Titanyum Ekonomisi’nin geri dönüşü

Önde gelen sanayicilerden biri, Türkiye’de reel ekonominin, özellikle imalatın son yıllarıyla ilgili değerlendirme yaparken şu rakamlara dikkat çekiyordu:

“Türkiye’de imalat sanayinin GSYİH’daki payı 2013 yılında yüzde 26’ya yakındı. 2021’de yüzde 22’nin biraz üstünde, 2022’de ise yüzde 19 düzeyinde gerçekleşti.”

Ona göre, e-ticaretin, ulaşımın ve turizmin hızlı arttığı bu dönemde bir miktar gerileme normal… Ancak, 6 puandan fazla düşüş, imalat sanayinin gücü açısından çok kritik… Çünkü, Türkiye’de ihracatta lokomotif görevini doğal olarak imalat sanayi üstlenmiş durumda. En çok istihdam yaratan grup da yine sanayiciler olarak öne çıkıyor. 2021 sonu itibarıyla 4.7 milyon kişi bu sektörde çalışırken, ticaret 3 milyon, ulaştırma ve konaklama 1’er milyon kişiye iş sağlıyor.

Bu tablo son yıllarda sadece Türkiye değil, dünyada da eleştiriliyor. Ekonominin gerçek lokomotifi olan imalat sanayinin, özellikle de yüksek teknolojili üretimin göz ardı edildiğine dikkat çekiliyor. Örneğin, ABD’de 10 yıl önce 11.6 milyon kişi bu alanda çalışırken, 2021 yılının kasım ayında 12.5 milyona yükseldi. ABD’de GSYİH’nın yüzde 11’ini temsil etmesine rağmen McKinsey Global Enstitüsü’ne göre sermaye yatırımının yüzde 20’si, ihracatın yüzde 60’tan fazlası ve Ar-Ge’nin yüzde 70’ini üretim sektörü yönlendiriyor.

Fernweh Group CEO’su Nick Santhanam, arkadaşlarıyla yazdığı “Titanium Economy” adlı kitabında tam da bu konuya vurgu yapıyor. “Dünya çapında üretim yapmalarına, yüksek performans göstermelerine ve ülkenin kapsayıcı büyümesine katkılarına rağmen” üretimin göz ardı edildiğine dikkat çekiyor. Nick Santhanam, “Bu grupta yer alan şirketlerin önemli bölümü, çok kritik üretim yapmalarına rağmen medyanın dikkatini çekmiyor. Üstelik çalışanlarına daha fazla ödeme yapıyorlar. Hizmetler sektöründe ortalama yıllık ücret 30 bin dolarken, sanayide 63 bin doları buluyor” diye konuşuyor.

Titanyum ekonomisi nedir?

McKinsey’nin danışmanlarından Asutosh Padhi, “Titanyum ekonomisi, ekonomik geleceğin mihenk taşı olan endüstriyel teknoloji sektörünü temsil eden yeni bir tanımlamadır” diye konuşuyor. Ona göre, bu gruptaki şirketler, tüketicilerin satın almadığı, ancak hepimizin bağımlısı olduğu sektörlerdeki kurumlardan oluşuyor. Havacılıktan geri dönüştürülmüş orman ürünlerine, otomobil yan sanayinden kimyasal ürünlere kadar üretimin çeşitli alanları da bu gruba giriyor.

Nick Santhanam, “titanyum” ekonomisiyle ilgili şu kritik bilgileri veriyor:

• ABD’de olduğu gibi bütün dünyada üretim yanlış anlaşılıyor, takdir edilmiyor ve gerçek anlamda değeri bilinmiyor.
• Tüketici, yatırımcı ve işgücünden oluşan geniş kitle için Amazon, Facebook, Apple, Netflix ve Google gibi şirketlerin algısı daha büyük.
• Ancak Covid, endüstriyel şirketlerin tüm hayatımızı kapsadığını ve önemini bir kez daha gösterdi.
• Titanyum ekonomisinin içine, kendi müşteri ve rekabet dinamiklerine sahip 90’dan fazla mikro sektör giriyor. Hepsi de, yatırımcılarına mükemmel getiriler sağlayan ve en son yenilikleri sağlayan şirketlerden oluşuyor. Örneğin, günümüzün yarı iletken endüstrisinin bel kemiği olan hassas imalatları bu gruptaki şirketler üretiyor.

