İLLÜSTRASYON ISRAEL G. VARGAS
YAZI: KRISTIN TOUSSAINT
DAHA İYİ BİR GELECEĞE DOĞRU BİN YOL
Ukrayna’daki savaş, darmadağın siyaset, giderek ısınan bir gezegen gibi hiç bitmeyecek gibi görünen korkunç haberler ardı ardına gelirken, Fast Company tarafından her yıl verilen Dünyayı Değiştiren Fikirler Ödülleri, biraz umutlanmak için binden fazla sebep sunuyor. Hatta tam olarak bin elli üç. Bu, aldığımız binlerce başvuru arasından, seçici kurulumuzun elemesini geçen ödül sahiplerinin toplam sayısı.
Bu yılın ödülleri, sayısız problem çözücünün, dünyanın en acil sorunlarını, her gün bıkıp usanmadan ele aldığını yine ortaya koyuyor. Ödül sahipleri; sağlık hizmetlerini iyileştirmek, gıda üretimi ya da bilgi kirliliğiyle mücadele etmek için yeni yollar geliştiriyorlar.
İklim krizi varoluşsal bir tehdidi temsil ediyor ve şubat ayında, BM’nin Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli, iklim değişikliği nedeniyle hâlihazırda insanların karşılaştığı zorluklar hakkında uyarıcı ve durumun, daha güçlü fırtınalar, daha şiddetli orman yangınları, hatta daha sıcak hava akımları nedeniyle kötüleşeceğini ortaya koyan endişe verici bir rapor daha yayınladı. Rapor, iklim değişikliği konusunda acil ve radikal bir eyleme ihtiyaç duyulduğunu vurguluyor – ve bizim ödül sahiplerimiz cesur adımlar atmanın yollarını buluyorlar. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki en çok satan kamyonet modeli, jet ski ve kar motosikletleri gibi arazi araçları ve dünyanın büyük bir kısmında yerel ekonomilerin sürdürülmesine yardımcı olan çekçekler de dâhil olmak üzere giderek daha fazla aracı elektrikli hale getiriyorlar. Kentlerdeki binaları karbondan arındırıyor, çatıya çivilenebilen güneş panelleriyle yenilenebilir enerjinin kullanım alanını genişletiyor ve dünyada elektriğe erişimi olmayan 750 milyondan fazla insan için, deniz suyu kullanarak elektronik cihazları şarj edebilen bir lamba tasarlıyorlar. Hayatlarından fosil yakıtları çıkarmak için harekete geçiyor ve iklim hareketini teşvik etmek için kampanyalar düzenliyorlar. Yeni üretim süreçleri tasarlıyorlar, bir patates cipsi fabrikasını yakındaki evler için bir ısıtma tesisine dönüştürüyorlar ve vegan süt ürünleri oluşturmak için biyoreaktörle üretilen peynir altı suyunu kullanıyorlar.
Bu yıl seçtiğimiz fikirler – gelir eşitsizliğinden, bilgi kirliliğindeki artışa kadar – yüzleşmeye devam ettiğimiz sorunlar kadar çeşitliyse de bu cesur yeni çözümlerin ortak noktası, büyük sorunlarımızın çözülemez olduğunu kabul etmeyi reddetmektir.
Bazıları mükemmel teknik inovasyonlar: 2 nanometrelik – neredeyse insan DNA’sının bir ipliğinin çapı kadar – bir çip, cep telefonunun pil ömrünü dört katına çıkarabilir ve veri merkezlerinin karbon ayak izini önemli ölçüde azaltabilir. 3D baskılı bir aşı bandı, aşıların nasıl geliştirildiği, dağıtıldığı ve uygulandığı konusunda devrim yaratabilir.
