Mehtap Demir
YAZI: MEHTAP DEMİR
Türkiye’nin ilk 100’ü arasındaki şirketlerden birinin CEO’su, belki de çok sayıda liderin aklındaki soruya dikkat çekiyordu: “Son dönemde uzaktan/hibrit çalışmayı sorgulamaya başladım. Şirkete, verimliliğe ve çalışan sadakatine yönelik kafamda soru işaretleri var. Bu konuyu diğer şirketlerin liderleriyle görüşüyor, yapılan araştırmaları inceliyorum.”
Bu CEO’nun Fast Company dergisine de önerisi, “Bir anket yapın, sonuçlarını hepimiz görelim” olmuştu. İş dünyasının çoğunluğunun yaklaşımını merak ediyordu. Aynı dönemde dünyanın başka ülkelerindeki liderlerin de ajandasında bu konu vardı. Bir bölümü sorguluyor, bazıları ise çalışanlarını “tam zamanlı” ofise çağırma planları yapıyordu.
Örneğin, Amazon’un CEO’su Andy Jassy, şubat ayında çalışanlarıyla paylaştığı mesajını şu sözlerle bitiriyordu: “Yeni bir çalışma biçimine yeniden uyum sağlamanın biraz zaman alacağını biliyorum. Ancak bunun, müşterilerimize hizmet etme ve onlar adına yenilikçi işler yapma şeklimiz ile çalışanlarımızın gelişimi ve başarısı üzerinde yaratacağı olumlu etki konusunda çok iyimserim.”
Jassy, 1 Mayıs’tan itibaren şirket çalışanlarının haftada en az 3 günlerini ofiste geçirmelerini zorunlu kılacağını söylüyordu: “Yüz yüze çalışmanın işbirliğini ve inovasyonu beslediğine, şirket kültürünü güçlendirdiğine inanıyorum.”
Uzaktan çalışma taraftarı olmayan bir başka lider olan Goldman Sachs CEO’su David Solomon ise, “Ofise dönüş politikası, çalışanların yüzde 65’ini haftanın 5 günü işyerine geri getirdi. Varlık gösterdiğimiz bir kültür istiyorum” diye konuşuyordu.
Dünyada pek çok araştırma, hibrit/uzaktan çalışmanın verimliliği ve iş-yaşam dengesini beslediğine işaret etse de liderler çeşitli gerekçelerle, esnekliği mümkün kılan modellerden vazgeçme ve “ofise dönüş” stratejisi benimseme yolunda…
OFİSE DÖNÜŞ POLİTİKASI
Freelance işgücü pazar yeri Fiverr ve Censuswide, 2023 yılı başında 1.000’den fazla yöneticiyi kapsayan ‘Ofise Dönüş’ (Return to Office) anketi gerçekleştirdi. Buna göre, şirket liderlerinin yaklaşık yüzde 52’si, çalışanlarının haftada 5 gün ofise dönmelerini istiyor. Müdür ve üst düzey yöneticilerin yüzde 12’si ise çalışanların uzaktan çalışmasına izin verme konusunda esnek olduklarını kaydediyor.
Ofise dönüş konusunda en sert kararlardan birini yakın zaman evvel Twitter’ı satın alarak ofis politikalarını kökten değiştiren Elon Musk aldı.
Kasım ayında, “ofise gelmemenin istifa ile aynı anlama geldiğini” söyleyerek çalışanlara “ültimatom veren” Musk, başka bir yerde çalışmak için açık onay verilmediği sürece çalışanların haftada en az 40 saat ofiste olmalarının beklendiğini belirtiyordu.
Apple CEO’su Tim Cook da “yüz yüze işbirliğini” yeniden tesis etmeyi amaçladığını kaydederek, çalışanlara haftada en az 3 gün ofise dönmeleri gerektiğini söyledi. Çalışanlarının yarısından haftada 5 gün ofise dönmelerini ve diğer yüzde 40’ından da haftada birkaç gün gitmelerini talep eden JPMorgan da ofise dönüş politikası izleyen firmalardan…
GOOGLE’IN KARARI
Başta San Francisco olmak üzere bazı ofislerindeki çalışanlarından Nisan 2022’den itibaren haftada en az 3 gün ofise dönmelerini isteyen Google da “ofise dönüş” politikası izleyen şirketler arasında. Ancak Google’ın eski İK başkanı ve Humu’nun CEO’su Laszlo Bock’a göre, bu hibrit model çok uzun sürmeyecek.