Neden sanayi daha kritik!

Büyüme döngüsü göz önüne alındığında toplum için sahip olunması gereken bir şey. Çünkü, tipik bir sanayi şirketi daha fazla işçi çalıştırır, işgücünün daha geniş bir bölümünü (örneğin, üniversite diplomasına gerek olmayan) kapsar ve tipik hizmet işlerinden daha fazla ödeme yapar.

Sağlıklı bir endüstriyel şirket, çevresine daha varlıklı bir işgücü ve topluluk sağlar. Modern ve yeniden yapılanmış bir sanayi sektörü, yüksek ücret ödemesi, yükselen hisse senedi fiyatları ve altyapı yatırımlarıyla ülkeye büyük katkı yapar.

• Titanyum ekonomisindeki şirketlerin birçoğu, S&P 500 ve Nasdaq 100’dekilerden daha iyi performans gösterir.
• Bu gruptaki şirketler dayanıklıdır. Perakende ve teknoloji alanında görülen ‘hızlı’ yükseliş ve düşüşler burada görünmez. Üstelik ‘kâr marjları’ da yüksektir.
  Son yıllarda bu sektörlere yönelik algı zayıftı. Sanayi sektörü yanlış anlaşıldı, yeterince takdir edilmedi ve değer görmedi.

“GÜÇLÜ İMALAT SANAYİ GLOBAL AVANTAJ SAĞLIYOR”

1. Yüksek nitelikli bir imalat sanayinin, ülke ekonomilerinin sürdürülebilirliği ve geleceği açısından hayati ve son derece stratejik bir öneme sahip olduğu inancındayım.
2. Ekonomik verimliliğin artmasına ve büyümeye katkı sağlayan imalat sanayi, diğer sektörlerden aldığı iş gücüyle de ülkenin istihdam açığını kapayan en önemli araçlardan biridir. Çünkü, imalat sanayinde istihdamın artması, ortalama emek üretkenliğinin de artmasına katkı sağlar.
3. İmalat sanayi, ülkelerin küresel rekabetteki gücünü de ortaya koyar. Bu sanayi ürünleri, çoğunlukla uluslararası ticarette yer alır ve küresel rekabetin artmasına yol açar. Bu nedenle de küresel rekabete dayalı imalat sanayi sektörlerine sahip ülkelerin refah düzeylerini uzun vadede daha fazla artırdıklarını görüyoruz.
4. Geçmişten günümüze kadar teknolojik yeniliklerin ortaya çıkması ve diğer sektörlere yayılmasında imalat sanayi her zaman önemli bir rol oynadı, oynamaya da devam edecektir.
5. İmalat sektörüyle yenilikçi faaliyetleri yürüten gelişmekte olan ülkeler, gelişmiş ülkelerden daha fazla yatırım çekebiliyor. Bu ülkelerde imalat sanayi katma değerinde, Ar-Ge harcamalarında, nitelikli işgücünde ve ihracatta önemli artışlar yaşandığını görüyoruz.

NEDEN ÖNEMLİLER?

• Geniş bir şirket grubunu temsil ediyorlar. Yüzde 80’i KOBİ’lerden oluşuyor.
• Ekonominin itici gücü. Türkiye’de GSYİH’nın yüzde 19’unu, ABD’de yüzde 11’ini oluşturuyor.
• İhracatta sanayi ürünlerinin payı yüzde 95 düzeyine ulaştı.
• Büyük bir istihdam kaynağı. Türkiye’de 3 milyondan fazla kişiye iş sağlıyor.
• İmalat sanayinde çalışan maaşları, diğer sektörlere göre yüzde 70-100 arasında daha fazla olabiliyor.