Fast Company Türkiye
YAZI: ELIZABETH SEGRAN
Jake Dyson, çocukluğuna dönüp baktığı zaman, babası James’i dünyaca ünlü teknoloji markası Dyson’ın vizyoner kurucusu olarak hatırlamıyor. Bunun yerine, evin bodrumunda sürekli bir şeylerin üstünde çalışan ve bir şeyleri tamir etmeyi seven birini hatırlıyor. Genç Dyson, “Babamın çılgın bir mucit gibi davrandığını görürdüm” diyor. “Patates soyucularla, suda ve karada gidebilen araçlarla, tekne römorkları gibi şeylerle uğraşırdı. Kapımızda her türlü fikir bulunurdu.”
James’in mucit tarafı faydalı oldu. 1980’lerin sonunda, 15 yıl süren deneyler ve 5127 prototipten sonra, daha güçlü motorlar kullandığı ve daha fazla toz çekmek için santrifüj kuvvetinden faydalandığı için piyasadaki diğer süpürgelerden daha güçlü olan bir elektrikli süpürge geliştirdi. James, bu patentli elektrikli süpürgeyi satabilmek için 1991’de Dyson’ı kurdu. Bu makine bir fenomen haline gelerek, tüm dünyadaki evlerde popüler bir ürün haline geldi.
Geçtiğimiz otuz yılda, Dyson, tümü genel olarak hava aktarımına odaklanan yeni ürün kategorileriyle büyüdü: Saç kurutucular, vantilatörler, hava temizleyiciler ve nem alıcılar. Bugün, Dyson tüketici teknolojisi sektöründe bir dev. 9.5 milyar dolar küresel gelir elde ediyor ve 80 ülkede 14 bin çalışanı bulunuyor. (Dyson geçtiğimiz yıl önce İngiltere’de 1000 çalışanını, ardından Singapur’da bu sayının bir düzine fazlasını işten çıkardı. CEO Hanno Kirner, bu küresel yeniden yapılanmanın ürün tanıtımlarının hızını etkilemediğini söyleyerek, “Her zaman girişimci ve çevik olmamız gerektiğini biliyoruz” diye konuştu.)
ÖNCE KENDİ YOLUNU ÇİZDİ
Jake, babasının başarısını hayranlıkla izledi fakat kendi yolunu çizmeyi seçti. Jake de babası gibi yeni ürünler icat etmeye ilgi duyuyordu fakat en çok aydınlatma armatürleri geliştirmekle ilgileniyordu. Londra’daki Central St. Martins Sanat Okulu’ndan ürün tasarımı dalında dereceyle mezun olduktan sonra, daha güçlü olan ve daha uzun süre dayanan LED lambalar geliştiren Jake Dyson Products adındaki kendi işini kurdu. Fakat on yıl önce, aile şirketine katılmaya ve kendi ürünlerini Dyson portföyüne eklemeye karar verdi.
Jake, kendini şirkete katmak için yıllar harcayarak, pek çok ekiple birlikte çalıştı. Bugün artık, baş mühendis olarak, Dyson’ın ürün geliştirmesinde daha büyük bir rol üstlenmeye hazır. Jack, kişiselleştirilebilir renklerde mevcut olan, gürültü engelleyici kulaklık OnTrac’in yakın zamanda piyasaya sürülmesine öncülük etti. Ayrıca Dyson’ın ilk saç şekillendirme ürünlerinin tanıtılmasına da yardımcı oldu. Bu ürünler, istiridye mantarlarında bulunan ve kurutma sürecinde saç telinin yapısını koruyan bir içerik olan ‘kitosan’dan üretiliyor.
Bu yeni ürün tanıtımları, Jake’in aile şirketiyle ilgili vizyonuna ve geniş bir yelpazedeki bu ürün kategorilerini aynı marka altında birleştirmeyi nasıl planladığına dair bir bakış sunuyor. Jake Dyson, şirketin geleceğiyle ilgili neleri hayal ettiğini anlattı…
Kulaklıkları tanıttığınızda birçok kişi şaşırdı çünkü bu, saç kurutucular ve vantilatörlerden çok farklı bir şey. Ses işine girme kararını vermenize ne sebep oldu?