Bock, 3 ila 5 yıllık esnek çalışma modelleri ve hibrit planların ardından Google’da ve diğer şirketlerde normal ofis içi programın başlayacağını öngörüyor. Hatta bu geçişin önümüzdeki birkaç yıl içinde gerçekleşmesini bekliyor. Ancak, Bock’a göre, bu yöntem aynı zamanda son derece tehlikeli:
“Bu çalışanlar için yapılacak en doğru şey olmayacak. Araştırmalarımız, çalışan verimliliği ve mutluluğunun mükemmel karışımının, 3 günün ofiste ve 2 günün uzaktan geçirildiği 3+2 programı olduğunu gösteriyor.”
Bock’a göre uzaktan/hibrit modelden vazgeçilmesinin ardında yönetimsel gerekçeler var: “Yöneticilerin çoğu 20 ila 30 yıldır ofislerde çalışıyor, dolayısıyla nasıl liderlik edeceklerini bildikleri, rahat ettikleri ortam. Tanıdık olana geri dönmek istiyorlar ve deneyimlerinin araştırmaların işaret ettiğinden daha üstün olduğuna inanıyorlar. Bununla birlikte, şirketler harika bir ofis içi deneyim vadediyor ama çoğu bunu yerine getiremiyor.”
TÜRKİYE’DE DURUM NE?
Türkiye’de araştırmalar ve uzmanların işaret ettiği ise ağırlıklı olarak, hibrit modelin kalıcı olacağı, ofislere tamamen dönüşün ise mümkün görünmediği yönünde. Bununla birlikte Andy Jassy ve David Solomon’un fikrini destekleyen az sayıda lider de var.
Türkiye’deki genel görüşü yansıtması açısından Mercer’ın araştırması önemli sonuçlar içeriyor. Mercer Türkiye CEO’su Dinçer Güleyin, Türkiye ofisi olarak gerçekleştirdikleri anketin sonuçlarını şöyle kaydediyor:
“2022 yılı ortasındaki araştırmada şirketlerin yüzde 80’inin uzaktan veya hibrit çalışma düzenine sahip olduklarını gördük. Bu modelde haftada 2-3 gün uzaktan çalışma uygulaması yaygındı. 2023 Mart anketinin ilk sonuçları da paralel bir sonuç ortaya koydu. Hâlâ önemli bölümü hibrit uygulamayı 2-3 gün uzaktan olacak şekilde devam ettiriyor.”
Fast Company’nin CEO Council üyeleri arasında yaptığı anket de benzer bir tablo ortaya koyuyor. Buna göre, katılımcıların yüzde 64’ü hibrit modeli benimsiyor.
MY Executive Kurucu Ortağı Müge Yalçın da benzer bir görüş paylaşıyor: “Türkiye’deki büyük şirketlerin önemli bölümü ‘hibrit’ çalışma modelini kalıcı hale getirecek gibi görünüyor. Yaptığımız araştırmalara göre de sadece uzaktan ya da ofisten çalışmaya göre ‘hibrit’ daha fazla kabul görüyor. Bu nedenle hibrit modelinin kalıcı olacağını düşünüyorum. Çünkü, yapılan araştırmalar çalışan memnuniyetini olumlu yönde etkilediğini gösteriyor.”
“BÜYÜKLERDE DAHA BAŞARILI”
Boyden Türkiye Ülker Lideri Murat Ergene’ye göre küçük şirketlerde hibrit çalışma sistemi henüz tam oturmadı. Ancak, kurumsal yapılarda hibrit sistem başarılı bir şekilde işler düzeye geldi. Bazı küçük ve orta ölçekli aile şirketlerinde ise patronlar hâlâ çalışanlarını işlerinde görmek isteyebiliyor. Ergene, “Çalışandan gerçek performans almak, işe geliş-gidiş saatini ölçmekle doğrudan ilgili bir konu değil. Bunun yolu çalışan bağlılığından geçer. Çalışanların şirkete ve birbirlerine bağlı hissedebilmelerinin bir dizi yolu var” diyor.
