “önünü” görmek istiyor.
Yıldız Holding İK Başkanı Bahattin Aydın’a göre bu gençlerin yüzde 43’ü, kısa süre içinde terfi olanağı sunulmasını bekliyor. Terfi sürecinde de sadece dikey yükselişten ziyade, farklı yetkinlikler ve deneyimler edinebilecekleri pozisyon fırsatlarını önemsiyorlar.
Aydın’a göre maaş beklentisi normalde iş tercihi için belirleyici bir faktör olsa da önceki kuşaklara kıyasla Z Kuşağı bu faktörü en az önemseyen grup. Çalıştıkları kurumda maaşa ek olarak iş-sosyal hayat dengesi ve yan hakların da önemli olduğuna inanıyorlar.
ELDE TUTMAK KOLAY DEĞİL
Linkedln’in araştırmasına göre, “Boomer” kuşağı ortalama bir çalışandan yüzde 18 daha fazla şirkette kalıyor. X Kuşağında ise bu oran yüzde 22 düzeyinde. Z kuşağında şirkette kalma oranı ortalamadan yüzde 34 daha düşük seyrediyor. Bu veriler, yeni kuşağa özel strateji izlenmesini gerektiriyor.
İş dünyası liderlerine göre geleceği şekillendiren bu kuşağı şirket bünyesine çekmek çok önemli. Çalışanlarının yüzde 4’ü Z Kuşağı olan Borusan Otomotiv CEO’su Hakan Tiftik de bu görüşte. Tiftik, Z kuşağını şirketlerine kazandırmak ve kendilerine uzun vadeli bir kariyer fırsatı sunabilmek için Alpha Stajyer ve Alpha Genç Yetenek gibi bazı programları hayata geçirdiklerini söylüyor: “Bu girişimlerle 2025 yılına kadar bu oranı yüzde 10’ların üzerine çıkaracağız.”
Egon Zehnder Türkiye CEO’su Murat Yeşildere, Z kuşağı için; “Sabrı ve kurumsal bağlılığı düşük” tanımlamasını yapıyor. O nedenle bu kuşağı çekmek ve elde tutmak için “meraklarını tatmin etmek” gerektiğini düşünüyor. “Video oyun” nesli olarak tanımladığı bu neslin bir kurumda tecrübe edinir edinmez “sırada ne var?” sorusuyla geldiğine dikkat çekiyor.
Yeşildere, “Merakları tatmin edildiği sürece şirketinize bağlı kalırlar” diye konuşuyor.
Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Bülent Bayram, bu kuşağı işte tutmanın önkoşullarından birinin, onlara devamlı bir şeyler öğrenme olanağı sunabilmek olduğuna inanıyor. “Bu kuşağın, öncekiler gibi ‘Ben bildiğim bir şirkete, işe gireyim ve orada kalıp emekli olayım’ gibi hedeflerinin olmadığını söyleyebiliriz” diyor.
Yıldız Holding İK Başkanı Bahattin Aydın’a göre Z Kuşağı, çalıştığı şirkette yükselme imkânı elde etmek ve sürekli geliştiğini hissetmek istiyor. Aydın, “Z kuşağının yaklaşık yüzde 80’i yurt dışında kariyer yapmak istiyor, bu olanağı sunabilen şirketler tercih ediyorlar” diye konuşuyor.
Yapı Kredi Genel Müdür Yardımcısı Hakan Alp, 2020’deki bir araştırmaya dayanarak bu kuşağın inovatif ürün geliştiren, pazardaki fırsatı iyi değerlendiren ve gelişim fırsatı sunan şirketleri tercih ettiklerini söylüyor.
Beymen’de çalışanların yüzde 11’ini yeni kuşak oluşturuyor. 2020 yılında işe alınanların yüzde 27’si bu kuşaktan tercih edildi. Beymen Grup CEO’su Elif Çapçı, “5 yıl içinde bu oranı yüzde 50’ye çekeceğiz” diye konuşuyor ve ekliyor: “İK ekibimiz bu kuşak için özel stratejiler geliştiriyor. Mağaza ve departmanlarda rotasyonlu yetiştirme programları yapıyoruz.”
ANLAM ARAYIŞINDAKİ KUŞAK
Araştırmalara göre Z Kuşağı sahicilik, orijinallik ve “anlam” peşinde. Garanti BBVA Genel Müdür Yardımcısı Sibel Kaya da, hem 3 yılı aşkın süredir yaptıkları çalışmalarda, hem de Universum En Çekici İşverenler Araştırması’nın Türkiye sonuçlarına göre bu kuşakta “anlam arayışının” fazlasıyla önemli olduğunu dile getiriyor.
