“Sonraki adımımız ‘re-commerce’”

YAZI: M. RAUF ATEŞ
FOTOĞRAF: HÜSEYİN ALSANCAK

Türkiye’nin önde gelen turizm gruplarından birinin genç kuşak bireyi Taner Aksoy’un ülkeye yeni döndüğü dönemdi. ABD’deki üniversite eğitimi sonrasında geldiği İstanbul’da bir akşam arkadaşlarıyla yemekte buluşmuştu. Konu döndü dolaştı ve Taner Aksoy’un aracını satmasına geldi. Arkadaşlarından görüş almak istediğinde 2000 yılının Türkiye’sinde ilk akla gelen gazete önerilecekti.

Hemen yakındaki gazete getirildi ve satıştaki araçlara bakıldı. Ancak, verilen bilgilerin birkaç kelimeyle, çok sınırlı bilgiyle yer aldığını gördü. Fotoğrafın ise ‘F’si yoktu. Bunun üzerine arkadaşlarıyla başlayan “Kafa yorma” sürecine girdi. “İkinci el iş daha iyi nasıl yapılabilir?” sorusunun yanıtı aranırken, internet fikri ortaya çıktı. Hatta kardeşi Mert Aksoy’un anlatımına göre ‘Sahibinden.com’ ismine de o akşam karar verildi. Çünkü, seri ilan sayfalarında en çok kullanılan kelime “Sahibinden” idi.

İsim de bulununca Sahibinden.com internet sitesi için yola çıkıldı. İlk kadro 3 kişi idi ve 1.5-2 yıl boyunca bu sayıyla yol alındı. 2007 yılına geldiğinde ise 30 kişiye ulaşıldı.

Büyüme sürecine gidilirken ise şirketin yönetimine şimdiki genel müdür Burak Ertaş getirildi. 2009 yılında Turkcell’den transfer edilen Burak Ertaş, şimdi çok başka bir boyuta dönüşen Sahibinden.com’un “25 yıllık” dönüşüm yolculuğunu ve geleceğini Fast Company dergisine anlattı:

“KAPI KAPI DOLAŞILDI”

Sahibinden.com 2000 yılında kuruldu. İlk başladığında sadece 6 kategori ve yaklaşık 2 bin 700 ilan vardı. O dönemde ilan toplamak büyük bir zorluktu. Bu zorluğu aşmak için kapı kapı dolaşıldı, insanlarla birebir görüşüp ikna etme çabaları yapıldı.

Ancak, bunun kadar önemli bir zorluğu ise teknoloji oluşturdu. Yazılımda da çok ciddi geliştirmeler yapıldı. Sıfırdan başlamış bir projeye iyi yazılımcı bulmak, şimdi zor, o zaman ise çok daha zordu.

Bu süreçte altyapı birçok kez değiştirildi; veri tabanı sistemleri yeniden yazıldı. Bunun yanı sıra veri bulma ve insanlara bu platformu kullanmaları için alan yaratma konuları da çaba gerektiriyordu.

Taner Bey’in ABD’de işletme ve pazarlama alanlarında aldığı eğitim, markanın başarısında çok etkili oldu. Bu sayede iletişim stratejilerini en baştan itibaren doğru bir şekilde kurguladılar. Ufak bütçelerle çok iyi işler yapabildiler. Bu süreçte izlenen stratejide 3 konuya öncelik verildi: ‘İyi bir marka yönetimi, kaliteli teknoloji ve en iyi insanlarla çalışmak.’

STRATEJİK FARK YARATTI

Şirketin ilk 10 yılı oldukça zorlu geçti. Sürekli zarar eden bir şirket olarak yoluna devam etti. Ancak, bu yılların tamamen bir yatırım olduğunu unutmamak gerekiyor. Teknolojik altyapıya, markaya ve iç iş süreçlerine ciddi yatırımlar yaptık. Taner Bey’in stratejisi başından beri çok netti: ‘Kaliteli ilanlarla çalışmak.’ Bunun için ilk günden itibaren bir moderasyon ekibi kurduk. Bu ekip, içeriği hukuki ve kalite açısından da kontrol etti. Sektörde alışılmış bir yöntem olmadığı için çok önemli stratejik bir fark yarattı.