Pandemi sonrası uzaktan çalışma modelini izlemeye başlayan Alarko Holding, bu sürecin bitmesiyle ‘hibrit’ çalışma sistemine geçti ve ardından kalıcı hale getirdi. Alarko Holding CEO’su Ümit Nuri Yıldız, “Şubat 2022 itibarıyla çalışanlarımız haftada 4 güne kadar uzaktan çalışabilme imkânına sahipler” diye konuşuyor.
P&G Türkiye İK’dan Sorumlu Kıdemli Direktör Berna Yener Aksu, hibrit modele pandemiden önce geçtiklerine dikkat çekiyor: “Çalışanlarımız işe geliş ve çıkış saatlerini, iş ve yaşam koşullarına bağlı olarak düzenleyebiliyorlar. Haftada 2 gün evden çalışma olanağı var. Bunun yanı sıra yaz döneminde 1 ay boyunca uzaktan çalışmayı da teşvik ediyoruz.”
“HİBRİT MODELİ BENİMSEDİK”
PwC Türkiye’nin araştırmasına göre insan kaynakları liderlerinin yüzde 94’ü ‘hibrit’ çalışma modelinin daha kalıcı olacağına inanıyor. AstraZeneca Türkiye İnsan Kaynakları Direktörü Feyza Aysan, araştırmanın sonuçlarını önemli buluyor:
“Biz de çalışanlarımıza kendilerini en konforlu hissettikleri bu sistemle çalışma imkânı sunuyoruz. Şu an haftanın en az 3 günü ofiste çalışıyoruz. Çalışanlarımız, ofiste ve uzaktan çalışmak istedikleri günleri kendileri belirliyor.”
Pfizer Türkiye Çalışan Deneyimi Direktörü Seda Tamur Oğralı ise “Modelimiz doğrultusunda en az 2 günü ofisten, 3 günü uzaktan çalışma ile standart hale getirdik” diyor. Pfizer’ın sistemine göre, çalışanlar ofisten ya da diledikleri yerden çalışabiliyorlar. Yaz döneminde ise 3 ay ofise gelmeksizin tam süreli uzaktan çalışma modeli uygulanıyor.
“DEĞİŞİKLİK GÜNDEME GELEBİLİR”
Danone Türkiye de hibrit modeli kalıcı hale getirenler arasında. Danone Türkiye yönetim kurulu başkanı Cem Küçükkan, “Daha verimli bir iş ortamı yaratılmasını amaçladık ve yeni çalışma düzenimizde hibrit çalışmayı kalıcı hale getirdik” diye konuşuyor. Modelin detaylarını ise şöyle paylaşıyor:
“Danone Türkiye çalışanları her ayın 10 günü ofiste çalışmak koşuluyla, uzaktan çalışılan günlerde herhangi bir lokasyon kısıtlaması olmadan arzu ettikleri yerden çalışırken, yaz aylarına özel olarak ise çalışma esnekliğini 4 hafta diledikleri şehirden uzaktan çalışarak kullanabiliyorlar. Yeni çalışma düzenimizde, “Ebeveyn Dostu şirket olarak” Danoneli ebeveynler çocukları 1 yaşına gelene kadar uzaktan çalışmaya devam edebiliyor.”
Eti İcra Kurulu Başkanı Hakan Polatoğlu, 2023 yılı başından itibaren yönetmelik ve iş süreçlerinde revizyonları tamamlayarak hibrit çalışma modeline geçtiklerini; bununla birlikte verimsizlik veya şirket bağlılığı gibi konularda ölçümlemelerin devam ettiğini kaydediyor: “Yıl sonunda elde edeceğimiz sonuçlara göre değerlendirmemizi yapacağız. Şu anda bir sonuca varmak için erken diyebilirim. Hibrit uygulama detaylarında bazı değişiklikler mutlaka gündemimize gelecektir, ancak temel yaklaşım olarak bu modelden geri dönüş olasılığı şu anda gündemimizde değildir.”
‘ESNEKLİK’ KALICI OLACAK
QNB Finansbank İK Genel Müdür Yardımcısı Cenk Akıncılar, çalışanlar açısından zaman verimliliği ve iş/özel yaşam dengesi gibi başlıklar dikkate alındığında esnek uygulamaların kalıcı olacağını söylüyor. Ona göre bu hem yetenek çekmek hem de memnuniyet açısından önemli etkiler yapıyor:
“Çalışanlarımızla düzenli anketler yapıyoruz. Verimlilik anlamında oldukça pozitif geri dönüşler aldık. Çalışanlarımızın iş sonuçlarına ve beklenen performansın karşılanmasına bakılarak verimlilik ve memnuniyetin sağlandığı sonucuna ulaştık.” Akıncılar, genelde yüzde 65 ev, yüzde 35 ofiste zaman geçirecek, sinerji ve kurum kültürünün devam etmesine imkân verecek şekilde ilerlediklerini kaydediyor.
