Fast Company Türkiye
YAZI ANDREW FENNELL
İş başvurunuzun mülakat aşamasına geldiyseniz, büyük olasılıkla o iş için gereken yetenek ve deneyime veya en azından sizi kolayca eğitecekleri kadar deneyime zaten sahipsiniz demektir. Ancak yine de mülakatı yapan kişinin, hayattaki hedefleriniz ve hobileriniz hakkında kişisel sorular soracağı ve şirkete uygun olup olmayacağınızı belirlemeye çalıştığı resmi olmayan ‘kültürel uyum’ testini geçmeniz gerekecek.
Bir sonraki mülakatta karşınıza çıkabilecek kültürel uygunluk testi soruları ve nasıl cevap vereceğinizi merak ediyorsanız, okumaya devam edin…
“İŞ DIŞINDA NELER YAPARSINIZ?”
İşverenler, ilgi alanlarınız ve hobileriniz hakkında bir fikir edinmek ve hatta iş-yaşam dengesini nasıl kurduğunuzla ilgili bir fikir edinmek için bu soruyu sorar. Ayrıca, ne kadar aktif ve dışa dönük bir kişilik olduğunuzu görmeleri için de iyi bir sorudur çünkü başvurduğunuz şirket ya da organizasyon, katılımınızı gerektiren birçok etkinlik veya grup aktivitesi düzenleyebilir.
Bu soruyla karşılaştığınızda, özgeçmişinize zaten dahil ettiyseniz, hobilerinizden bahsetmek en iyisidir. Ancak, eski hobilerinizden, Netflix’te izlediklerinizden ya da hafta sonu sinemaya gitme alışkanlığınızdan bahsetmek pek iyi bir fikir değil. Bunun yerine hayır kurumu işleri, gönüllülük faaliyetleri, tırmanış aktiviteleri, dil öğrenme gibi entelektüel uğraşılar ve sportif turnuvalara katılım gibi kültürel profilinize değer katan hobilerinizi anlatmalısınız.
“SON OKUDUĞUNUZ KİTAP NEDİR?”
İşe alım görevlileri bu soruyu 2 nedenden dolayı sormayı çok sever: Birincisi, çok hafif, yüzeysel bir soru gibi görünür. İkincisiyse basit görünmesine rağmen aslında mülakat yapılan kişi hakkında eleştirel düşünme becerileri, edebi zevki ve analitik becerileri hakkında ipuçları verir. Bu soru sorulduğunda iyi bir izlenim bırakmak için hem kurgusal olmayan hem de kurgusal bir kitap için önceden bir cevap hazırlayın. Çünkü mülakatı yapan kişi en son okuduğunuz “kurgu dışı” veya “kurgu” kitabı sorarak sizi şaşırtabilir.
Her iki kategori için de etkileyici bir kitap seçin ve şu sorulara cevaplar hazırlayın:
-Bu kitabı neden okudum?
-Kitap ne hakkında?
-Kitabı kim yazdı?
-Kitap bana hangi önemli dersi verdi?
“TUTKULU OLDUĞUNUZ KONULAR HANGİLERİ?”
İyi bir mülakatın anahtarı dürüst olmaktır. O yüzden ‘sonuç almak’, ‘insanlara yardım etmek’ veya ‘çok çalışmak’ gibi klişe cevaplardan kaçının. İşe alım görevlisi, ne kadar çalışkan olduğunuzu CV’nizden zaten görebilir.
Bu soruyu kişisel veya profesyonel yaşamınızda size ilham veren şeyleri anlatmak için kullanabilirsiniz. Tutkularınızın profesyonel yaşamınızla örtüşmesi gerekmez, ancak ikisini doğal bir şekilde birbirine bağlayabilirseniz tam bir bonus olur.
Örneğin, bilgisayar kodu yazıyorsanız, bulmacaları ve gizemleri çözme konusunda her zaman tutkulu olduğunuzu söylemek, kodlama kariyerinizle ilgili işe yarayabilir.
“KARİYERİNİZDE NELERİ BAŞARMAK İSTİYORSUNUZ?”
Bu tür mülakat sorularını yanıtlamak söz konusu olduğunda, dürüst olmaktan çekinmeyin. İşe alım uzmanları, azimli ve hırslı insanların arayışındalar. Bu soru söz konusu olduğunda kendinizi sınırlamayın, kariyerinizi sadece pozisyonlarla ölçmeniz gerekmez. Çeşitli yeteneklerin kazanılmasını ve müşteri edinimlerini veya gerçekleşen diğer kilometre taşlarını başarınıza dahil edin. Örneğin, bir gün yönetim seviyesinde çalışmak istediğinizi iddia etmek yerine, belirli bir yetenek seti geliştirmeyi, yüksek profilli müşterilerle çalışmanızı artırmayı veya belirli bir satış rakamına ulaşmayı hedeflediğinizi söyleyebilirsiniz.
Kaçınılması gereken şey ise rakipler için çalışmaktan bahsetmek. Çoğu şirket uzun vadeli çalışacak kişiler arar ve en azından şimdilik sadece profesyonel geleceğinizi onların şirketinde gördüğünüzü açıkça belirtmek yerinde olur.
“SİZE KİM VE NEDEN İLHAM VERİYOR?”
Bu soru için kendinizi tanınmış kişilerle, siyasi figürlerle veya ünlülerle sınırlamanıza gerek yok. Neden ilham verici bir kişi olduğunu inandırıcı bir şekilde anlattığınız sürece istediğiniz kişi ya da kişilerden bahsedebilirsiniz.
Size başarı, kararlılık, başarısızlık, özgüven veya kendine inanma hakkında hayat dersi veren birini seçmek iyi bir fikirdir. Tanınmış bir ‘motivasyonel figürü’ seçmek iyi fikir olmayabilir çünkü bu isimler başka adaylar tarafından da dile getirilmiştir. Bu da profilinizi orijinal veya ilginç kılmayacaktır.
Bunun yerine aile üyelerini, eski meslektaşlarınızı veya profesörleri seçebilir ve aşağıdaki soruların yanıtlarını önceden hazırlayabilirsiniz:
-Bu kişi size neden ilham veriyor?
-Bu kişi etkileyici olacak ne yaptı?
-Bu kişiden ne öğrendiniz?
-Neden bu kişiyi seçtiniz?
Sonuç olarak, “kültüre uygunluk” soruları, diğer mülakat soruları gibidir: Yanıtlarınız ne kadar dürüstse sonuç o kadar iyi olur. Tutkularınız ve ilgi alanlarınız konusunda samimi olmak iyi bir fikirdir; sonrasında kendinizi uzaylı gibi hissettiğiniz bir ortamda çalışmak zorunda kalmak istemezsiniz.
