Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk milli bankası olarak doğan İş Bankası, 26 Ağustos 2024 tarihinde 100’üncü kuruluş yıldönümünü kutlayacak ve ikinci yüzyılına adım atacak. Cumhuriyet tarihiyle de örtüşen İş Bankası’nın hikâyesi, bankacılığın ülkemizdeki gelişimini, ekonomik kalkınma ve gelişme çabalarını, küresel çaptaki önemli değişim ve dönüşümlerin etkilerini içeriyor.
2 şube ve 37 personel ile yola çıkan İş Bankası, yeni kurulan bir ülkede, bankacılık işlemlerini gerçekleştirmek, sanayi ve üretim alanında gelişmeyi başlatmak, temel ekonomik atılımları finanse etmek, ulusal tasarrufları harekete geçirmek ve kredi ihtiyaçlarını karşılamak için şubeleşmeye başladı. İstanbul’un yanı sıra Bursa, İzmir, Adana, Samsun, Trabzon gibi illerde de açtığı şubelerle 1929 krizine kadar 27 şubeye ulaştı. İhracata yönelenlerin finansman ihtiyaçlarının karşılanmasına destek olmak amacıyla 1932 yılında Almanya’nın Hamburg ve Mısır’ın İskenderiye kentlerinde şubeler açtı.
HER SEKTÖRDEN İŞTİRAK
İş Bankası, bir banka olmanın yanında, ilk yıllarından itibaren gazete ve matbaadan liman işletmeciliğine kadar uzanan geniş yelpazede faaliyet gösteren birçok şirkete iştirak etti.
1935 yılında, şu anda dünyanın en büyük cam üreticileri arasında yer alan Şişecam’ın temelini oluşturan Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikalarını kurdu. Büyük sermaye gerektiren sektörlerde öncü rol üstlenen Banka, maden, şeker, dokuma ve tekstilin yanı sıra sigortacılık alanında da etkin bir rol üstlendi.
Türkiye’nin ilk milli sigorta şirketi Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi 1925’te, ilk milli reasürans şirketi Milli Reasürans T.A.Ş. ise 1929’da İş Bankası tarafından kuruldu. Ülkenin ilk özel sermayeli kalkınma ve yatırım bankası olan Türkiye Sınai Kalkınma Bankası’nı (TSKB) da 1950’de hayata geçiren İş Bankası, kurulduğu günden bu yana 300’ü aşkın şirkete iştirak etti.
DEĞİŞİM VE DİNAMİZM
1960’lı ve 1970’li yıllar, İş Bankası için değişikliği ve dinamizmi ifade etti. Banka büyüyen teşkilat yapısını şekillendirmeye, eğitim, araştırma, otomasyon gibi yeni unsurlara kendi yapısını uyarlamaya çalıştı.
1980’ler, artık İş Bankası için çok kanallı bankacılığın önem kazandığı yıllar oldu. Yurt dışındaki şube sayısını artıran Banka, müşterilerine daha geniş bir yelpazede ürün sunmaya başladı.
1982 yılında ilk ATM’leri Türkiye ile tanıştırdı, Bankamatik adıyla jenerik bir marka yarattı. 1993 yılında ise “803 kapılı tek şube” haline dönüştü.
İSTANBUL’A TAŞINMA
İş Bankası genel merkezini 2000 yılında Ankara’dan İstanbul’a taşıdı. 2015 yılında çağın gelişmelerine, tüketicideki değişime ve teknolojiye ayak uydurmak amacıyla “Dijital Dönüşüm Programı”nı başlattı. İşCep, bu değişimin bir parçası olarak doğdu.
2023 yılında Global Finance tarafından “Dünyanın En İyi Mobil Bankacılık Uygulaması” seçilen İşCep, bugün 700’ün üzerinde fonksiyonuyla hizmet veriyor. Kullanıcı sayısının 2024 sonunda 15,5 milyona, 2026 yılı sonu itibarıyla da 18 milyona ulaşması hedefleniyor.