Diğerleri, toplumun işleyiş şeklini iyileştirmeyi amaçlayan yeni stratejilerdir: Aşırı sert hapis cezalarının düzeltilmesi; işçilerin haklar için mücadele etmelerine yardımcı olmak; internette/online mecralardaki yanlış bilgileri tanımlamak için yeni araçlar oluşturmak; maddi sıkıntı yaşayan annelere temel bir gelir sağlamak. Bu yılın ödül sahiplerinin her biri, dünyayı daha iyi hale getirmeye yardımcı olabilecek bir fikri temsil ediyor. Bu sayfalarda bu seneki kazananlarımızdan 12 proje ve diğer 27 kategorideki kazananların bir listesi bulunuyor. (Kazananlara ek olarak, fastcompany.com adresinde tüm finalistlerin ve mansiyon ödülü alanların listesini bulabilirsiniz.)
Karşılaştığımız devasa sorunlar, tek bir buluş veya yenilikle çözülmeyecek ve bu fikirler sadece ayrık ve gelişigüzel umut pırıltılarından daha fazlası: Bir arada değerlendirildiklerinde, daha iyi bir geleceğe giden ümitvar yolları aydınlatan parlak bir ışık haline gelirler.
Bu çözümlerin ortak noktası, sorunlarımızın çözülemez olduğunu kabul etmeyi reddetmeleridir.
MÜLTECİLER İÇİN GÜVENLİ BARINAK
Yapı evleri dünyaya yayılıyor…
Mimarlık
DOĞAL AFETLER yılda 30 milyon kadar insanı yerinden ediyor, Institute for Economics and Peace’in (Ekonomi ve Barış Enstitüsü) tahminlerine göre bu rakam 2050 yılına kadar 1.2 milyara yükselebilir. Yerinden edilmiş insanlar genellikle uyduruk çadırlara razı olmak zorundadır, ancak Create Structure daha iyi bir alternatif, galvanizli çelik çerçeve ve kalın, yağmura dayanıklı bir muşambadan oluşan yeniden kullanılabilir ve geri dönüştürülebilir bir barınak sunuyor. Düz bir paket halindeki bu barınak bir saat içinde neredeyse 188 metrekarelik bir konuta dönüşüyor. Eğer kulağınıza bir IKEA ürünü gibi geliyorsa, zaten öyle olduğu içindir.
Create Structure, 12 yıldır, 78 ülkede, IKEA Vakfı ve United Nations High Commissioner for Refugees (Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği) ile ortaklaşa 68 bin yardım konutu sağlamış olan İsveçli Better Shelter’ın bir yan kuruluşu. İklime bağlı, giderek artan göç sorunu, her zamankinden daha uygun fiyatlı ve dayanıklı seçenekler gerektiriyor. 365 dolara mal olan bu yapılar, bir felaketten hemen sonra, çok kısa bir sürede ilgili bölgeye ulaştırılabilir ve 10 yıla kadar dayanacak şekilde tasarlanmış.
Yapılar, Ruanda’daki volkanların tabanı ve Hindistan’ın toprak kaymasından etkilenen Kerala da dâhil olmak üzere iklim (doğa)olaylarına yatkın yerlerde test edilmiş. Yerel yardım grupları – Tacikistan’daki Aga Khan Agency for Habitat gibi – yapıları dağıtıyor ve mukimlerin Ruanda’da saz, kamış ve kerpiç ve Kerala’da ise kıyılmış bambu ve yöreye özgü palmiye dalları gibi yerel malzemelerle bu yapıları takviye etmelerine yardımcı oluyor. Structure’ın kurucu ortağı ve ürün geliştirme müdürü Emma Riley, böylelikle yapının, aciliyet nedeniyle idareten sığınılan bir yerden ziyade içinde yaşamaya değer küçük bir ev gibi hissedilmesini sağladığını ifade ediyor. —Talib Visram
- RUANDA
Üç volkanın dibinde, Sahra Altı’nın sert koşullarına uygun prototipler. - AFGANİSTAN
Aga Khan Agency for Habitat ile ortaklaşa yapılan, hastane bekleme odaları. - HİNDİSTAN
Kerala’da evleri yıkan ani sellerin kurbanları için geçici konutlar. - TACİKİSTAN
Uzak ve karlı Tacik Dağlarındaki arama-kurtarma merkezleri.