Sektörde bu konuda iki farklı strateji var: İlki, denetlemeden herkesin içerik göndermesine izin vermek. Bu, düşük maliyetli bir yöntemdir ama kaliteyi düşürür. İkincisi ise içerik girişlerini mümkün olduğunca kontrol ederek daha kaliteli bir deneyim sunmaktır. Biz başından beri bu stratejiyi benimsedik ve uzun vadede bize avantaj sağladı.

KRİTİK DÖNÜM NOKTASI

Ben ekibe 2009 yılının sonunda genel müdür olarak katıldım. Daha önce benim için okul gibi olan Turkcell’de katma değerli servisler bölüm başkanıydım. Şirkete katıldığımda ekipte 80-90 kişi vardı. Çok motive, amatör ruhla çalışan bir ekipti. Ancak kurumsallaşma ve teknolojik altyapı konularında ciddi eksikliklerimiz vardı. Örneğin, 2009’da şirkete katıldığımda mobil site yoktu. Kökenim nedeniyle o dönemde mobil internetin geleceğini öngörmek benim için zor olmadı. 3G’nin 2009 yılında gelmesiyle mobil internet hızla büyümeye başladı ve yeni bir rekabet alanı yarattı. Beraberinde yazılım kökenli biri olarak teknolojiye ağırlık verdim, teknolojiyi işimizin merkezine koydum.

Dönüm noktalarımızdan biri 2009 yılıdır. O yıl sayfa görüntüleme sayımız 1 milyar civarındaydı, bugün 15,5 milyara ulaştı. Bu artışın ardında, hem teknolojik yatırımlarımız hem de kaliteli içerik stratejimiz var. Kazandığımızı işimize yatırmaktan çekinmedik. Mobil dönüşüm ve kullanıcı deneyimine yaptığımız yatırımlar büyümemizi hızlandırdı. Taner Bey ile iletişimimiz en başından itibaren çok güçlüydü. Benim detaylara olan dikkatimi ve teknolojik yatırımlara olan ilgimi her zaman destekledi. Ekibin motivasyonu, markaya olan inancı ve amatör ruhu bu başarıdaki en büyük etkenlerden biridir.

‘BU İŞ OLDU’ ANI!

2011’de biz Türkiye’nin ilk e-ticaret uygulamasını Android ve iOS’ta çıkarttık. Bu uygulama için 13 ay kadar bir süre çalıştık. iOS uygulamamız çıktıktan sonra tam 8 hafta boyunca Türkiye’de birinci sırada kaldı.

Facebook ve Instagram gibi dev uygulamaları geride bırakarak bu sırayı korumayı başardı. Ben o dönemde her gün kontrol ediyordum; bu büyük bir başarıydı. Bu uygulamaların etkileri 2012’de şirketin iş sonuçlarına net bir şekilde yansıdı, trafiğimizde dramatik bir değişim yaşandı. İnsanlar mobil kanallara yoğunlaştı ve bu süreçte herhangi bir trafik kaybı da yaşamadık.

Geldiğimde mobil web sitesi ve mobil uygulamaların eksikliğini büyük bir sorun olarak gördüm. Bu alanda bir hamle yapılmazsa, bir başkası bu pazara hızla girip çok büyük bir pazar payı alabilirdi. O dönemde de çok sayıda oyuncu vardı.

Bugün 100’ün üzerinde emlak platformu, 40-50 civarında araç ilan platformu ve daha pek çok farklı kategoride uygulama var. Dolayısıyla, mobil stratejimiz bizim için kritik bir başlangıç noktası oldu. Bugün trafiğimizin yüzde yüzde 91-92’si mobilden geliyor.