Banka, 2022 yılında Türkiye’de finansal kapsayıcılığı artırmak, özellikle gençler başta olmak üzere dijital platformlarda yer alan, alışveriş yapan ancak henüz finansal sisteme dâhil olmayan kitlelere erişmek amacıyla yeni nesil bir finans platformu olarak Nays’ı kullanıma sundu. Nays’ta kayıtlı müşteri sayısı 3 milyonu aşmış durumda.
İKİNCİ YÜZYILA HAZIRLIK
İş Bankası, geleceğin bankacılık platformlarını ve yeni iş modellerini tasarlamak amacıyla, “her yerde bankacılık” vizyonu ile hareket ediyor. Banka, müşterilerin ihtiyaç duydukları her anda ve yerde finansal hizmetler sunma çalışmaları kapsamında servis modeli bankacılığı altyapısı ile farklı sektörlerden oyuncularla dijital iş ortaklıkları kuruyor.
Bu alanda yaptıkları yatırımlarla, satın almalarla, kurdukları şirketlerle fark yaratmayı amaçlayan Banka, ticaretin döndüğü ve alışverişin yapıldığı hangi sektör olursa olsun eğer bir platform mevcutsa o platforma entegre olma, yoksa da o alanla ilgili platformu kurarak orada var olma yönünde bir strateji izliyor.
Bu çerçevede çeşitli alanlarda Moka, Pazarama, İş Enerji, Proemtia, İmece Mobil gibi yatırımlara devam eden İş Bankası, önümüzdeki dönemde portföyündeki yeni nesil iştiraklerle, ortaklıklarla ve iş birlikleriyle platform bankacılığında daha aktif olmayı hedefliyor.
YAPAY ZEKAYA YATIRIM
Sektördeki teknolojik gelişmelerin ve yenilikçi çözümlerin temelini oluşturan yapay zeka, üretken yapay zeka, İş Bankası’nın da önemli yatırımlar yaptığı bir alan. Bu alandaki faaliyetlerini Yapay Zeka Bölümü çatısı altında bankacılığın her alanına dokunmaya çalışan bir yaklaşımla yürüten Banka, en yeni teknolojileri takip ediyor ve uygulamaları bulut teknolojisine uygun olarak geliştiriyor.
Geliştirdiği ilk Türkçe Büyük Dil Modeli İşGPT ile bankacılık sektöründe üretken yapay zeka alanında yerelleştirme örneği sergileyen Banka, çalışanların teknik yeteneklerini geliştirmek ve yeni nesil teknoloji uzmanları yetiştirmek amacıyla programlar düzenliyor, veri yönetimi ve güvenliği alanında yenilikler ve ürünler sunmaya devam ediyor. İş Bankası’nın yapay zeka vizyonu, teknolojiyi çalışanların yerine değil yanına konumlandırmayı ve müşteri odaklı hizmetler sunmayı hedefliyor.
GİRİŞİMCİLİK EKOSİSTEMİNE DESTEK
- MAXITECH
2016 yılında ABD’de Silikon Vadisi’nde dünyadaki teknolojik trendleri yerinden takip etmek, inovayon ve kurum içi girişimciliği de destekleyerek müşterilere ihtiyaçlarının ötesinde inovatif çözümler sunmak amacıyla kuruldu. - WORKUP
2017 yılında girişimcileri desteklemek üzere başlatılan Workup Girişimcilik Programı, tarım ve teknoloji gibi farklı dikeylerde çeşitlendirildi. - GİRİŞİMCİLİK ŞUBELERİ
Geleneksel banka şubesinden ayrışan, girişimcilik ekosistemine hâkim, teknolojik girişimlerle aynı dili konuşan şube çalışanların hizmet verdiği Girişimcilik Şubeleri açıldı. - WORKUP
Haziran 2023’te İş Kuleleri’nde açtığı Workup Alanı ile girişimcilere Banka, iştirak ve grup şirketleri, fonları ve İstanbul Girişimcilik Şubesi ile aynı ortamda çalışma imkânı sunuyor. - MAXIS
2018’de Maxis Girişim Sermayesi Yatırım Fonu kuruldu. Founder One ve Arya’nın ardından 2023’te Cumhuriyet’in 100. yılı armağanı olarak kurduğu 100. Yıl Girişim Sermayesi Fonu ile girişimcilere yönelik fon sayısı 4’e çıkarıldı.