Danone Türkiye, çalışanların içgörüleri ve geri bildirimleri doğrultusunda ‘Yeni Gelecek Birlikte” adını verdikleri çalışma sistemini geliştirdi. Bu modelin hedefi daha verimli iş ortamı yaratmak ve hibrit çalışma düzenini kalıcı hale getirmekti. Danone Türkiye CEO’su Cem Küçükcan, “Bu modelde insanı merkeze aldık ve insanın işini yaparken kendisini iyi hissetmesi esenliğini göz önünde bulundurduk” diye konuşuyor.
Polisan YKÜ Mehmet Hacıkamiloğlu’na göre daha verimli, kaliteli ve hızlı iş süreçlerini beraberinde getiren dijital çözüm ve teknolojiler pandemide herkes tarafından deneyimlendi ve dünya bu deneyimden geri dönmeyecek. Hacıkamiloğlu, haftada 2 gün uzaktan çalışma imkanı sunduklarını, hibrit modelin yüzde 30 oranında tercih edildiğini paylaşıyor: Dünya yeni nesil insan kaynağına hazırlanıyor, yeni nesil hibrit çalışmaya çok hevesli. Biz de bu modelin gelecekte çalışanlar arasında daha da yaygınlaşmasını hedefliyoruz.”
HİBRİT MODEL NE GETİRDİ?
Mercer Türkiye CEO’su Dinçer Güleyin’e göre, yeteneklerin şirketlere çekilmesi ve elde tutulması için uzaktan/hibrit çalışma önemli bir kriter ve her geçen gün öncelik kazanıyor. Güleyin, “Bu çalışma modeline geçişle ilgili trendin devam etmesini ve bu modellere ait destek ödemesi çeşitliliklerinin ve tutarlarının artmasını bekliyoruz” diye kaydediyor.
Alarko Holding CEO’su Ümit Nuri Yıldız’a göre hibrit çalışma yaklaşımı, sağladığı esneklik ile “verimlilik”te artışı getirdi: “Bu sistem sayesinde çalışanlarımız işlerine daha çok odaklanabiliyor ve motivasyonlarının da artmasından kaynaklı üretkenliklerinde de pozitif bir artış görüyoruz. Bununla birlikte sürekli evden çalışmanın olduğu sistemde gördüğümüz ekip içerisindeki ya da ilgili meslektaşlar arasındaki iletişim kopukluğunun önüne geçebiliyoruz ve çalışanlarımızın yalnız hissetmemesini sağlıyoruz.”
P&G İnsan Kaynaklarından Sorumlu Kıdemli Direktörü Berna Yener Aksu da bu modelin verimliliği artırdığını vurguluyor: “Uygulamalarımızla çalışanlarımızın mutluluğunu artırmayı, iş-özel hayat dengesini sağlamayı ve daha da önemlisi zamanlarını kendi düzenlerine göre daha verimli kullanabilmelerini ve hayatlarını kendi ihtiyaçlarına göre düzenlemelerini amaçlıyoruz.”
“BİRLİKTELİK KRİTİK” DİYENLER
Eren Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Eren, yaygın görüşün aksine hibrit/uzaktan çalışma modelinden yana olmadığını paylaşıyor. Bu model ile işe gelip gitme zamanından, yemek ve servis giderlerinden tasarruf edildiğini, ancak olumsuz tarafları olduğunu kaydediyor:
“Pandemi sırasında zorunlu olarak mümkün olduğunca uzaktan çalışma sistemine kısmen uyduk. Ancak personelimizin fiziksel olarak bir araya geldikleri duruma nazaran verimlilik üzerinde bir düşme gözlemledik. Bir araya geldiklerinde hem sohbet edip sosyalleşiyorlar hem de akıllarına o anda gelen şirket sorunlarına ortak çareler buluyorlar.”