TEKNOLOJİ ŞİRKETİNE DÖNÜŞÜM

Teknolojik altyapıda büyük dönüşümler yaptık. Şirketin büyümeye geçiş döneminde eksiklikleri gidermek çok önemliydi. Ben bu durumu bir nevi “uçağı, kalkış sırasında tamir etmeye” benzetebilirim. İlk yaptığım şey, pazarlama ve ürün yönetiminden sorumlu olacak üst düzey bir yönetici transfer etmek oldu. Ardından, 4 ay sonra CTO’muzu ekibe kattık. Bu transferler, ekibimizi güçlendirdi ve teknolojik altyapımızı iyileştirme çabalarımızı hızlandırdı. 15 yıldır teknolojiye yatırım yapmaya devam ediyoruz. Şu anda şirketimizde 300 kişilik bir teknoloji ekibimiz var. Ekibi bu yıl daha da büyüteceğiz ve sayıyı 350’lere çıkarmayı hedefliyoruz.

Tam anlamıyla bir teknoloji şirketine dönüştük. Ancak, bu dönüşümü yaparken ticari iş modellerimizi de yeniden gözden geçirdik. Şimdi sahip olduğumuz iş modeline, “freemium” adını veriyoruz. Bireylere belirli sınırlar dahilinde ücretsiz hizmet sunan bir modelden söz ediyorum. Model size son 12 ayda 1 ilan ücretsiz verme olanağı sunuyor. İkinciyi vermek istediğinizde makul bir ücret talep ediyor. Çünkü, eğer ikinci araç ilanı veriyorsanız, büyük olasılıkla bu işin ticaretini yapıyorsunuzdur diye düşünüyoruz.

Kurumsal kullanıcılarımız platformumuzda bir “mağaza” açıyor ve dijital hizmetlerimizi kullanabiliyorlar. Aslında iş modelimiz daha çok “Software as a Service” (SaaS) olarak tanımlanabilir. Aylık bir ücret ödüyorlar ve aldıkları ürünlerin özelliklerine göre fiyatlar değişebiliyor.

GELECEK İÇİN YATIRIM

Geçmişte bazı stratejik satın almalar yaptık. Bu yatırımların amacı, yeni iş alanlarına girmekti. Bunlardan biri “Otobid” adlı markamız. Otobid, bireysel olarak aracını satmak isteyen insanlar için çok yenilikçi bir çözüm sunuyor. Normalde insanlar aracını satarken notere gitmek, ustaya götürmek, doğru fiyatı bulmak gibi birçok zorlukla karşılaşıyor. Otobid bu süreci çok kolaylaştırıyor. Aracınızın bilgilerini platforma yüklüyorsunuz ve kurumsal alıcılar açık artırma yöntemi ile aracınızı satın alıyor.

Bir diğer yatırımımız “Autoking”. Bu marka, Otobid ile birlikte doğal bir tamamlayıcı rolü oynuyor. Araçların açık arttırmaya sunulmadan önce ekspertizden geçmesi gerekiyor. Autoking, bu hizmeti en kaliteli şekilde sunarak hem bireysel satıcılara hem de galericilere büyük bir kolaylık sağlıyor. Bunun dışında, gelecekte Autoking’in servis alanını daha da genişletmek için planlarımız var.

GELECEK NE GETİRECEK?

Bizim bir sonraki adımımız “re-commerce” olacak. İngilizce “re-commerce” deniyor, yani “yeniden ticaret”. Ancak burada “re-commerce” kavramına ikinci bir anlam katıyoruz. Bu yenilik ile insanlarımıza ve ekonomiye değer kazandırmayı hedefliyoruz. Markamızın lansmanını henüz yapmadık ama bir, bir buçuk ay içerisinde yapmayı planlıyoruz.

Biliyorsunuz, 2018-2019 yıllarından itibaren Ticaret Bakanlığı tarafından lisanslı elektronik yenileme merkezleri kurulmaya başlandı. Bu merkezlerde telefon, tablet, bilgisayar gibi elektronik cihazlar, standartlara uygun şekilde yenileniyor. Biz de bu yenileme merkezleri için bir pazar yeri oluşturuyoruz. Elektronik cihazlarını satmak isteyen insanlar, bizim platformumuz üzerinden bütün elektronik yenileme merkezlerinden fiyat alabilecek. Aynı zamanda yenilenmiş elektronik cihazlar da platformumuz üzerinden satın alınabilecek.