Murat Yeşildere, Intel’in yaptığı bir araştırmaya dikkat çekiyor. Araştırmaya göre, göre yeni mezunların yüzde 56’sı lider rollerde “dezavantajlı” grupların temsil edilmediği şirketlerde çalışmayı istemiyor. Yeşildere, “Liderleri, toplumun sorunlarını önemsemeyen şirketler, Z Kuşağı tarafından talep görmeyecekler” diyor.
Getir’de Z kuşağı oranı yüzde 35’i buluyor. Şirketin İnsan Departmanı Direktörü Özlem Salur, “Pek çok şirketin dinamiği bu içgörüleri dinlemeye çok müsait değil. Şirket kültürümüz gereği bu olgulara hassas yaklaşan bir yapıya sahibiz. Ekibin yaşı çok genç olduğu için özellikle hassas yaklaşıyoruz” diyor.
Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Bülent Bayram, “anlam ve amaç odaklı” şirketlerin bu grupta çok öne çıktığına dikkat çekiyor. Bayram, “Z kuşağı, topluma, ülkeye, dünyaya ve çevreye pozitif katkı sağlayan, her ortamda gurur duyacakları şirketlerde çalışmak istiyor” diye konuşuyor.
İŞVEREN İÇİN KRİTİK TALEPLER
Yeni dönemde bu kuşağı anlayanlar, yetenek çekmede öne geçecekler. Eczacıbaşı Holding İK Grup Başkanı Eylem Özgür, bu konuda 4 faktöre dikkat çekiyor:
- Çeşitlilik ve kapsayıcılık, en önem verdikleri konular arasında yer alıyor. Şirket kültürü ve işveren markasının kişisel değerleri ile uyuşmasını bekliyor.
- Deneyimleyerek öğrenebilecekleri, değer yarattıklarını görebilecekleri bir iş ortamı bekliyorlar.
- Bilge liderler yerine ‘kolaylaştırıcı rehberler’ arıyorlar. Anlamı olmayan bir işi yapmak istemiyorlar.
- Ekonomik kriz ve çevresel sorun yaşayan bu kuşak, bir yandan da iş alanında güvenlik ve süreklilik arıyor.
Garanti BBVA Genel Müdür Yardımcısı Sibel Kaya ise “Anlam arayışını” birinci sıraya koyup, diğer niteliklerin de altını çiziyor:
- Bir liderin, takım arkadaşlarını güçlendiren, girişimci ruhu destekleyen ve sorumluluk alan bir kişi olmasını bekliyorlar.
- Gelişim fırsatları, samimi çalışma ortamı ve iş-özel yaşam dengesi arıyorlar. Çeşitlilik ve kapsayıcılığa sürekli dikkat çekiyorlar.
- Şirketin çalışanlarına duyduğu saygı, ilk 10 nitelikte yerini korumaya devam ediyor. Açık ve şeffaf iletişim, en önemli kriterler arasında yer alıyor.
‘SAHİPLİK’ VE ‘SADAKATSİZ’
McKinsey’ye göre, daha gerçekçi olan bu tüketici grubu, satın almadan önce geniş bir bilgi yelpazesine erişip değerlendirmeyi tercih ediyor. Onlar için tüketim, “sahip olmak değil”, ürünlere veya hizmetlere “erişim” anlamına geliyor. “Erişim” yeni tüketim biçimi haline geldikçe, ürün ve hizmetlere sınırsız erişim değer yaratıyor. Uzmanlara göre online filmden araç paylaşımına, evden başka hizmetlere kadar çeşitli alanlardaki yükselişi de bu trend destekliyor.
Araştırmalara göre Z Kuşağı’nın marka ‘sadakati’ oldukça düşük. Hoşuna gitmeyen bir yorum ya da uygulamayla karşılaştığında kolaylıkla farklı bir markadan alışveriş yapabiliyor.
Boyner Büyük Mağazacılık CEO’su Eren Çamurdan, “dikkat süresi 8 saniye” olan bu kuşağın marka sadakatinin düşük olmasını olağan buluyor. Bu kuşağın çok talepkar olduğunu dile getiren Çamurdan, markalardan beklentilerinin ise şeffaflık, samimiyet ve tutarlılık olduğunu vurguluyor. Bu kriterlere uymayan markalardan kolaylıkla vazgeçebileceklerine dikkat çekiyor. Çamurdan, “Bağlanma sorunu yaşayan Z kuşağında marka bağlılığı geliştirmek çok daha zor görünüyor” diyor.