ADALETSİZLİĞİ DÜZELTEN BİR YASA
Sosyal adalet
HAPİSHANEDE, DEAN THOMAS FARKLI BİR ADAM oldu. Psikolojik rahatsızlığı doğru teşhis edildi; terapiye ve ilaç tedavisine başladı. Uyuşturucu kullanmayı bıraktı. Şefkati artırmayı amaçlayan programlara katıldı ve hapishanenin dikenli tel örgüsüne takılan kuşları kurtarmak için “Kuş Adam” lakabını kazandı. 2020 yılında, birinci derece konut hırsızlığı suçundan 18 yıl hapis yattıktan sonra – ve müebbet hapse mahkûmken – serbest bırakıldı.
Şartlı tahliye için uygun değildi; bu ikinci şansı savcı tarafından cezanın yeniden takdirine imkân veren bir yasayla kazandı. Eski savcı Hillary Blout’un öncülük ettiği ve 2018’de Kaliforniya’da kabul edilen yasa, savcılara -iddianame düzenleyen ve hüküm verenlere- mahkemeden, birini yeniden yargılamasını ve serbest bırakmasını isteme yetkisi vererek çok sert hapis cezalarını düzeltiyor. Bu sadece bir reform hareketi değil; bu işin bir parçası, diyor Blout. “Eğer (bir savcı) belirli bir zamanda bir ceza istediyse, bu cezanın yıllar sonra bile sabit olmasını sağlamak zorundadır.”
Blout’un kâr amacı gütmeyen kuruluşu For the People, hapiste olan ve bağımlılıklarını bırakmak veya öfke yönetimi yardımı almak gibi bir değişiklik gösterenleri belirlemek için yaklaşık 10 yıldır savcılarla birlikte çalışıyor. Thomas, Kaliforniya’da bu mevzuat uyarınca serbest bırakılan 100’den fazla kişiden biri. For the People şimdi başka eyaletlerle birlikte çalışıyor; Oregon ve Illinois kendi düzenlemelerini yürürlüğe koydu. Blout, “Bu uygulamanın, adalet sisteminin, dokusuna işleyecek bir parçası haline gelmesini umuyoruz” diyor. —Kristin Toussaint
ESKİ EŞYAYA YENİ PAZAR
Uygulamalar
DÖNGÜSEL EKONOMİ İÇİN FİNANSAL çözümler üreten İngiltere’deki bir girişim olan Twig’in kurucusu ve CEO’su Geri CUPI için, mevcut işinde karşılaştığı temel sorun, elindeki eşyaların kapladığı yer – eski şeyleri elden çıkarma isteğimiz. Cupi, Temmuz 2021’de Twig’in “Bank of Things” isimli özelliğini sundu. Twig uygulaması sayesinde kullanıcılar, iPhone’lardan saatlere ve tasarımcı el çantalarına kadar elden çıkarmak istedikleri malların değerini anında tespit edebiliyorlar.
Twig, Poshmark ve Real Real gibi yeniden satış sitelerinden çektiği fiyatlara göre bir değer belirliyorlar. Kullanıcı eşyayı Twig’e ulaştırdıktan sonra, Twig eşyayı satışa çıkarır. İlk sekiz ayında, Twig’in mobil uygulaması 500 bin indirmeyi aştı. Şimdi bir ayda 100 bin kullanıcı kazanan şirket, bu sıralar ABD ve Avrupa’ya genişliyor. Cupi, Twig’in sadece israfı azaltmakla kalmayıp aynı zamanda kaliteyi satın alma konusundaki tutumları da değiştirebileceğine inanıyor. “Daha ‘premium’ bir ürün satın almanız mantıklı olabilir,” diyor, “çünkü sıkıldığınız zaman, yeniden sattığınızda, bunun için çok iyi bir değer elde edebileceğinizi biliyorsunuz.” ” —Ainsley Harris
DENİZ SUYUYLA ÇALIŞAN LAMBA
Latin Amerika
KUZEY KOLOMBİYA’NIN Venezüella sınırına yakın kırsalda “rancherias” adı verilen küçük köylerde yaşayan ve geçimini balıkçılık ve zanaatkârlıkla sağlayan Wayuu halkı – dünyadaki tahmini 759 milyon insan gibi-elektriğe çok kısıtlı bir erişime sahip. Bu toplulukların birçoğunun kıyı şeridinde olması, sürdürülebilir bir çözümün ortaya çıkmasına ilham kaynağı oldu: Deniz suyu.