Bu, aslında oldukça basit. Bizim Dyson’da yaptığımız şey araştırma ve bilimsel inceleme. Bu, artık kalıcı hale geldiğimiz teknolojilerdeki noktaları birleştirmemize yardımcı oluyor. Ürünlerimizin çoğunda bir motor ve hava akışı sağlamak için bir pervane bulunuyor. Geçtiğimiz 30 yılda, bu mühendislik çalışmasının çoğu gürültüyü azaltmaya odaklandı. Bu yüzden, gürültü ve titreşimin elektromanyetik frekansını anlayan pek çok ses mühendisimiz var. Ses konusunda uzman olduk. Saç kurutucular kulağa çok yaklaştığı için onları daha sessiz hale getirmeye odaklanmıştık. Artık ses azaltma konusunda fazlasıyla stabil hale geldiğimiz için, gürültü engelleyici kulaklıkları incelemek ilgimizi çekti.
Saç şekillendirme ürünleriniz de marka için beklenmedik bir yön gibi duruyor. Neden saç bakım ürünleri çıkarmaya karar verdiniz?
Saç bakım makinelerimizi nasıl yapacağımızı anlamak ve saçınızı korumak için altı yıl boyunca insan saçını bir mikroskopla inceledik. Araştırma ekibi piyasadaki yeni içerikleri incelemeye başladı. Saç stillerini daha kalıcı hale getirmenizi sağlayan ‘kitosan’ı bu şekilde buldular. Bizim sürecimiz, mühendisliği yapılmış bir ürünle ilgili erken araştırmaları yapmak şeklinde ilerliyor ve ilginç bir şey keşfettiğimizde, bunun peşine düşüyoruz. Bir şirket olarak, tek bir ürün ya da kategoriye bağlı değiliz. Başka alanlardaki sorunları çözmek de aklımızı çeliyor. Eğer teknolojimizi insanlara yeni bir ürün verebilmek için kullanmamızın bir yolu varsa, bunu yapıyoruz.
Bu yeni kulaklıklar modaya fazlasıyla uygun. Ürettiğiniz yeni saç kurutucuların da çok ilginç bir estetiği var. Görsel açıdan, ürünlerinizin tasarımıyla ilgili ne düşünüyorsunuz?
Ürünlerimizin sihirli olmasını istiyoruz. Fakat tasarım açısından, şekil her zaman işlevi takip eder. İnsanların güzel olduğu için sahip olmaktan gurur duyacağı ürünler tasarlamak istesek de estetik öncelikli değil. Daima önce görünüşün altındaki mühendisliği yapmamız lazım. Minimalizme fazlasıyla odaklanmış haldeyiz, bu da estetik anlayışımıza katkıda bulunuyor. Bir ürünün görünüşü altında neredeyse bir milimetre bile boşluk yok. Mümkün olan en az miktarda plastik kullanıyoruz; ürünü de mümkün olduğu kadar kompakt, küçük ve hafif yapıyoruz. İşlevsellik basit ve saf. Bunlar bizim temel mühendislik ilkelerimiz ve tüm ürünlerimizin estetiğinde bunları görüyorsunuz.
“DAHA YOLUN ÇOK BAŞINDAYIZ”
- MODEL DEĞİŞİMİ Konuya ‘business’ açısından bakarsak, piyasadaki yüz milyonlarca Dyson ürününü ele alış şeklimizle şirketi daha verimli hale getirmek en önemli şeylerden biri. Bu ürünleri nasıl yönetebiliriz, bunlara nasıl göz kulak olabiliriz ve bunların müşteriye hizmet etmesine nasıl yardımcı olabiliriz? Bence bu ilke, tüm iş modelini yeniden şekillendirmemize yardımcı olacak.
- UYGULAMA HAZIRLIĞI Şu anda, müşterilerden ürünleri bir uygulama üzerinde birleştirmesini isteyerek ürettiğimiz her ürünü birbirine bağlamakla ilgileniyoruz. Bu, cihazın kaç kere açıldığını, motorun kaç kere çalıştırıldığını görmemize imkân veriyor. Herhangi bir insan müdahalesi olmadan cihaz üstünde sağlık kontrolleri yapabiliyoruz. Bunun müşteriler ve ayrıca şirket için de büyük faydaları olacak.
- YARININ TEKNOLOJİSİ Gelecekte, bir müşterinin 6 aydır Fransa’nın güneyinde olduğunu ve elektrikli süpürgesini çalıştırmadığını belirleyecek durumda olabiliriz. Onlar için garantilerini uzatabiliriz. Veya belki de bir müşteriye yeni bir saç kurutucu göndeririz. Çünkü, verilerimize göre, saç kurutucusunun bozulmak üzere olduğunu anlayabiliriz.
- YOLUN BAŞINDAYIZ Bu işe daha yeni başlıyoruz. Fakat ne şekilde ilerleyebileceğini şimdiden görebiliyoruz. Yapay zeka, bunda bir rol oynayarak örüntüleri görmemize ve hangi ürünlerin ilgi istediğini anlamamıza yardımcı olacak.