Danone Su Türkiye ve Orta Doğu Bölgesi Genel Müdürü Emre Kaşıkçı, bu kuşağın, körü körüne bir bağlılık yerine kendilerini parçası görebildikleri, bağlamın içinde kendilerine yer bulabildikleri markalara yöneldiklerini ifade ediyor.
Huawei Türkiye Tüketici Elektroniği Grubu Ülke Müdürü Seth Wang ,“Z kuşağı aynı kaliteye yakın daha indirimli bir ürün bulduğunda, sevdiği markadan vazgeçebiliyor. Bu nedenle, Z kuşağının marka sadakatinin neredeyse hiç olmadığı bile kabul edilebilir” diyor.
Karaca Grup CEO’su Fatih Karaca da bu neslin daha fazla sorguladığını ve kıyasladığını düşünenlerden. Karaca, “Yeni kuşak çok sorgulayıcı… Benzerleri arasında incelemeler yapıyor ve karar verirken maksimum faydaya odaklanıyor” diye konuşuyor.
BANKACILIKTAN NE BEKLİYOR?
“BASİT VE HIZLI OL” Yeni neslin “Bankacılık” anlayışını Türkiye Finans GM Vekili Murat Akşam bu sözlerle ortaya koyuyor.
ANLAMLI İÇERİK Akbank Genel Müdür Yardımcısı Burcu Civelek Yüce, “Artık müşterinin dikkatini çekmek için sadece iyi tasarım ve deneyim yeterli değil. Kişiye özel, anlamlı içerik üretmemiz gerekiyor” diyor.
HIZ VE ESNEKLİK Garanti BBVA Genel Müdür Yardımcısı Işıl Akdemir Evlioğlu, bu kuşak için bankacılıkta “hız ve esnekliğin” başlıca kritik unsurlar olduğuna dikkat çekiyor.
ERİŞEBİLİRLİK ING Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Ozan Kırmızı, IPSOS’un yaptığı araştırmaya dayanarak bu kuşağın, “Erişilebilir uygulama ve hizmetler” beklediğini söylüyor ve ekliyor: “Biz de dijitalleşme modelimizi, şubelerimizde de uygulamak için yenilikçi şube konseptini geliştirdik” diyor.
EN YENİ TEKNOLOJİ VE HIZ Yapı Kredi Genel Müdür Yardımcısı Yakup Doğan, mobil ya da giyilebilir teknolojiler gibi yeni kanallardan da ürün ve hizmetlere en hızlı şekilde ulaşmayı talep ettiklerini söylüyor.
Z KUŞAĞINI KAZANMANIN YOLU
- DEĞER ODAKLILIK Bir şirketin misyonu, amacı, toplumda yarattığı değer, Z kuşağının çalışmak istediği yeri seçerken ücret beklentisinden daha belirleyici bir rol oynayabiliyor.
- AMAÇ (PURPOSE) İster çalışanı olsun ister tüketicisi, şirketlerin ve markaların toplumsal konulara karşı bir duruşu olmasını bekliyor. Şirketin kamuoyuna açıkladığı ve peşinden ilerlediği kurumsal “amacının” (purpose) olmasını önemsiyor.
- ÇALIŞANA YATIRIM Şirketlerin çalışanlarına yatırım yapmasını, bunun da sürdürülebilir olmasını istiyorlar.
8 saniye
“Bu kuşak tek bir yanlışta sizden vazgeçebiliyor. Bu yüzden onlara nasıl ulaşacağınızı iyi analiz etmek gerekiyor. Doğru içerikle doğru kanaldan iletişim yürütmek ve iletişim çalışmalarını birincil öncelik yapmak çok önemli. Bu kuşağın ortalama odaklanma süresi 8 saniye. Yani yaptığınız işi onlara anlatmak için vaktiniz çok dar. Bu süreyi değerlendirmek için de çok iyi bir iletişim stratejisi kurmanız gerekiyor.”
6 ÖNEMLİ SEKTÖRÜN YENİ KUŞAK HESAPLARI
PERAKENDE Migros İcra Kurulu Başkanı Özgür Tort, müşteri ve çalışanlarının yüzde 50’sinin Z kuşağından olduğunu söylüyor. Bu kuşağın tüketim alışkanlıklarını belirleyen temel güdünün, “Ben bir şeyi istiyorsam hemen, anında ayağıma gelsin” olduğuna dikkat çekiyor ve ekliyor: “Bu kuşağın ihtiyaçları için satın almadan stoklamaya kadar tüm süreçlerimiz değişmeli.”