Kolombiyalı yenilenebilir enerji girişimi Edina, Waterlight’ın tasarımına yardımcı olması için yaratıcı ajans Wunderman Thompson’la çalışmaya başladı. Taşınabilir cihazın içinde, tuzlu su bir iyonlaşma reaksiyonunu tetikler, ışık üretmek ve telefonları ve telsizler şarj etmek için yeterli elektrik enerjisi üretir. Sadece yarım litre tuzlu su 45 günlük elektrik üretebilir.
Topluluk, lambanın tasarımının belirlenmesinde aktif bir rol oynadı: çöl ikliminde rüzgâr ve kuma dayanacak ve balıkçılık kanolarında dik duracak ağırlıklı bir taban önerdiler; yerli esnaf kadınlar asılı kayışları ördü. Wunderman Thompson Kolombiya’nın üst düzey kreatif direktörü Pipe Ruiz Pineda, “Waterlight’ı gördüğünüzde ve Wayuu kültürünü de görüyorsunuz,” diyor. Yaklaşık elli Wayuu ailesinin evinde artık Waterlight var. —TV
Harry Campbell (Waterlight)
İLAÇLI KONTAKT LENSLER
Wellness
POLEN VEYA KÖPEK KILI TARAFINDAN TAHRİŞ edilmiş olsun, oküler alerjisi olan kişiler, iltihaplı gözlere ve sürtünme, kızarıklık ve ağrının acı verici rutinine çok aşinadır. Kontakt lens kullanıcıları alerjenlere maruz kaldığında – ve bu yüzde 40’ının başına gelir- ani bir ovalama, lenslere zarar verme, görmeyi engelleme veya daha da kötüsü gözü yaralama riski taşıyabilir. Johnson & Johnson Vision’da optometrist ve global klinik bilim direktörü olduğunda ilk etapta kaşıntıyı önlemeye odaklanana Brian Pall, “Buna kaşınma-ovalama döngüsü diyoruz,” diyor.
Pall ve ekibi on yıldan uzun zamandır, doğrudan gözün içine anti-histaminik salan lensler geliştiriyor. İlaç Acuvue Theravision lensin polimeri ketotifen etken maddesini içeriyor. Lensinizi gözünüze takmanızla birlikte bu sıvı, lensten göz dokunuza hızla yayılıyor. Hafif bir karıncalanma hissi veren bu ilk sıvı patlamasını, takip eden saatlerde daha uzun süreli salınım izliyor.
Şu anda Kanada ve Japonya’da mevcut olan lensler, şubat ayında FDA onayı aldı ve Pall, artık ABD’li tüketicilere doğru yol aldığını söylüyor. Pall, bilimin, diğer göz tedavileri için benzer salınım yöntemlerini hızlandırabileceğini ve manuel damlalara olan bağımlılığı azaltabileceğini umuyor. “İnsanlar göz damlalarından nefret ediyor,” diyor “çünkü hedefi tutturmak zor ve evde unutmaksa çok kolaydır, bu da sakin yaz günlerinde acı çekmeye yol açar. Bunun yaşam kalitesi üzerinde gerçekten büyük bir etkisi olacağına inanıyorum.”
GÖRME SORUNU YAŞAYAN SPORSEVERLER İÇİN AR
Asya-Pasifik
MELBOURNE’DEKİ MONASH ÜNİVERSİTESİ’NDEN araştırmacıların yanı sıra Tennis Australia ile de çalışan dijital ajans AKQA, Avustralya Açık Tenis Turnuvası sırasında, gözleri iyi göremeyen ya da görme engelli sporseverlerin maçlardan aldığı keyfi artırabilecek; topun hareketini “3D Audio”ya [“3 boyutlu Ses”e] veya stereofonik seslere çeviren Action Audio adlı yeni bir teknoloji uyguluyor. Action Audio, büyük tenis etkinliklerinde, zaten birden fazla kamera tarafından toplanan top izleme verilerinden yararlanarak, atış türünü, top hızını ve konumunu belirtmek için farklı ses ipuçları kullanıyor. Sistem televizyon yayınlarıyla senkronize çalışabiliyor. Görme sorunu yaşayan sporseverler, standart kulaklıklar kullanarak Avustralya Açık Radyo yayını, İnternet sitesi veya Google Asistan aracılığıyla yayına bağlanabiliyorlar.