Bir diğer planladığımız alan ise finans sektörüne yönelik iş birlikleri. Şu anda bir banka kurma gibi bir hedefimiz yok, ancak mevcut finans kurumlarıyla iş birliği yaparak tüketicilere ve küçük işletmelere kredi olanakları sağlamaya yönelik çalışmalarımız var. Bu yatırımları bu yıl içerisinde hayata geçirmeyi planlıyoruz.

CEO’NUN 3 ÖNCELİĞİ

Üretken yapay zeka
Kusursuz müşteri deneyimi
Çalışan mutluluğu ve sadakati

SEKTÖR İÇİN KRİTİK RAKAMLAR

Sahibinden.com’u sektöründe farklı yere koyan, gelecek için potansiyel işaret eden rakamlar…

İLK 4
DÜNYA Dünyada ilk 4’te yer almak önemli bir başarı. Ancak, teknoloji, özellikle yapay zekada çok daha öndeyiz.
%75
GELİR Gelirlerimizin yüzde 75’i ticaret yapan esnaf ve şirketlerden, geri kalan yüzde 25 ise bireysel kullanıcılardan oluşuyor.
8-9 KEZ
KULLANICI Aynı dönemde 64,4 milyon kullanıcı, platformumuzu kullandı. Bu rakamlar, her bir kullanıcının ayda 8-9 kez platforma girdiğini gösteriyor.
548.5 MİLYON
ZİYARET Bizim için ‘kullanım’ sayfa sayısı ile ‘sayfa görüntüleme’ rakamlarıdır. 2024’ün ağustos ayında 548.5 milyon ile tüm zamanların ziyaret rekorunu kırdık.
4 KİŞİDEN 1’İ
ONLINE Türkiye’de interneti olan her 4 kişiden 1’i e-ticaret, bunlarda 3 kişiden 1’i ise mobil alışveriş yapıyor. Bu nedenle ilancılık güçlü bir büyüme potansiyeline sahip.

POTANSİYEL HÂLÂ BÜYÜK

Sahibinden.com CEO’su Burak Ertaş, 25 yıl önce 3 kişiyle başlayan yolculuğun devamı için de iddialı konuşuyor…

OYUNCU ÇOK
Emlak sektöründe çok sayıda oyuncu var. Ancak, doğru yatırımlar ve markalaşma stratejileri uygulandığında bir oyuncunun ciddi şekilde büyüyerek pazarın çoğunu elinde tutması olası. Diğer oyunculara da her zaman yer kalır.
YENİ İŞLER
Hedefimiz, teknoloji ve inovasyonu en etkin şekilde kullanarak hem sektörel payımızı artırmak hem de vatandaşların ekonomik değerlerden daha fazla faydalanmalarını sağlamak.
HAVUZDAKİ PAY
Emlak ve ikinci el araç ticaretinde ‘toplam komisyon’ havuzundaki payımıza odaklanırız. Dünyada emlak ticaretinde bu oran yüzde 5-6 civarındayken, bizde şu an yüzde 2 civarında. Benzer şekilde, ikinci el araç satışından elde edilen gelirdeki pay dünyada yüzde 7-8 seviyesindeyken bizde yüzde 1 civarında. Bu alanda potansiyel görüyoruz.
İKİNCİ EL
Elektronik cihaz yenileme, emlak ve araç ticareti gibi farklı alanlarda öne çıkan projelerimiz, hem ekonomiye katma değer yaratacak hem de insanların yaşamını kolaylaştıracak.
TASARIM
Şu anda yeni bir ürün üzerinde çalışıyoruz. Bu ürün, fotoğraflardaki evlerin veya odaların dekorasyonunu yapay zeka yardımıyla farklı tarzlara göre değiştirmeye olanak tanıyor. Fotoğraflardaki eşyaları yapay zeka ile söküp, örneğin İskandinav, rustik ya da klasik gibi farklı döşeme tarzlarına dönüştürebiliyorsunuz.