Yapı Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Başar Arıoğlu, pandemi sonrasında kademeli olarak ofislere döndüklerini ve 8 aydan fazla bir zamandır ofislerde tam zamanlı olarak çalıştıklarını paylaşıyor:
“Faaliyet gösterdiğimiz iş alanı, şantiyelerimizde bir arada olmayı gerektiriyor. Ekiplerin kaynaşması, yeni gelen personellerin iletişim ve ilişki ağını kuvvetlendirmesi açısından da birlikte olmayı kritik görüyoruz. Bunu elden bırakmamız mümkün gözükmüyor.” Bununla birlikte, hibrit çalışma modeline sıcak baktıklarını paylaşan Arıoğlu, “proje ve iş tempolarına göre bazı ekipler haftada 1 gün evden çalışabilecek” diye ekliyor.
%71: ADP Research Instıtute’ün 17 ülkede 32 binden fazla kişiyle yaptığı araştırmaya göre, 18-24 yaş arası çalışanların yüzde 71’i, işverenlerinin “tam zamanlı” olarak ofise dönmelerini istemesi halinde farklı bir şirket arayacaklarını söylüyor.
“GELECEK BU MODELDE”
- HİBRİT Bu çalışma modelinin iş hayatı-özel hayat dengesini kurmayı kolaylaştırdığını ve bu anlamda çalışan motivasyonuna katkısı olduğunu, öte yandan fiziksel buluşma olanağının azalmasının şirkete bağlılığı zayıflatabildiğini gözlemledik. Bunu gidermek için de ofis ya da ofis dışında programlar geliştiriyoruz.
- GELECEK Yapay zeka, otomatizasyon ve dijitalleşmenin getirdiği çözümler sektöre, pozisyona ve coğrafyaya bağlı olarak da olsa işin doğasını değiştiriyor. Bazı işlerin mekan ve zamandan bağımsız olarak yürüyebildiğini pandemi döneminde gördük.
- 4 GÜN ÇALIŞMA Batı ve Kuzey Avrupa’da dört gün çalışma denemeleri gerçekleşiyor. Esas olarak sanayi devrimiyle şekillenen modern çalışma hayatının bugünün ihtiyaçlarına uygun olarak dönüşeceğine inanıyorum. Hibrit de bu yeni dönemin çözümlerinden biri olarak farklı şekillerde kalıcı olacaktır.
SERKAN KAPTAN
TAV HAVALİMANLARI CEO
%42: Serbest çalışanlar (Freelance) üzerine kurulu Fıverr’ın anketi, çalışanların yüzde 21’inin, “hiçbir teşvik bizim ofise dönüşümüzü sağlayamaz” düşüncesinde olduğunu ortaya koyuyor. Yüzde 42’si ise ofise dönme talebi karşısında şirketten ayrılacaklarını belirtiyor.
LİDERLERİN ‘HİBRİT’ ANALİZİ
- Verimliliğe olumlu etki
Bora Tuncer
Schnieder Türkiye CEO
Rolleri izin verdiği ölçüde haftanın 2 günü uzaktan çalışma düzenini destekliyoruz. Hibrit model, çalışanlar tarafından sahiplenildi ve başarıyla uygulanıyor. Verimsizlik gibi bir durumla karşılaşmadık, üstelik motivasyonu artırdığını gözlemliyoruz. - Evden çalışan sayısı azalıyor
Mete Buyurgan
Ülker CEO
Çalışanlarımız dönüşümlü olarak 2-3 gün ofise geliyorlar. Evden çalışması gerekenler tamamen evi tercih ediyor. Ancak, evden çalışanların sayısı azalıyor. Şirkete daha fazla gelmeye
başladılar. Şu anda yüzde 60 ofis, yüzde 40 evden çalışıyor. Bu sene ofisten çalışanların sayısının yüzde 75’e yükseleceğini öngörüyoruz. Şu ana kadar verimsizlik yaşamadık. - Pozitif etkisi büyük
Cem Küçükcan
Danone Türkiye CEO
Uzaktan çalışma deneyimi, geleceğin çalışma şeklini hayal etmemizi ve geliştirmemizi sağladı. Yaratılan değer, alınan sonuçlar, şirket kültürüne katkısı ve işe yönelik motivasyonu, modelin doğru olduğunu gösterdi.
IBM NEDEN ‘EVDEN ÇALIŞMA’DAN VAZGEÇTİ?