Bir spor etkinliğinin tadını sadece dakikası dakikasına dinleyerek – özellikle radyo aracılığıyla – çıkarmak mümkün olsa da, herhangi bir görme sorunu yaşamayan sporseverler bile tanık oldukları ve yorumcular tarafından tarif edilenler arasında sık sık bir kopukluk yaşıyorlar. AKQA’nın inovasyondan sorumlu başkanı Tim Devine, “Action Audio’nun amacı, görme engelli veya az gören sporseverlerin kendi değerlendirmelerini yapmalarına ve neler olup bittiğine dair kendi yorumcularına sahip olmalarına yardımcı olarak bu alandaki boşluğu doldurmak” diyor.
Ocak 2021’de Avustralya Açık’ta üç maç için bir pilot uygulama başlattıktan sonra bu yılki etkinlikte Action Audio uygulamasını yaklaşık 60 maça genişleten AKQA’nın tahminlerine göre 10 binden fazla taraftar bu hizmeti kullandı. AKQA, bu uygulamayı diğer büyük tenis etkinliklerine ve kriketten sörfe kadar diğer spor dallarına genişletmeyi planlıyor. —Jay Woodruff
- 575 BİN
Avustralya’daki görme sorunu yaşayan insan sayısı - 4.3 MİLYON
2022 Avustralya Açık’ta kadınlar finalinin en yüksek izlenme oranı - 163.4 MİL/SAAT
Şimdiye kadar kaydedilen en hızlı tenis servisi, (2012’de Aussie Sam Groth tarafından)
Kaynaklar: Vision 2020 Australia (575K); Tennis.com (4.3 million); “This Is How Fast a Tennis Serve Looks Like,” neurotrackerx.com (163.4 mph)
PATATES CİPSİYLE ISITILAN EVLER
Avrupa, Orta Doğu ve Afrika
BELÇİKALI GAYRİMENKUL GELİŞTİRİCİSİ ION, Veurne şehrinde yeni bir yerleşim alanı için sürdürülebilir ısıtma alternatifleri ararken şaşırtıcı bir kaynaktan bir teklif aldı: PepsiCo. yiyecek ve içecek sektörünün devlerinden biri olan PepsiCo, bir yan kuruluşu olan Lay’s tarafından işletilen yakındaki bir patates cipsi tesisi ile civarda yaşayanlar arasında bir iş birliği önerdi. Saatte 20 tona kadar patates pişirmekten kaynaklanan buhar, bir su devresini ısıtabilir. Böylelikle, hâlihazırda ısınmak için kullanılan doğal gaz, verimli ve çevre dostu başka bir yöntemle değiştirilir. Bu aynı zamanda PepsiCo’nun karbon salınımını dikkate değer şekilde dengeleyebilir.
Proje, PepsiCo, Veurne halkı, bu teknolojiyi tasarlayan Belçikalı şirket Noven ve bölgedeki şebekeyi yöneten Fluvius’un ortak çalışmalarının bir sonucu. Bu teknolojinin, radyatörleri ve musluk suyunu 2022’nin ilk yarısında belli evlerde ısıtmaya başlaması ve projenin önümüzdeki 10 yıl içinde tamamlanmasının ardından, teknolojiden yararlanacak hane sayısının 500’ü bulması bekleniyor.