GIDA Danone Su ve Danone Entegrasyonu Türkiye ve Orta Doğu Bölgesi Genel Müdürü Emre Kaşıkçı, marka seçiminde etik değerlerin hiç olmadığı kadar öne çıktığını ve çevre ile insana duyarlı, kapsayıcı markaların ürünleri ile sağlıklı alternatiflerin tercih edildiğini söylüyor.
LÜKS GİYİM Beymen CEO’su Elif Çapçı, 2025 yılında Z kuşağının payının yüzde 15’e, online özelinde ise yüzde 20’nin üzerine çıkacağını söylüyor. Sektörü açısından bu kuşağın beklentisini şöyle özetliyor: “Modanın kurallarını yeniden yazan, sorgulayan, kendilerine dayatılan trendlere uymak yerine, kendi gerçeklerini yaratan; sadece giyinmek adına giyinmeyen ve kişiliğini hangi kıyafetlerle temsil ettiğine önem verenler.”
GİYİM PERAKENDE Boyner Büyük Mağazacılık CEO’su Eren Çamurdan, perakende sektörünün deneyim odaklı olarak değişeceğine inanıyor. Çamurdan, “Gençlerin yüzde 54’ü, ürünleri fiziksel olarak giymeden deneyebilmelerini sağlayan ‘sihirli ayna’ gibi araçları mağazalarda görmek istiyor. Bu kuşak, özel fiyat ve deneyim talep ediyor” diyor.
HIZLI TÜKETİM PepsiCo Türkiye Genel Müdürü Ece Aksel, bu kuşak için “deneyimin”, karar süreçlerinde çok önemli olduğuna dikkat çekiyor: “Perakendede direkt ürün satmak yerine mağaza içerisinde deneyim yaşanabilecek alanların yaratılmaya başladığını gözlemliyoruz. Biz de mağaza içi uygulamalarımızda görselliği ve teknolojiyi etkin bir şekilde kullanıyoruz.”
ZÜCCACİYE Karaca Grup CEO’su Fatih Karaca ise pratik ama bir o kadar da seçici olan, satın almada önemli bir payı olan bu gruba online dünyada da bir deneyim yaratmanın perakende sektörünün öncelikleri arasında olması gerektiğini düşünüyor.
%43
Mercer araştırmasına göre Z kuşağındaki çalışanların yüzde 43’ü, yeni bir görev aldıktan 1 yıl sonra yeni terfi istiyor. Yüzde 53’ü, şirketlerin terfi konusunda takvime uyduklarını düşünüyor.
“HIZ VE DİJİTALLEŞME BEKLİYORLAR”
Borusan Otomotiv İcra Kurulu Başkanı Hakan Tiftik, “Z kuşağını oyunun içinde tutabilmek için onların hayat görüşlerine uygun, fonksiyonel, çevreci otomobiller sunmalıyız” diyor. Bu eğilimin bir karşılığı olarak, BMW markasının tamamen elektrikli ve yüzde 95 oranında geri dönüştürülebilir malzemelerden üretilen i3 ve i3s modellerinin uzun bir süredir Türkiye’de olduğunu vurguluyor.
Dijitalleşme otomotivde de bu kuşağın beklentileri arasında. Otomobillerin sadece üretim aşamasını değil sergileme ve satın alma süreçlerini de değiştirdiklerini ifade eden Hakan Tiftik, “Z kuşağı için dijitalleşme ve hız olmazsa olmaz bir tercih nedeni. Gençlerin taleplerine ne kadar hızlı cevap verebilirseniz, onları kazanabilmeniz de bir kadar kolaylaşıyor” diye ekliyor.
%70
Z kuşağındaki tüketicilerin kişi başına tüketim harcamaları önümüzdeki 5 yılın sonunda yüzde 70 düzeyinde artacak. Bu dönemde X ve Boomer kuşağının harcamaları düşüş gösterecek. Ailelerin tüketim kararlarında bu kuşağın etkisi yüzde 80 düzeyinde gerçekleşecek.
Kaynak: McKinsey
DİJİTAL ŞİRKETLERDE NE BEKLENİYOR?
TEKNO PERAKENDE Teknosa CEO’su Bülent Gürcan ‘deneyime’ dikkat çekiyor. Bu kuşağın dijital kanallarda aktif olduğunu, ancak sanılanın aksine sadece online kanalları tercih etmediklerini paylaşıyor ve “Onlar için omnichannel deneyim de çok önemli” diyor.
BİLGİSAYAR Dell Technologies Türkiye Genel Müdürü Işıl Hasdemir de “omnichannel”ın önemli olduğunu vurguluyor. Ona göre, diğer nesillerin aksine sabit bir kanala yönelmektense, online ve offline kanalları aynı anda kullanabiliyorlar.
