Fast Company Türkiye
Koronavirüsün bulaşmış olduğu biri henüz enfeksiyon belirtisi göstermemişse kendini iyi hissedebilir ve günlük işlerine devam edebilir. Hal böyle olunca virüs de o kişiyle beraber gittiği her yere taşınmış olabilir.
Bütün bu sebeplerden dolayı koronavirüs salgınının yayılmasını önlemeye yönelik küresel çabanın önemli bir parçasını, henüz enfeksiyon belirtisi göstermemiş kişilerde enfeksiyonları hızlı bir şekilde tespit edebilen testlerin geliştirilmesi oluşturuyor.
Caltech araştırmacıları bu sorunun üzerine düşerek, kanın hızlı bir şekilde analiz edilmesi yoluyla koronavirüsün ‘evde’ teşhisini sağlayabilen düşük maliyetli bir test geliştirdiler. Bu test herhangi bir doktor yardımı olmadan 10 dakikadan az bir sürede size Bluetooth üzerinden sonuçlarınızı gönderiyor.
Araştırmayı yapan Wei Gao ve ekibi SARS-CoV-2 RapidPlex adını verdikleri, kandaki, tükürükteki veya terdeki bileşikleri kablosuz sensörler aracılığıyla analiz edebilen bir sistem geliştirdiler. Gao ve ekibinin geliştirdiği bu sensörler, grafenden yapıldı. Bir plastik üzerinde birden fazla bulunan geniş gözenekler sensörün küçük miktarlarda bulunan bileşikleri bile yüksek doğrulukla algılayacak kadar hassas olmasını sağlıyor.
Kan veya tükürük grafen sensörüyle temas ettiğinde, yüzeydeki gözenekler SARS-CoV-2 virüsünü ve onunla ilişkili olabilecek antijenler ve antikorlarla birlikte analiz ediyor. Bir dizi biyokimyasal işlem sonrasında virüste bulunan maddeler grafene bağlanıyor ve elektronik olarak tespit edilmelerini olanaklı kılıyor. Sensör yalnızca aktif bir enfeksiyonununuz olup olmadığını değil aynı zamanda geçmiş bir enfeksiyondan bağışıklık taşıyorsanız da bunu test sonuçlarında gösteriyor. Gao, “Birkaç dakika gibi kısa bir sürede, sonuçları aynı anda analiz edebiliyoruz, böylece erken enfeksiyon, bağışıklık ve ciddiyet dahil olmak üzere enfeksiyon hakkında tam bir resim elde ediyoruz” diyor.
Şimdiye kadar Gao ve ekibi, laboratuvarda SARS-COV-2 RapidPlex sistemini, koronavirüs için test yaptırmış kişilerden tıbbi araştırma amacıyla alınan az sayıda kan ve tükürük örneğiyle laboratuvarda test etti. Gao, ön sonuçlar sensörün son derece hassas olduğunu gösterse de doğruluğunu kesin olarak belirlemek ve çalışmalarının onaylanması için sensörün laboratuvar numuneleri yerine hastane gibi klinik bir ortamda daha büyük ölçekli bir testten geçmesi gerektiği konusunda uyarılarda bulunuyor.
Gao’nun açıklamasına göre, bu kit hamilelik testine çok benziyor. Yaygın olarak kullanıma sunulması ne kadar sürer sorusuna ise Gao, “Gerçekçi olmak gerekirse bir yıl sürebileceğini düşünüyorum. Tabii eğer ciddi bir şekilde üzerine düşersek” diyor. Daha sonra geliştirilen bu teknoloji hükümet tarafından onaylanabilir, üretilebilir ve bir kişinin sipariş edebileceği bir tür kit halinde insanlara ulaştırılabilir.
Halihazırda kullanılan koronavirüs testlerinin sonuçlarını beklemek genelde saatler hatta günler sürebiliyor. Bu teknolojiler aynı zamanda pahalı ve karmaşık ekipmanlardan oluşurken Gao ve ekibinin sistemi basit ve maliyet anlamında 5 sente oluşturulabiliyor.
Bütün bu gelişmeler inanılmaz derecede umut verici olarak karşılanıyor ancak bu teknolojinin kullanıma sunulması, onaylanmış bir aşıdan muhtemelen daha uzun sürecek. Bu durum Gao için önemli değil. Aşı olduktan sonra bile kişisel bağışıklığımız sonsuza dek sürmeyecek. Üstelik koronavirüs salgını yıllarca devam edebilir. Gao, kısa süre içinde evde yapılan bu test kitinin koronavirüse yetişmese bile bir sonraki salgını atlatmaya yardımcı olacağını düşünüyor.
Evet, havada potansiyel olarak ölümcül bir virüsün olduğu bir dünya olası… Ancak 10 dakika içinde siz ve bir arkadaşınız basit bir test yapabilir, birlikte rahat ve güvenli bir şekilde akşam yemeği yemenin tadına varabilirsiniz.
KAYNAK: Fast Company