Girişim, PepsiCo’nun karbon emisyonlarını 2030 yılına kadar (2015 verilerine göre) yüzde 40’tan fazla azaltma ve 2040 yılına kadar net sıfır emisyon hedeflerine ulaşmasına yardımcı olacak. PepsiCo Kuzeybatı Avrupa Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü Wim Destoop, “Aynı zamanda faaliyet gösterdiğimiz bölge sakinlerine katkı sağlamamıza yardımcı olacak,” diyor ve her ne kadar sistem, belli bir alandaki ihtiyaçların uygun bir kesişimi olarak başlamış olsa da, doğru koşullar ve ilgili taraflarla, sürecin başka herhangi bir yerde de uygulanabileceğini belirtiyor. —Elise Hannum
SİSTEM NASIL ÇALIŞIYOR?
- PepsiCo atıştırmalık fabrikası, Lay’s cipslerini yapmak için patates pişiriyor. Patateslerin suyu bu işlem sırasında buharlaşır. Bu buharların sıcaklığı 125 ° C veya 257 ° F civarındadır.
- Buharlar bir kondenser tarafından sıkıştırılır.
- Yakalanan ısı, kapalı su devresinin sıcaklığını 50°C’den 80°C’ye (122°F ila 176°F) yükseltir.
- Su, borular aracılığıyla şebekeye bağlanan bir ısı değişim sistemine taşınır.
- Isıtılmış su daha sonra sıcaklığını 70 ° C’ye (158 ° F) getiren başka bir kapalı devreden geçirilir.
- Sıvı, Suikerpark’taki evlere pompalanır ve radyatörler ve sıcak su muslukları için bir ısıtma kaynağı olarak kullanılır..
ELEKTRİKLİ KAMYONET
Ulaştırma
FORD, SON 45 YILDIR ABD’DE EN ÇOK SATAN ARAÇ OLAN F-150 PİKABININ elektrikli versiyonunu tasarlamaya karar verdiğinde, bazı tutkunlarını ikna etmesi gerektiğini biliyordu. “Bugün pikap sahipleri tarafından kabul görecek bir araç ürettiğimizden emin olmak istedik,” diyor elektrikli versiyonun başmühendisi Linda Zhang. Bu, ağır yükleri taşıyabilecek bir pikap geliştirmek demekti. Bu aracın büyük modeli, bazı geleneksel pikapların aksine, dik tepelere yaklaşık 5 ton yük çekebilir. Ayrıca aynı zamanda bir benzinli kamyonetten daha çabuk hızlanabilir ve elektrikli bir araç olduğu gerçeği, daha önce olmayan bazı şeyleri mümkün kılar. Zhang, “Bunların çoğu, o bataryada depolanan elektrik gücüyle neler yapabileceğinize bağlı” diyor. Bir şantiyede, bir inşaat ekibi beton mikseri veya kaya matkabı gibi ekipmanları şarj etmek için kamyoneti kullanabilir. Elektrik kesintilerinde, bir inventöre bağladığınız kamyonetle evin ışıklarını 10 güne kadar açık tutmanız mümkündür. Aralık itibarıyla, 200 bin kişinin F-150 Light-ning’i satın almak için kayıt yaptırması nedeniyle, Ford ön kayıt almayı durdurdu. Zhang, kamyonetin mevcut şanının, elektrikli versiyonların daha hızlı benimsenmesine yardımcı olabileceğini söylüyor. —Adele Peters
-
- 230 Tam şarjlı F-150 Lightning Pro’nun mil cinsinden tahmini menzili
- 40 MİLYON 1947’den beri satılan F-serisi kamyonet sayısı
- 1/ÖN BAGAJ
Kaputun altında bir motor olamaması, ekstra depolama alanı kazandırır. - 2/KLASİK BİR GÖRÜNÜM
Kullanıcılar fütürist değil, işlevsel bir tasarım istediler. - 3/YERLEŞİK GÜÇ
Kamyonette 11 tane güç çıkış noktası var. Şantiye gibi yerlerde, elektrikli aletler bu noktalardan şarj edilebilir. - 4/EV İÇİN DESTEK
Bir kesintide, aracın bataryası standart bir eve günlerce güç sağlayabilir.
