Fast Company Türkiye
YAZI DRIANA MADZHAROV
OKUMA SÜRESİ 3 DK
Taze pişmiş ekmek. Yeni biçilmiş çimen. Tuzlu bir deniz esintisi… Çoğu insanın, sevdiği anılarını veya rahatlama hislerini uyandıran favori bir kokusu vardır. Bu duyusal çekicilik, aslında uzun zamandır farklı sektörlerde kokulu mumlar, pahalı parfümler ve hatta ev satmak için kullanılıyordu. Artık havayolları, oteller ve eğlence mekanları da kokuları bilinçli olarak ‘turizm deneyimine’ dahil etmek üzere farklı yöntemler üzerinde çalışıyor. Çünkü tüketici araştırmaları hoş kokuların güzel kokmaktan çok daha fazlası olduğunu ortaya koyuyor.
Bath Üniversitesinde pazarlama alanında dersler veren Adriana Madzharov’un araştırmasına göre seyahat ve turizm sektöründeki işletmeler de bu tüketici araştırmalarından yararlanıyor. Çünkü gözle görülüp dokunulamadığı için insan beyni kokuyu bir deneyimle ilişkilendiriyor. Seyahat de tamamen deneyimlerle ilgili. Yeni bir yeri keşfetmek görme, duyma, tat ve kokularla insanın duyularını harekete geçiriyor. Bundan para kazanmanın en kolay yolu, bir otelin kendi özel duş jellerini veya sabunlarını satması. Böylece müşteri onları kendi banyosunda kullandığında, o seyahati hatırlayacak hatta belki yeniden rezervasyon yapacak.
LOBİLER NEDEN TEMİZ KOKUYOR?
Bu ‘duyusal pazarlama’nın popüler alanlarından biri de ortam kokularını daha çekici hale getirmek için stratejik olarak yayıldığı yerler. Mesela seyahat şirketleri uçaklarda ve bekleme salonlarında hatta gümrük alanlarında ve otoparklarda da kokulardan yararlanıyor. Banyolar ve lobiler, temizlik ürünlerinde yaygın olarak kullanıldığı için temizlikle ilişkilendirilen limon veya genel olarak narenciye kokusunun kullanıldığı alanlar olarak öne çıkıyor.
Madzharov’un daha önceki bir araştırması, tarçın ve vanilya gibi ‘sıcak’, nane ve okaliptüs gibi ‘cool’ olarak kabul edilen kokuların da insanın mekan algısı üzerine şaşırtıcı etkileri olabileceğini gösteriyor. Sıcak kokular, fiziksel bir yakınlık hissine neden olarak mekanların daha yoğun veya daha kalabalık görünmesine neden olur. O nedenle asansörlerde veya havaalanlarındaki güvenlik kuyruklarında bu tarz kokuların kullanılması akıllıca değil. Bunun yerine, bu alanlarda cool kokular kullanılması insanların daha az kısıtlanmış hissetmelerini sağlıyor.
KAHVE KOKUSUNUN ETKİSİ
Koku, müşterilerin davranışlarını etkilemek için de kullanılabiliyor. Örneğin, sıcak kokuların insanların kalori tüketimini azaltabileceğini gösteren araştırmalar var. Şaşırtıcı şekilde, çikolatalı kurabiye gibi tatlıların kokularına ne kadar çok maruz kalınırsa onları yeme isteği o kadar azalıyor. Bu sonuç, bir otel veya spada, misafirleri daha sağlıklı yiyecek seçeneklerine yönlendirmek için kullanılabilir.
Yine bazı araştırmalara göre kahve kokusu insanları daha enerjik ve uyanık hissettiriyor ve vücut gerçekten kafein tüketmenin etkilerini taklit ediyor. Oteller ve havaalanları, potansiyel olarak iş amaçlı seyahat edenlerin bilişsel performansını iyileştirmek için konferans salonlarında kahve kokusu kullanmayı deneyebilir mesela.
Ya da uzun mesafeli bir uçuşun sonunda yayılan bir kahve kokusu, yolculara enerji vererek çok iyi bir seyahat deneyimi yaşadıklarını düşünmelerine ve havayolu hakkında daha olumlu bir görüşe sahip olmalarına yol açabilir.