- DENEY IBM, 1979 yılında Silikon Vadisi’ndeki Santa Teresa Laboratuvarı bir deney yaptı. Ofis ana bilgisayarındaki sıkışıklığı gidermek için 5 çalışanın evine terminaller yerleştirerek evden çalışmalarına olanak sağladı.
- TASARRUF 1983 yılına gelindiğinde yaklaşık 2 bin IBM çalışanı uzaktan çalışıyordu. IBM, 2009 yılındaki raporunda, “386 bin çalışanının yüzde 40’ının hiç ofisi olmamasıyla” övünüyordu. 58 milyon metrekareden fazla ofis alanını boşaltmış, 2 milyar dolar tasarruf etmişti.
- OFİSE DÖNÜŞ Yıllar sonra bir mart ayında, şaşırtıcı bir duyuru geldi: IBM, binlerce çalışanının yeniden ofislere dönmesini istiyordu. Bunun iki nedenden kaynaklandığı ileri sürüldü. Birincisi şirketin gelirleri o dönemde 20 çeyrek üst üste düşüyordu. İkincisi ise Google ve Apple gibi yeni şirketler bile uzaktan çalışmayı benimsememişti.
%64: Fast Company Türkiye’nin CEO ve patronlar arasında yaptığı ankete katılanlar, “Hangi modeli uyguluyorsunuz?” sorusuna, yüzde 64 ile “hibrit” yanıtını verdi. “Geleneksel” (ofis) yüzde 30, ‘uzaktan” yüzde 6’da kaldı.
“EN VERİMLİSİ HİBRİT ÇALIŞMA”
- Haftada 2 gün evden çalışmak insanlar ve kurumlar için iyidir.
- 1600 kişiyle 6 ay boyunca yapılan ve 3 günü ofiste geçirmeyi gerektiren bir çalışma da bunu destekliyor. Araştırmaya göre bu şirketlerde “işten ayrılma” yüzde 35, hastalık izinleri yüzde 12 azaldı. Memnuniyet arttı. Performansa olumsuz bir etkisi olmadı.
PROFESÖR ADAM GRANT
WHARTON BUSINESS SCHOOL
%26: Fast Company anketinde, verimliliğe etki de soruldu. Katılımcıların yüzde 26’sı “verimliliğimiz arttı”, yüzde 31’i “bir değişiklik olmadı”, yüzde 24’ü ise “verimlilikte düşüş oldu” yanıtını verdi.
BAZI ŞİRKETLERDE ‘HİBRİT’ UYGULAMALARI
- Alarko Holding
Haftada 4 gün uzaktan çalışma. - AstraZeneca
Haftanın en az 3 günü ofiste çalışma. - P&G
Haftada 2 gün evden çalışma. - Pfizer
Haftada 3 gün uzaktan çalışma - QNB Finansbank
Haftada yüzde 65 ev, yüzde 35 ofiste çalışma. - Danone
Her ayın 10 günü ofiste çalışmak koşuluyla, uzaktan çalışma. - Ülker
Haftada yüzde 60 ofis, 40 evden çalışma. - Polisan
Haftada 2 gün uzaktan 3 gün işyerinde çalışma. - Schneider
Haftanın 2 günü uzaktan çalışma.
“KARİYER İÇİN DÖNÜŞ ŞART”
- İŞ VE KARİYER Evden çalışmak isteyenler ‘İş Ülkesi’ndedir (Jobland). Ofisten çalışanlar ise ‘Kariyer Ülkesi’ndedir (Careerland).
- OFİSLER Birçoğumuz ‘İş Ülkesi’ zihniyetine kapıldık. Eğer ‘Kariyer Ülkesi’ndeyseniz, becerilerinizi geliştirmeniz, başkalarından da öğrenmeniz ve dolayısıyla iş arkadaşlarınızın etrafında olmanız gerekir.
JAMES GORMAN
MORGAN STANLEY CEO
%22: Fast company anketinde, Türkiye’deki CEO ve patronlar, çalışma modellerinin geleceğine ilişkin olumlu yanıt verdiler. Katılımcıların yüzde 22’si “hibrit model ile devam eder, uzaktan çalışma gün sayısını azaltırız” görüşünü dile getirdiler. Yüzde 8’i ise “hibrit model ile devam eder, uzaktan çalışma gün sayısını artırırız” yanıtını verdi.