ARAZİ İÇİN ELEKTRİKLİ TAŞIT
Kuzey Amerika
BİR ŞEYLERE, BİR YERLERE ZARAR VERDİĞİNİZİ bilmekten ötürü kar motosikleti veya jet ski ile gezmek heyecan verici olmaktan çıkıyor. Off-road (arazi) araçlarının güç aktarım organlarını elektrikli hale getiren Quebec merkezli Taiga’nın CEO’su Samuel Bruneau “İnsanlar doğaya zarar vermeden dış dünyayı keşfedebilmek istiyor,” diyor. Bruneau, engebeli arazi, zorlu koşullar ve bu koşullara uygun güç gereksinimleri nedeniyle off-road tutkunları için sürecin otomobil kullanıcılarınınkinden çok daha zor olduğunu söylüyor. “Bir Tesla için geliştirilen teknolojiyi alıp bu araçlardan birine uygulayamazsınız”. Taiga’nın elektrikli araçları, rakip firmaların fosil yakıtlarla çalışan motorlarının performansına kafa tutarken, gürültü ve kokuyu da ortadan kaldırıyor. Araçlar normal elektrikli araçlar için geliştirilen ev tipi şarj cihazlarıyla şarj oluyorlar.
Emisyon tasarrufuna gelince, Taiga, tek bir kayak merkezinde 50 kar motosikletinin elektrikli olanlarla değiştirilmesinin, bir yıl boyunca 2 bin otomobilin trafikten kaldırılmasına eşit emisyon kazanımı sağlayacağını tahmin ediyor. Bruneau, off-road sektörünün 2030 yılına kadar çoğunlukla elektrikli hale gelmesi için çevre bilincine sahip gezintilere yeterince talep olduğuna inanıyor.
- 62 Mil cinsinden tahmini menzil
- 120 Beygir gücü
- 3.7 0’dan 62 mil/saat’e ulaşmak için gereken süre
DEĞİŞTİRİLEBİLİR ÇEKÇEK PİLİ
Gelişen dünya teknolojisi
HİNDİSTAN’DA, ÜLKENİN üç tekerlekli oto-çekçeklerinin yaklaşık yüzde 93’ü fosil yakıtlarla çalışıyor ve elektrikli olanların çoğu, sadece altı ila dokuz ay arasında ömrü olan kurşun-asit pillerle çalışıyor. Power Global’in en az beş yıl dayanan bir lityum-iyon pil olan eZee modülü, şirketin giderek yaygınlaşan dağıtım noktalarının herhangi birinde şarj edilmiş başka bir pille değiştirilebilir. Power Global’in kurucusu Porter Harris, “Sürücüler için maliyetleri günde yüzde 25 ila 35 arasında azaltabiliyoruz – bu da günde 5-10 dolar kazandığınız düşünüldüğünde çok büyük bir meblağ” diyor. Çekçek üreticisi Rap Eco Motors, yılda 3,7 milyon ton CO2’nin- neredeyse kömürle çalışan tek bir enerji santralinin yıllık emisyon miktarı- atmosfere karışmasını engelleyeceğini söylediği 50 bin dönüşüm kiti için pazarlık yapıyor. Power Global üç tekerleklilerle başlarken – Hindistan’da bu araçlardan 7 milyon adet var – Harris, nihai hedefin, motosikletler için de dünya çapında büyük bir potansiyeli olacak benzer bir lityum pil üretmek olduğunu söylüyor. “Üç tekerlekli araçlarla pazara girip, sonra motosikletlere geçerseniz, o zaman her yere gidebilirsiniz” diyor. —David Salazar
3D BASKILI AŞI BANDI
Deneysel