ONLINE Sahibinden.com Genel Müdür Yardımcısı Güntulu Peker, dijital platformların bu kuşağın ilgisini çektiğini söylüyor. Peker, “Meraklı, çeşitliliği önemseyen, araştırmacı, vaktinin çok büyük kısmını dijital ekranda geçirme alışkanlığı olan, teknolojiyi en önde tutan bir kuşaktan söz ediyoruz” diyor.
E-TİCARET. Yemeksepeti CEO’su Nevzat Aydın, tüketicinin yüzde 50’den fazlasının bu kuşaktan oluştuğunu söylüyor. Onların marka tercihlerini şu kavramların etkilediğine dikkat çekiyor: “Çevrecilik, etik değerler, sosyal olaylara yaklaşım ve çeşitlilik.”
MODA LİDERİ GÖZÜYLE YENİ KUŞAĞIN ANALİZİ
- Z kuşağı özgür, özgüveni yüksek, bireysel tercihlerini ve kendilerini gerçekleştirmeyi önemseyen bir kuşak. Yaratıcılar. Girişimci ruha sahipler.
- Dünya kaynaklarının kullanımı konusunda hassaslar ve bunu dert ediniyorlar. Saygı kavramı onlar için önemli.
- Z kuşağı değişimden korkmayan, yeniliklere açık ve merak eden bir nesil.
- Bu neslin yerleşik algılar ve sistemler üzerinde bir etki ve dönüşüm yaratmaması mümkün değil. Sürdürülebilirlik bu neslin yarattığı etkiyle birlikte tüm dünyada içselleştirilen bir kavram haline geliyor.
- Bizim de yıllardır yürüttüğümüz sürdürülebilirlik çalışmalarımız, bu neslin de itici güç olmasıyla farklı alanlara da yöneldi. “Yaşama Saygı” mottosunu da bu nedenle lanse ettik.
- Bu çalışma için Anadolu’nun çeşitli şehirlerinde 15-17 grubuyla fokus grup çalışmaları yaptık. Araştırma, gençlerin “bireysel tercihlerine saygı” beklediklerini ortaya koyuyor.
- Pandeminin bu kuşağın üzerinde farklı bir etkisi olduğunu düşünüyorum. Deloitte’un araştırmasına göre, Z kuşağı, bu dönemi bir yeniden başlama fırsatı olarak görüyor.
Z’Yİ TANIMLAYAN 4 KRİTİK KELİME
DENEYİM Bu kuşak, online kanalların da gelişmesiyle, ruju denemek için mağazaya gitmek yerine, sanal ortamda deneyimi tercih edebiliyor. Araştırmamıza göre, tüketicilerin yüzde 76’sı bu uygulamaya açık.
İNOVASYON Genç kuşak yeniliklere çok meraklı. Z kuşağı özellikle sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik temelli uygulamalara çok açık. Örneğin, her “3 kişiden 2’si” temassız uygulamaları kucaklamaya hazır olduğunu söylüyor.
SAĞLIK Eski araştırmalarda “daha sağlıklı” (daha az şekerli, yağlı) ürünler öne çıkarken, şimdi “sağlık veren” ürünlere yönelme var.
HIZ Z kuşağı her şeyi hızlı yapmak istiyor. Her şey eskisinden hızlı gelişecek. Örneğin, ‘voice-commerce’e, e-ticaretten mobil ticarete geçtiğimizden çok daha hızlı geçeceğiz.
SİGORTANIN KUŞAK ANALİZİ
YÜZDE 20 Allianz Türkiye’nin CEO’su Tolga Gürkan, 5.5 milyon müşterileri içinde bu kuşağın payının yüzde 10 olduğunu söylüyor ve ekliyor: “5 yılda bu oranı yüzde 20’ye çekeceğiz.” Z kuşağı’nın yıkıcı bir etkisi olduğunu ve sektörün geleceğini şekillendireceğini belirten Gürkan, “Z kuşağından potansiyel çalışan adaylarının hassasiyetlerini dikkate alarak, çalışma kültürünün değişimine yönelik yenilikçi bir adım attık, hiyerarşiden arınmış bir yapı oluşturduk” diyor.
HIZLI ARTIYOR AXA Sigorta CEO’su Yavuz Ölken, “Z kuşağı Türkiye’de sigorta penetrasyon oranının artmasında yükselen bir etki payına sahip. Bu etki dijitalleşmeye ve yeni teknolojilerin kullanılmasına ivme kazandırıyor. 3 yıl önce hayata geçirdiğimiz Sigorta 4.0 bu ihtiyacı karşılamayı hedefliyor” diyor.