YETİŞKİNLERİN ÖNEMLİ BİR YÜZDESİ iğnelerden korktukları için aşı yaptırmıyorlar. The Centers for Disease Control and Prevention (Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri), her 10 kişiden birinin kolunda bir delikten kaçınmak için COVID-19 aşısını geciktirmiş olabileceğini tahmin ediyor. Chapel Hill’deki Kuzey Carolina Üniversitesi DeSimone Araştırma Grubu’ndaki ve Stanford Üniversitesindeki araştırmacılar, yara bandı gibi acısız bir şekilde uygulanabilen 3D baskılı bir aşı bandı tasarladılar. Bant, bir aşının sıvı formunda kaplanan ve daha sonra kurutulan 100 mikro iğne (her biri, bir insan saçının 70 mikron çapının minicik bir kısmı kadar, 1.5 mikron) ile basılıyor ve bu yöntem bantların taşınmasını ve saklanmasını kolaylaştırıyor. Ciltte, kaslardan veya kolda geleneksel aşıların uygulandığı cilt ile kas arasındaki bölgede mevcut olandan daha fazla bağışıklık hücresinin bulunduğundan, bant aşıyı doğrudan cilde iletiyor. Fareler üzerinde yapılan çalışmalara göre, bant kullanımı, deri altı aşılardan 50 kat daha fazla bağışıklık kazandırıyor. Araştırma grubuyla aynı adı taşıyan Joseph M. DeSimone, mikro iğneler yoluyla aşılamaya onlarca yıldır süren ilginin üretim yeteneklerinin gerisinde kaldığını söylüyor. 3D baskı şirketi Carbon’un kurucu ortağı olan DeSimone, hem hızlı hem de tutarlı bir yöntem geliştirdi ve “Bunları çok ucuza üretebileceğiz.” diyor. Ona göre en büyük zorluk, aşı üreticilerinin bu tür bir teknoloji üzerinden düşünmelerini sağlamak olacak. —Ruth Reader
- 100x
3D baskı “CLIP” teknolojisi, geleneksel 3D baskıdan 25 ila 100 kat daha hızlıdır. - 23.5
COVID-19 aşısı olmayan Amerikalıların yüzdesi - 10x
Bir banttan gelen bağışıklık tepkisi, kas içine uygulanan bir aşıdan 10 kat daha fazladır.
ÇİVİLENEBİLİR GÜNEŞ PANELİ
Enerji
DÜNYANIN EN BÜYÜK ÇATI KAPLAMA şirketlerinden birinin yan kuruluşu olan GAF Enerji’nin yeni ürünü, sıradan çatı kaplama malzemeleri (şıngıl) gibi doğrudan çatıya monte edilebilir nitelikte güneş pilleri. Çatı kaplama endüstrisi, güneş enerjisi endüstrisinden 20 kat daha büyük olduğundan, şirket bu alandaki geniş sektörel bağlantıları aracılığıyla yenilenebilir enerjilere geçişi hızlandırabileceğini umuyor. GAF Enerji’nin başkanı Martin DeBono, “Güneş enerjisine adaptasyon sürecini çatı sektörünün öncülüğünde etkili şekilde hızlandırabilmeliyiz” diyor.
- GÜZ 2019
DeBono, “Ekip, GAF yöneticilerine bu fikri sundu, ancak “çalışıp çalışmayacakları veya üretilebilir olup olmayacakları hakkında hiçbir fikrimiz yoktu” diyor. - KIŞ 2019
Yeni çatı ünitelerinin su geçirmez, yangına dayanıklı ve üzerinde yürünecek kadar güçlü, ancak ışık geçişine izin verecek kadar şeffaf olması gerekiyordu, bu da yüzlerce malzemeyle deney yapmak anlamına geliyordu. - YAZ 2020
Tasarımcılar ilk prototipte tel kanalları gizlemeye çalıştılar ancak daha sonra teknolojik estetiğin çekiciliğini benimsediler. “Ona sahip çıkmaya karar verdik,” diyor DeBono. - GÜZ 2020
Ekip, tasarımı uygun maliyetli bir şekilde üretilebilecek şekilde değiştirdi ve panellerin 25 yıl boyunca bir çatıda hayatta kalabilmesini sağlamak için “zorlama testlerini” başlattı.. - YAZ 2021
Pilot kurulumlar, güneş panellerinin beklenen performansı gösterdiğini kanıtladı ve bu paneller standart panellerden biraz daha büyük olduğundan, kurulumlarının daha hızlı olduğu görüldü. - GÜZ 2021
Yeni güneş panelleri Underwriters Laboratories tarafından sertifikalandırıldı. Böylece evlere çatı ve güneş enerjisi ürünü olarak uygulanabilecekler.
Kaynak: DeSimone Research Group (3D Printed Vaccine Patch, immune response data)